Bakan Varank: Kovid-19 ilaçlarında acil kullanım izni aşamasına yakın zamanda gelmeyi planlıyoruz

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının 2022 yılı bütçesinin görüşmelerine başlandı.

Kovid-19 tedavisinde kullanılabilecek Montelukast ve Ribavirin ilaçlarında faz-2 klinik çalışmaların sürdüğünü belirten Bakan Varank, Montelukast'ta yakın zamanda acil kullanım izni aşamasına gelmeyi planladıklarını söyledi.

Bakan Varank, "Kovid-19 Türkiye Platformu altında geliştirilen, benim de Faz-1 gönüllüsü olduğum VLP aşısının Faz-2 klinik çalışmaları sonuçlandı. Faz-3 çalışmasına başlamak için Sağlık Bakanlığı’ndaki süreçlerin tamamlanmasını bekliyoruz" diye konuştu.

TOGG için bugüne kadar 2,5 milyar liralık yatırımın tamamlandığını ve yıl sonuna kadar 1 milyar TL daha yatırım yapılacağını söyleyen Varank, "TOGG ile dünya devi FARASİS, 20 GWh'lik pil yatırımına yakın zamanda Gemlik'te başlayacak. Sıvı yakıtlı RAMJET Projesi'nde son safhaya geldik. 2022'de süpersonik hızlarda çalışan bir RAMJET motoru prototipini ortaya çıkaracağız." dedi.

Varank, küresel salgının 2021'de ülke ekonomileri üzerinde ciddi baskılar oluşturmaya devam ettiğini ifade etti.

Küresel enflasyon yükselirken, emtia ve enerji fiyatlarının artmaya devam ettiğini, tedarik zincirlerinde ciddi darboğaza, küresel borçlulukta ise yeni rekorlara şahitlik edildiğini anımsatan Varank, geçen yıl yüzde 6,8 küçülen Avro Bölgesi'nin bu yıl da büyük sorunlarla boğuştuğunu kaydetti.

Varank, "Avrupa'da enerji fiyatlarında yüzde 600'lere varan artışlar, akaryakıt piyasasında yaşanan tedarik sıkıntıları hepimizin malumu. Avrupa ve Amerika’daki enflasyon oranları 2008 finansal krizinden bu yana en yüksek seviyesine geldi. Elbette bizim gibi gelişmekte olan ülkeler de bu olumsuz tablodan etkileniyor. Buna rağmen, geçen yıl gelişmiş ülkeler büyümede sınıfta kalırken, Sayın Cumhurbaşkanı'mızın liderliğinde attığımız adımlarla dünya genelinden pozitif ayrışmayı başardık." diye konuştu.

Yılın 9 ayında 161 milyar liranın üzerinde yatırım tutarı olan 8 bin 564 teşvik belgesi düzenlediklerini bildiren Varank, bu dönemde, yeni faaliyete geçen sanayi işletmesi sayısının önceki yıla göre yüzde 20'nin üzerinde artarak 12 bin 161 olduğunu, buradaki her 4 işletmeden birinin orta-yüksek ve yüksek teknoloji grubunda yer aldığını vurguladı.

Varank, küresel piyasada, adından söz ettirecek yeni Türk markaları çıkarmak üzere cesur girişimcileri, yenilikçi fikirleri desteklemeye devam edeceklerine dikkati çekerek, üretim, ihracat ve inovasyon öncülüğünde yakaladıkları sağlıklı büyüme trendini önümüzdeki dönemde de sürdüreceklerini bildirdi.

Emtia piyasalarındaki dalgalanmalar, enerji fiyatlarındaki hızlı artış, lojistik ve tedarik zincirlerindeki aksaklıkların, en sorunlu alanlar olduğunu dile getiren Varank, şöyle devam etti:

"Ancak güçlü sanayi altyapımız, yetişmiş iş gücümüz, yeniliklere hızla uyum sağlama kabiliyetimizle aşamayacağımız engel yok. Bölgesel kalkınmayı sağlamlaştıracak, dijital ve yeşil dönüşüme hız kazandıracak ve bizleri müreffeh Türkiye hayalimize ulaştıracak adımları atmaya devam edeceğiz. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı olarak hedefimiz net; ülkemizi katma değerli ve yüksek teknolojili üretimde global bir üs haline getirmek. Hedefe ulaşmak için de planlı sanayi altyapısından iş ve yatırım ortamına, AR-GE ve teknoloji ekosisteminden nitelikli insan kaynağına, KOBİ'ler ve girişimcilikten bölgesel kalkınmaya kadar birçok alanda akılcı ve etkili politikalar uyguluyoruz."

Varank, kritik teknolojileri yerli ve milli imkanlarla üretmek amacıyla uyguladıkları Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı'nı genişlettiklerini vurgulayarak, sanayide girdileri yerlileştirirken, odak alanlarda geleceğin teknolojilerini geliştirdiklerini belirtti.

