Türkiye, Macaristan, Rusya, Çin, Suudi Arabistan dahil bazı ülkeleri dışlayarak 111 ülkenin lideriyle çevrimiçi Demokrasi Zirvesi düzenleyen ABD Başkanı Joe Biden, dünya çapında demokrasinin durumunun alarm verdiğini söyledi. Bu gerekçeyle yarım milyar dolarlık Başkanlık Demokratik Yenilenme Girişimi açıklayan Biden, "Bugün, küresel çapta demokratik direnci ve insan haklarını destekleyen diplomasi ve dış yardım programlarımız genelinde çabalara odaklanacak Demokratik Yenilenme İçin Başkanlık Girişimi'ni başlatmaktan gurur duyuyorum" dedi.
Beyaz Saray'ın bilgilendirme belgesine göre Washington, gelecek yıl girişime 424.4 milyon dolar aktaracak.
Odaklanacağı 5 alan
Girişimin çabalarının 'şeffaf ve hesap verebilir yönetişim için hayati önem taşıyan beş alana odaklanacağını' belirten Biden, bunları 'medya özgürlüğünün desteklenmesi, uluslararası yolsuzlukla mücadele, demokratik reformcuların yanında yer alma, demokrasiyi ilerleten teknolojiyi teşvik etme ve adil bir seçimin ne olduğunu tanımlama ve adil seçimi savunma' diye sıraladı.
111 ülkeden hükümet yetkilileri, sivil toplum ve özel sektör temsilcilerini bir araya getiren 2 günlük zirveye, Rusya Dışişleri Bakanlığı, 'demokrasinin çöküşe geçtiği Batı'nın kendi kriterlerine göre hangi ülkenin demokratik olup olmadığını belirlemeye çalıştığı' eleştirisini getirdi.
Çin: Jeopolitik hedefleri ilerletmek, diğer ülkeleri ezmek, dünyayı bölmek için araç
İnsan hakları örgütlerinin liderlerini otoriterlikle suçladığı Polonya, Brezilya, Filipinler gibi ülkeleri zirveye çağırarak 'çifte standart' eleştirileri alan Biden'ın Tayvan'ı zirveye katması da Çin'in şimşeklerini çekti. Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü, "Tayvan'ın davet edilmesi, ABD'nin demokrasiyi yalnızca jeopolitik hedeflerini ilerletmek, diğer ülkeleri ezmek, dünyayı bölmek ve kendi çıkarlarına hizmet etmek için kamuflaj ve araç olarak kullandığını gösteriyor" dedi.
'Soğuk Savaş zihniyeti'
Rusya ile Çin'in ABD Büyükelçileri, zirve öncesinde National Interest'te yayımladıkları ortak makaleyle, 'Biden yönetiminin dünyada ideolojik çatışma ve anlaşmazlıkları alevlendirecek bir Soğuk Savaş zihniyeti sergilediği' uyarısında bulundu. Budapeşte "Demokrasimizin durumunu değerlendirecek bir yargıca ihtiyacımız yok" tepkisini gösterdi.
'Otokrat tehdidi' söylemi
Biden ise zirvenin açılışında ülke adı anmadan 'küresel özgürlüğün gücü genişletmek, nüfuz ihraç etmek ve baskıyı haklı çıkarmak isteyen otokratların tehdidi altında olduğunu' dile getirdi. Şu anda tüm dünyada demokrasi ve insan haklarının tehdit altında olduğunu vurgulayarak "Demokrasinin şampiyonlara ihtiyacı var" dedi.
Basın özgürlüğüne vurgu
ABD Başkanı, 'demokrasinin yenilenmesinin ve demokratik kurumların güçlendirilmesinin sürekli çaba ve eylem gerektirdiğini' belirterek "Demokrasi kazara olmaz. Her nesilde onu yenilemeliyiz" dedi.
Dünyada basın özgürlüğünün de ciddi tehditlerle karşı karşıya olduğuna dikkat çeken Biden, bu konuda da bir dizi adım atacaklarını duyurdu.
2022'yi eylem yılı ilan etti
ABD Başkanı, tüm dünyaya demokrasi için eyleme geçilmesi çağrısı yaparak "Bu zirve, tüm ülkeler için bir yıl sürecek eylemlerin başlangıcıdır" dedi. Biden yönetimi, 2022 sonunda liderlerle yüz yüze zirve düzenlemeyi umuyor.