Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca'nın 'Favipiravir' ve 'Molnupiravir' ilaçlarının kullanımıyla ilgili yeni düzenlemenin rehbere ekleneceğini duyurmasının ardından açıklamalarda bulundu.
'Favipiravir'in hiçbir etkisi olmadığı görüldü'
Prof. Ceyhan, ‘Favipiravir’in Japonların 2014 yılında grip için geliştirdiği bir ilaç olduğunu belirterek, "Arka arkaya yapılan geniş çaplı çalışmalarda hiçbir etkisinin olmadığı görüldü. Ama öyle çalışmalar ile etkin olduğuna karar verildi ki örneğin; 40 kişide yapılan çalışmalar ile. En son Türkiye'de çok merkezli çalışma yapıldı görüldü ki ‘Favipiravir’ ne hastaneye yatış sıklığını ne yoğun bakıma yatış sıklığını ne de ölüm oranını değiştiren bir ilaç değil. Dolayısıyla geldiğimiz noktada ‘Favipiravir’ ve kullanılan birçok diğer ilaç da henüz koronavirüse karşı etkinliği gösterilmiş ilaçlar değil. Biz de bu nedenle Sağlık Bakanlığı'nın rehberinde olmasına rağmen salgının başından beri çocuklara hiç kullanmadık. Henüz mevcut kullanılan, kullanımda olan koronavirüse karşı etkili bir virüs öldürücü ilaç yok" diye konuştu.
'İlaç artık herkese verilmeyecek'
‘Favipiravir’in kullanılmasına gerek olmadığını belirten Ceyhan, "Açıklama şunu gösteriyor; artık herkese bu ilaç verilmeyecek. Ancak doktorun gerekli gördüğü hastalara verilecek. Ama doktorun da neye göre gerek göreceğine dair bir rehber, veri yok. Benim oradan çıkardığım sonuç; isteyen kullanabilir; ama genel anlamda herkese 'kullanın' önerisi yok" dedi.
'Yine acele ediyoruz'
Ceyhan, ‘Molnupiravir’ ilacının tedavi rehberine eklenmesi kararının da yine acele alınmış bir karar olduğunu savunarak, şunları kaydetti:
"’Molnupiravir’in henüz Faz-3 çalışması bitmedi. Sadece firma Faz-3 çalışmasındaki ara sonuçlar ile acil kullanım onayı aldı. Daha sonra da hemen arkasından bir başka firmanın daha etkili ilacı duyuruldu. Bunlardan hiçbirinin bilimsel verisi yayımlanmış değil. Molnupiravir özellikle hastaneye yatışları yüzde 50 azaltıyor, diye duyuruldu. Halbuki diğer ilaç yüzde 80'in üzerinde bir etkinlik olduğundan bahsetti. Böyle olunca ‘Molnupiravir’in pazarda yer alma şansı azaldı. Aslında bir firmanın bir ilaç geliştirdikten sonra 10 yıllık veri koruma hakkı vardır. Yani verisini kimse ile paylaşmama, dolayısıyla başkaları tarafından üretimini engelleme hakkı vardır. Firma başta kendi açıklama yaptı, 'Ben ruhsat için başvurmayacağım; ancak ülkeler kendileri bunu kendi imkanları ile üretebileceklerini düşünüyorlarsa onlar için verilerimi vereceğim' dedi. O arada Hindistan'da 7 ayrı firma üretimine başladı. Bunlardan 2'si Faz-3 çalışması yaptı, çalışmada orta ağırlıktaki vakalara kullandıklarında etkisi olmadığını gördükleri için çalışmayı sonlandırdılar."
'Ara sonuçlar yanıltabilir'
İlacın etkinliğine dair kesin veri olmadığını kayden Ceyhan, "Dolayısıyla ‘Molnupiravir’in henüz ne oranda etkili olduğuna dair kesin veri yok. Ara sonuçlar hep yanıltabilir insanları. Burada 2 bin civarında elde edilen sonuç ile varılmış bir sonuç var, bu da açıkçası yanıltabilir insanı. Aynı ‘Favipiravir’de olduğu gibi burada da benzer bir durum ile karşılaşabiliriz. Üretim hakkını firma bütün dünyaya açtı. Anladığınız kadarıyla Türkiye'de de böyle bir başvuru yapılmış. Bence bu ilacın etkinliği ile ilgili verileri özellikle Faz-3 çalışmasının bütün sonuçlarını beklemek lazım. Daha sonra diğer ülkelerde kullanıma girecek, onların sonuçlarını görmek lazım. Şimdiden sanki 'çaresi bulundu' diye bir düşünceye kapılmak yanlış olur" diye konuştu.