İngiltere'de 2008'den beri 11-13 yaşında kız çocuklarına HPV aşısı yapılmasının sonuçlarını inceleyen bir araştırma, aşının rahim ağzı kanserinden yüzde 90 oranında koruduğunu belirledi.
Kanser Araştırma BK, gerçek dünya verilerine dayanan ve The Lancet dergisinde yayımlanan araştırmanın bulgularını 'tarihi' diye niteledi ve aşının 'hayat kurtardığını' gösterdiğini belirtti.
Rahim ağzı kanserlerinin hemen hepsine HPV virüsleri neden olduğundan, araştırma, aşılamayla bu hastalığın ortadan kaldırılabileceğine kanıt teşkil ediyor.
Araştırmacılar, HPV aşısı olanların, rahim ağzı kanserinin erken teşhisinde önemli rol oynayan smear (sürüntü) testini yaptırmaya daha az ihtiyaç duyacağına da dikkat çekti.
İngiltere'de 2019'dan beri erkek çocuklarına da yapılan HPV aşısının ilk yapıldığı kız çocukları şimdi 20'li yaşlarında. Onlar üzerinde yürütülen çalışma, , hem kanser öncesi büyümelerde azalma hem de rahim ağzı kanserinde yüzde 87'lik azalma olduğunu saptadı.
Londra'daki King's College araştırmacılarından Prof. Peter Sasieni, aşının etkisinin 'muazzam' olduğuna dikkat çekti.
İdeali, cinsel aktifleşmeden önce aşılanma
Ancak telafi kampanyası çerçevesinde yaşı daha büyük ergenlere HPV aşısı yapıldığında, rahim ağzı kanseri azalma oranı bu kadar yüksek değil. Bu, hem yaş büyüdükçe daha az ergenin aşı yaptırmasından hem de aşının ideal olarak kişiye cinsel aktifleşmeden önce verilmesinin gerekmesinden kaynaklanıyor.
Araştırmaya göre HPV programı toplamda 450 kanseri ve 17 bin 200 kanser öncesi gelişmeyi önledi.
"Bu sadece buzdağının görünen kısmı" diyen Prof. Sasieni, 'aşılananların henüz genç olduğunu, yaş ilerledikçe koruma oranının daha da artacağını' söyledi.
Aşı sayesinde ömür boyu 2-3 kez smear taraması yeterli olabilir
Şimdiki halde kadınların 3-5 yılda bir smear test taramasından geçmeye davet edildiğini belirten Prof. Sasieni, aşı sonuçlarından sonra bu sıklığı yeniden düşünmek gerekeceğine işaret ederek şöyle konuştu:
"Bu, politika yapıcılar için bir uyandırma zili olmalı, zira kadınlar bunu okuyacak ve 'neden taramaya gitmeliyim?' diye düşünecek. Umarım aşı sayesinde ömür boyu 2-3 kez tarama yeterli olur ve sadece aşılanmamış kadınları taramaya devam ederiz."
Bu, HPV aşısı konusunda son söz değil. Korumanın ne kadar sürdüğü ve orta yaş güçlendiricisinin gerekip gerekmediği konusunda soru işaretleri var.
Hem erkek hem kadında genital bölgede enfeksion yapan HPV'nin 100'den fazla türü var. Bunlardan 2'sine karşı koruma sağlayan bir aşı kullanan Birleşik Krallık, genital siğillerin ana nedenleri olanlar dahil 9 virüse karşı koruyan bir aşıya geçmeye hazırlanıyor.
Kansere neden olan versiyonlar, enfekte olmuş hücrelerin DNA'sında onları kansere dönüştüren tehlikeli değişikliklere yol açıyor. Bu, herhangi bir enfekte dokuda olabiliyor. Virüsler vajinal, oral ve anal seks yoluyla yayıldığından anüs, penis ve bazı baş ve boyun kanserleriyle de bağlantılı.
DSÖ programı kapsamında 100'den fazla ülke HPV aşısı yapıyor
Bununla birlikte, rahim ağzı kanserlerinin yüzde 99'una HPV neden olduğundan Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) rahim ağzı kanserini ortadan kaldırma planı kapsamında 100'den fazla ülke aşıyı kullanmaya başladı.
BK Sağlık Güvenliği Kurumu'nun danışman epidemiyologu Dr Vanessa Saliba, son araştırmanın, aşının 'kadınlarda rahim ağzı kanseri oranlarını önemli ölçüde azaltarak hayat kurtardığını' gösterdiğini söyledi.
Kanser Araştırma BK CEO'su Michelle Mitchell, "HPV aşısının binlerce kadını rahim ağzı kanseri geliştirmekten koruduğunu ve korumaya devam edeceğini gösteren ilk çalışmayı görmek, bizim için tarihi bir an oldu" dedi.