Bu yıl mobilite, üretimde yapısal dönüşüm, dijitalleşme, sağlık ve kimy​​​​​​​a alanlarında yeni çağrılara çıktıklarını anımsatan Varank, şu bilgileri paylaştı:

"Böylece 50 milyar dolarlık cari açığın kaynağı olan 919 kritik ürün ve teknolojinin ülkemizde üretilmesine imkan sağlayacağız. 85 milyonun ortak hayali olan Türkiye'nin Otomobili Projesi emin adımlarla yoluna devam ediyor. Bugüne kadar 2,5 milyar liralık yatırım tamamlandı, yıl sonunda bu tutar 3,5 milyar lirayı bulacak. Hedeflendiği şekilde ilk araç, 2022'nin sonunda seri üretim bandından inmiş olacak. Elektrikli araçların kalbi olan bataryaların, Türkiye'de üretilmesi konusunda da ciddi ilerleme kaydettik. TOGG ile dünya devi FARASİS, 20 GWh'lik pil yatırımına yakın zamanda Gemlik'te başlayacak. Ayrıca, diğer küresel batarya üreticileriyle de görüşmelerimiz sürüyor. TOGG başta olmak üzere ülkemizde elektrikli araçların yaygınlaşmasını destekleyecek şarj altyapısı konusunda çalışmalarımız hızlandı. Teknik standartları yayımladık. İl il, ilçe ilçe şarj istasyonu ihtiyacını belirledik. Buna yönelik destek mekanizmalarını tasarladık."

Yatırım ortamını iyileştirmeye yönelik çalışmalar hakkında bilgi veren Varank, kapsamlı teşvik ve destek mekanizmalarıyla Türkiye'yi uluslararası yatırımlarda güvenli liman olarak öne çıkarmak için var güçleriyle çalıştıklarını kaydetti.

Küresel İnovasyon Endeksi'nde bu yıl 10 basamak birden yükselerek Cumhuriyet tarihinin en yüksek seviyesine, 41'inci sıraya ulaştıklarını anımsatan Varank, oluşturdukları yatırım ortamı sayesinde özel sektör yatırımlarının devam ettiğini belirtti.

Elektrikli araç, hibrit motor, batarya, Milli Muharip Uçak, İnsansız Hava Aracı, güneş paneli hücresi ve petrokimya gibi kritik alanlarda 38 yatırım için proje bazlı destek kararı yayımladıklarını anlatan Varank, AR-GE ve yenilik kapasitesini geliştirmeye devam ettiklerini söyledi. Varank, "Türkiye'nin AR-GE ve inovasyon üssü Bilişim Vadisi'nde yazılımdan tasarıma, otonom araçlardan bilgi ve iletişim teknolojilerine birçok alanda projeler devam ediyor." ifadelerini kullandı.

Sanayide dijital dönüşümü hızlandırdıklarına dikkati çeken Varank, insan kaynağı, girişimcilik ve altyapılar konusunda önemli atılımlar yaparak ülkeyi yapay zeka alanındaki ilk 20 ekonomi arasına taşıyacaklarının altını çizdi.

Dijitalleşme alanında uluslararası iş birliklerini de önemsediklerini dile getiren Varank, Beceri Açığının Azaltılması Hızlandırma Programı ile insan kaynağını, Endüstriyel IoT ve Üretimde Yapay Zeka projeleriyle de sanayiyi geleceğe hazırladıklarını, işletmeleri, dijital dönüşümlerini hızlandıracak yeni finansman araçlarıyla buluşturmak üzere Yatırım Avrupa ve Dijital Avrupa Programlarına katılım müzakerelerini de sürdürdüklerini bildirdi.

Bu yıl bilim ve sanayi alanlarında iş birliğine yönelik 11 anlaşma ve mutabakat zaptı imzaladıklarına işaret eden Varank, gelecek dönemde de özellikle Asya ve Afrika'da bu tür faaliyetlerin devam edeceğini dile getirdi.

Varank, KOSGEB'in kapsayıcı destek mekanizmalarıyla KOBİ'lerin yanında olduğunu vurgulayarak, "KOSGEB aracılığıyla 61 bini aşkın işletmeye, yılbaşından bu yana 1 milyar 740 milyon lira kaynak aktardık." dedi.

Kritik ürünlerin yerlileştirilmesi amacıyla kurgulanan Teknoyatırım ve Stratejik Ürün Programlarında destekledikleri projelerden 110'unun başarıyla tamamlandığını ifade eden Varank, KOBİ Finansman Destek Programı ile 211 milyon liralık kredi hacmi oluşturulduğunu kaydetti.

Bu sene İmalat Sanayinde Dijitalleşme temasıyla büyüklüğü 116 milyon lirayı bulan projeleri destekleme kararı aldıklarını anlatan Varank, sel ve yangın afetleriyle mücadele edilen bu zorlu yılda vatandaşları asla yalnız bırakmadıklarını, Antalya, Artvin, Bartın, Düzce, Edirne, Giresun, Kastamonu, İstanbul, İzmir, Muğla, Rize, Sinop, Trabzon ve Van'da yaşanan afetlerden etkilenen KOBİ ve esnafa 114 milyon liralık faizsiz kredi desteği sağladıklarını bildirdi.

