Çekya Başbakanı Andrej Babis, hükümetin seçim sonuçlarıyla ilgili değerlendirmesi uyarınca istifa etmeye karar verdiğini, yeni hükümet kurulana dek Kovid pandemisindeki canlanmayla mücadeleyi sürdüreceğini duyurdu. Başbakan Babis, istifa mektubunu 10 Ekim'den beri hastanede tedavi gören Cumhurbaşkanı Milos Zeman'a gönderdiğini açıkladı.
Zeman, istifayı kabul etmesinin ardından hükümetten yenisi kurulana dek görevlerine devam etmesini isteyecek. 10.7 milyon nüfuslu Çekya'da bugün yeni Kovid vaka sayısı 13 bin 502 olarak açıklanırken 3452 kişi hastaneye kaldırıldı.
Muhalefetin ortak başbakan adayı, koalisyon görüşmeleri yürütüyor
Gelecek haftalarda hükümeti kurarak başbakanlığı üstlenme görevinin, 8-9 Ekim seçimlerinden birinci çıkan Birlikte ittifakını oluşturan üç muhalefet partisi içinden en güçlüsünün lideri olan Petr Fiala'ya verilmesi bekleniyor. Seçimin ardından muhalefetin iki ittifakı, Fiala'yı başbakanlık görevine aday gösterme konusunda mutabakat imzaladı. 9 Kasım'da cumhurbaşkanlığından yapılan açıklamada Zeman'ın Fiala'dan yeni hükümetin kurulması müzakerelerine liderlik etmesini istediği belirtildi. Bu yetkilendirmeyi kabul eden Fiala, koalisyon ortaklarıyla müzakerelerin halen devam ettiğini vurguladı.
5 partili iki muhalefet ittifakı, birlikte hükümet kurabilir
Çekya'da muhalefet iki ittifak bloku halinde bulunuyor: Muhafazakar eğilimli Birlikte (SPOLU) ve liberal eğilimli Korsanlar ile Belediye Başkanları. Ekimdeki seçimden üçüncü çıkarak hayal kırıklığı yaşayan Korsanlar ile Belediye Başkanları, seçimin ardından SPOLU ile koalisyon hükümeti kurma müzakerelerine onay verdi. Parlamentodaki 200 vekillikten toplam 108'ini kazanan bu iki ittifak birlikte basit çoğunluk üzerinden hükümet kurabilir.
Fiala, AB için yeni baş ağrısı olabilir
Sivil Demokratik Parti (ODS) lideri Fiala, muhafazakar, hem AB şüphecisi hem de Rusya-Çin karşıtı, göçmen, İslam, LGBT karşıtı, iklim değişikliği inkarcısı çizgide siyaset yürüttüğünden, AB için yeni bir baş ağrısı oluşturma potansiyeli taşıyor.
Yolsuzlukla birlikte anılan Babis'e AB'den çıkar çatışması cezası
Diğer yandan Pandora Belgeleri'nde de yer alan milyarder Başbakan Babis ile kendisinin multi-milyar dolarlık tarım-kimyasal holdingi Agrofert, Leylek Yuvası adlı bir tatil beldesini finanse etmek için AB sübvansiyonlarını uygunsuz kullanılma iddiasıyla Çek polisi tarafından soruşturuluyor.
Ayrı bir soruşturma yürüten Avrupa Komisyonu, Nisan 2021'de Başbakan Babis'in şirketine AB sübvansiyonları ödenmesi suretiyle birliğin çıkar çatışması kurallarının ihlal edildiğine karar verdi. Çek hükümetine 17 milyon eurodan fazla sübvansiyonu AB'ye geri ödeme cezası kesen Komisyon, Ağustos 2021'de Çekya için ayrılan sübvansiyonları çıkar çatışması yasaları düzeltilene dek askıya aldığını açıkladı.