Çin, Batı'da sosyal medyanın körüklediği sadece görünür olanın mevcut ve yaşanmış sayılması eğiliminin tersine kürek çekiyor. Çin Komünist Partisi'nin (ÇKP) önde gelen isimlerinden eski Başbakan Yardımcısı Zhang Gaoli'yi cinsel saldırıyla suçladığı paylaşımının 20 dakika sonra silinmesini müteakip ortadan kaybolan tenis yıldızı Peng Shuai'nin yeniden ortaya çıkmasına rağmen Batı'nın şüphelerini dindiremeyen Pekin, bu kez şöhretler ve hayranlarını hedef almasıyla gündem oldu.
Etik olmayan içerik yasağı
Çin Siber Uzam İdaresi, 'ünlülerin etik olmayan içerik paylaşmalarının yasaklandığını' açıkladı. Yasağa 'sosyal medyada zenginliklerin ve abartılı zevklerin sergilenmesi' de dahil.
'Kamu düzeni, gelenek görenekler ve sosyalist değerlere bağlılık' şartı
Çin'in internet düzenleme-denetleme kurumunun açıklamasına göre, hem ünlüler hem de onların hayran kulüplerinin sosyal medya hesaplarına, 'kamu düzenini ve iyi gelenekleri izlemek, doğru kamuoyu yönelimine ve değer yönelimine bağlı kalmak, sosyalist temel değerleri desteklemek ve sağlıklı bir tarz ve zevki korumak' şartı getirildi.
'Ünlülerin söylentiler yayması, yanlış veya özel bilgiler yayımlaması, hayran gruplarını birbirlerine sözlü olarak saldırmaya kışkırtması, hayranları yasadışı bağış toplama veya irrasyonel yatırımlara katılmaya teşvik etmesi' de yasak kapsamında.
Sosyal ağlara ihbar yükümlülüğü
Açıklama, Çin sosyal ağlarını, 'sosyal düzensizliğe yol açabilecek içeriği kontrol ederken, aynı zamanda ifşa olan ünlülerin şüpheli yasadışı ve suç teşkil eden eylemlerini ve hayranların karıştığı grup çatışmalarını' izleyip yetkililere bildirmekle yükümlü kılıyor.
Eğlence sektörü içinden de yasaklılar listesi geldi
Salı günkü açıklamaya koşut, Çin Gösteri Sanatları Derneği, yakın zamanda cinsel saldırıyla suçlanan Kanadalı Çinli pop yıldızı Kris Wu dahil 88 kişinin canlı yayın yapmasını yasakladı. Grup, yasaklılar listesinin 'endüstrinin öz disiplinini güçlendirmek ve yasadışı, etik olmayan sanatçıların sektöre yeniden girmesini önlemek' için tasarlandığını söyledi.
Ağustos ayında da Çin'in eğlence sektörünü düzenleyen kurum, en popüler aktrislerden Zhao Wei'nin mevcudiyetini tüm sosyal medya ve akış platformlarından kaldırmıştı. Yetkililer Zhao'nun 'silinmesiyle' ilgili neden sunmazken, devlet destekli medya 'bir yatırımcının 7.45 milyon dolarlık davası gibi yıllar boyunca süregiden çok sayıda skandal' izahatını getirmişti.
ABD merkezli Business Insider haber sitesi, gelişmeyi "Çinli yetkililer sosyal düzensizliğe neden olduğu gerekçesiyle ünlülerin skandallarını ve çevrimiçi hayran gruplarını bastırırken, ÇKP'nin ülkenin büyüyen eğlence endüstrisi üzerindeki baskıyı artırdığı dönemde geldi" diye değerlendirdi.
Twitter, Facebook ve YouTube gibi küresel sosyal ağlara erişimin engellendiği Çin'de Weibo, Renren ve Youku gibi sansüre tabi yerel siteler kullanılıyor.