Glasgow'da düzenlenen COP26 iklim zirvesinde fosil yakıt sanayiyle bağlantılı delege sayısının her bir ülkenin delege sayısından fazla olduğu belirtildi. Birleşmiş Milletler'in (BM) zirve başında yayımladığı katılımcı listesini inceleyen Global Witness (Küresel Tanık) gibi örgütler, fosil yakıt çıkarlarıyla bağlantılı en az 503 kişiye akreditasyon verildiğini saptadı.
Konferansa yaklaşık 40 bin kişi katılıyor. En büyük resmi müzakereci heyeti, 479 delegeyle Brezilya'ya ait. Konferansa evsahipliği yapan Britanya'nın 230 kayıtlı delegesi var.
BBC'ye konuşan Global Witness, Corporate Accountability gibi örgütler, petrol ve gaz şirketlerinin çıkarlarını temsil eden grup veya ticaret odası üyesini fosil yakıt lobicisi olarak işaretleyerek analizi gerçekleştirdi.
27 ülke heyetinin içindeler
Petrol ve doğalgaz sanayileri için lobi yapan bu delegelere akreditasyon vermek yerine yasak getirmek gerektiğin belirten örgütlerin diğer bulguları şöyle:
* Fosil yakıt lobicileri, 27 ülke heyetinde yer alıyor.
* COP'taki fosil yakıt lobisi, son 20 yılda iklim değişikliğinden en kötü etkilenen ülkelerden gelen sekiz delegasyonun toplamından daha büyük.
* COP'ta 100'den fazla fosil yakıt şirketi temsil edilmekte olup, 30 ticaret odası ve üyelik organizasyonları da hazır bulunuyor.
* Fosil yakıt lobicileri, BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi'nin çeşitli ülkelerden yerli delegelerini de yaklaşık ikiye bir oranında gölgede bırakıyor
'Onlar zaten sorunun ta kendisi'
Global Witness'dan Murray Worthy, "Fosil yakıt endüstrisi, iklim krizini inkar etmek ve bununla ilgili gerçek eyleme geçilmesini geciktirmek için onlarca yıl harcadı, bu yüzden bu, devasa bir sorun. 25 yıllık BM iklim görüşmelerinin küresel emisyonlarda gerçek kesintilere yol açmamasının en büyük nedenlerinden biri, onların etkisidir" dedi.
103 delegeli lobi de hazır ve nazır
Belirledikleri en büyük gruplardan biri, petrol-gaz şirketi BP'den 3 kişiyi de içeren 103 delegeyle katılım gösteren Uluslararası Emisyon Ticareti Birliği (IETA).
Global Witness'a göre IETA, petrol ve gaz çıkarmaya devam etmelerine izin verilmesinin bir yolu olarak çevreci yatırımlarla dengeleme ve karbon ticaretini teşvik eden çok sayıda büyük petrol şirketi tarafından destekleniyor.
'Gerçek çözümleri engelleyen yanlış çözümlerle oyalıyorlar'
Worthy, "Bu, çok sayıda fosil yakıt şirketinin üyesi olduğu bir dernek. Gündemi fosil yakıt şirketleri tarafından belirleniyor ve fosil yakıt şirketlerinin çıkarlarına hizmet ediyor" diyerek şöyle devam etti:
"Gördüğümüz şey, iklim eylemi gibi görünen ama aslında statükoyu koruyan ve iklim krizinin gerçek çözümü olduğunu bildiğimiz fosil yakıtları toprakta tutmak için net, basit eylemlerde bulunmamızı engelleyen yanlış çözümler öne sürülmesi."
Lobiye göre karbon piyasasıyla geçiş süreci kaçınılmaz
Üyeleri fosil yakıt şirketleri ve başka sektörlerden işletmeler olan IETA ise emisyonları azaltmak için piyasa temelli en verimli araçları bulmak için var olduğunu söylüyor.
IETA Sözcüsü Alessandro Vitelli, "Hukuk şirketlerimiz var, proje geliştiricilerimiz var, dünyanın her yerinde temiz teknolojiyi hayata geçiren adamlar, aynı zamanda derneğimizin üyeleri" diyerek ekledi:
"Şimdi aniden durup sıfır emisyona geçmeyeceğiz. Devam eden bir geçiş süreci var ve karbon piyasaları bu geçişin gerçekleşmesini sağlamanın en iyi yolu."
'Sigara devlerine yapılan muamelenin aynısı lazım'
Kampanyacılar ise geçmişte BM'ye bağlı Dünya Sağlık Örgütü'nün toplantılarına tütün lobicilerinin katılımını yasaklayana dek tütün yasağı konusunda ciddi eyleme geçemediğine dikkat çekerek fosil yakıt lobisine aynı muameleyi istiyor. Analize müdahil olan Corporate Europe Observatory'den Pascoe Sabido, "Shell ve BP gibi şirketler, fosil gaz üretimlerini artırdıklarını açıkça kabul etmelerine rağmen bu görüşmelerin içindeler. Eğer iklim kriziyle mücadelede coşkuyu artırma konusunda ciddiysek, o zaman fosil yakıt lobicileri görüşmelerin dışında tutulmalı" uyarısını yaptı.