Irak, 2003'te ABD işgaline uğraması ve 2011 sonunda ABD askerlerinin çekilmesi sürecinin ardından, 2014'te IŞİD'e karşı ölüm kalım savaşı verdiği dönemde devreye giren ABD öncülüğündeki uluslararası koalisyonla ilgili sürece dair açıklama yaptı.
Ulusal Güvenlik Müsteşarı Kasım Araci, daha önce planlandığı gibi ABD öncülüğündeki koalisyon güçlerine bağlı muharip kuvvetlerin Irak'taki görevlerini tamamlayarak çekildiklerini duyurdu.
"Koalisyon güçleriyle son müzakerelerimizi tamamladık. Koalisyon güçlerine bağlı muharip kuvvetlerin Irak'taki görevi sona erdi ve çekildiler" diyen Araci, kalan koalisyon güçlerinin görevlerinin sadece eğitim ve geliştirme kapasitesi içinde devam edeceğini sözlerine ekledi. Yani Irak'ta kalacak yabancı güçler, eğitmenlik-danışmanlık rolünde olacak.
'Geri çekilme olarak adlandırmak yanıltıcı'
Reuters'e konuşan Batılı güvenlik ve diplomasi yetkilileri ise Irak'ta üslenen güçlerin sayısı açısından çok az değişiklik göstereceğinden, bunu, 'geri çekilme' olarak adlandırmanın yanıltıcı olduğunu söyledi. ABD, 2020'den beri Irak'ta yaklaşık 2500 asker bulunduruyor. Batılı yetkililere göre, bu güçlerin çoğu bir süredir yalnızca eğitim ve danışmanlık rolünde faaliyet gösteriyor.
Muharip sıfatından çıktılar
Temmuzda ABD Başkanı Joe Biden ile Irak Başbakanı Mustafa el Kazımi, ABD ordusunun Irak'taki muharip misyonunun yıl sonunda sona ermesine yönelik anlaşmaya varmıştı. Anlaşmaya göre bugüne dek Irak ordusuna eğitmenlik ve danışmalık vermenin yanısıra Irak hükümetinin IŞİD'i yenmesine yardımcı olmakla açıklanan Irak'taki ABD güçlerinin misyonu, artık askeri danışmanlık ve eğitmenlik rolüyle sınırlandırılacak. Yani muharip görevde ABD gücü kalmayacak.
Trump'ın Süleymani suikastı tetikledi
Biden'ın bu manevrasının gerisinde selefi Donald Trump'ın Ocak 2020'de Bağdat'ta İran Devrim Muhafızları Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani ile Iraklı Haşdi Şabi Komutan Yardımcısı Ebu Mehdi el Mühendis'e suikast düzenlemesi yatıyor. Suikastın ardından, Irak meclisi tüm ABD güçlerinin Irak'tan çekilmesini talep eden karar almıştı.
Sadr iktidarı mı?
Şu sıra Irak, 10 Ekim genel seçimlerinin sonuçlarıyla ilgili tartışmalarla itirazlara ve yeni hükümet pazarlıklarına sahne oluyor. Seçimden 73 sandalye kazanarak birinci çıkan Mukteda Sadr, hükümeti mecliste çoğunluğu kazanan grubun kurmasını, seçim sonuçlarına itiraz eden siyasi tarafların çatı kuruluşu olan Koordinasyon Çerçevesi Koalisyonu ise Irak’ta 2005’ten beri süren geleneğin devam ettirilmesini ve ulusal uzlaşma hükümeti kurulmasını istiyor.