Yaş sebze ve meyvenin taşınması sırasında oluşan kayıp ve zayiatın azaltılması için Soğuk Zincir Finansman Programı'nı devreye aldıklarını vurgulayan Varank, hallerde faaliyet gösteren esnaf ve lojistik firmalarına soğuk hava deposu ve frigorifik kasa alımlarında destek sağladıklarını, kaybolmaya yüz tutmuş meslekleri icra eden zanaatkarlar için yeni destek programını da yıl sonuna kadar devreye alacaklarını, KOBİ'lerin enerji-verimli elektrik motoru kullanmalarını özendirecek yeni destek programı hazırladıklarını kaydetti.

Bu yıl ilk defa patentle korunan 38 teknolojinin sanayiye aktarılmasını sağladıklarına dikkati çeken Varank, teknoloji tabanlı girişimcilere yönelik uygulanan Bireysel Genç Girişimci Programı ile 144'ü bu yıl olmak üzere toplamda bin 663 şirket kurulduğunu belirtti.

Yapılan çalışmalar hakkında bilgi veren Varank, salgın, deprem ve müsilaj gibi ülkenin acil ihtiyaç alanlarına yenilikçi yöntemlerle bilimsel çözümler ürettiklerini söyledi.

Kovid-19 Türkiye Platformu altında geliştirilen, kendisinin de Faz-1 gönüllüsü olduğu VLP aşısının Faz-2 klinik çalışmalarının sonuçlandığını, Faz-3 çalışmasına başlamak için Sağlık Bakanlığındaki süreçlerin tamamlanmasını beklediklerini dile getiren Varank, "Kovid-19 tedavisinde kullanılabilecek Montelukast ve Ribavirin ilaçlarında da Faz-2 klinik çalışmaları sürüyor. Montelukast'ta yakın zamanda acil kullanım izni aşamasına gelmeyi planlıyoruz." ifadelerini kullandı.

Müsilajla mücadele kapsamında kurulan, 59 farklı kuruluştan 157 araştırmacıyı bir araya getiren Marmara Denizi Eylem Planı Bilim ve Teknik Kurulunun başkanlığını TÜBİTAK Başkanı'nın yürüttüğüne işaret eden Varank, TÜBİTAK enstitüleri aracılığıyla stratejik önemi haiz AR-GE ve yenilik projelerini hayata geçirdiklerini bildirdi.

Varank, Türkiye'nin ilk milli Hava-Hava Füzeleri olan GÖKDOĞAN ve BOZDOĞAN'ın uçaktan atış testlerinin başarıyla tamamlandığını vurgulayarak, "Sıvı yakıtlı RAMJET projesinde son safhaya geldik. 2022'de süpersonik hızlarda çalışan RAMJET Motoru prototipini ortaya çıkaracağız. Geliştirdiğimiz Yerli ve Milli Sualtı Savaş Yönetim Sisteminin karadaki testlerini tamamlayarak Preveze Denizaltımıza entegre ettik." diye konuştu.

Doğal gaz hatlarındaki arızaları takip etmek için tümüyle yerli imkanlarla geliştirilen Boru İçi Denetleme Robotu "ROBOT-GÖZ"ü İstanbul Büyükşehir Belediyesi iştiraki İGDAŞ'a teslim ettiklerini, böylece ABD'den sonra bu teknolojiyi üretebilen ikinci ülke olduklarını anlatan Varank, "TÜRASAŞ ile geliştirdiğimiz TSI sertifikasyonuna sahip ilk yerli ana hat lokomotifi E-5000'i önümüzdeki yıl TCDD'ye teslim edeceğiz. Bu sayede gelecek on yıl içerisinde ihtiyacımız olan yaklaşık 1,5 milyar avro değerindeki 500 lokomotifi kendi imkanlarımızla üretebileceğiz." değerlendirmesinde bulundu.

Yerli işletim sistemi Pardus'un kurulu olduğu akıllı tahta sayısının 100 bini aştığını belirten Varank, Diyanet İşleri Başkanlığı ve AFAD'ın, tamamen Pardus'a geçerek, yabancı işletim sistemlerine bağımlılıktan kurtulduğunu kaydetti.

Programdaki hedeflere yönelik çalışmaların devam ettiğini dile getiren Varank, "Uzayda ateşleyeceğimiz hibrit roket motorunun testlerini gerçekleştirirken, fırlatma aracı ve limanına yönelik değerlendirme çalışmalarını sürdürüyoruz." diye konuştu.

Varank, Türkiye'nin uzay alanında üye olduğu 5 uluslararası organizasyonun faaliyetlerine aktif olarak katıldığına işaret ederek, ülkenin, en büyük uluslararası uzay örgütü IAF'e üyeliğinin 25 Ekim'de tescil edildiğini anımsattı.

Hızla büyüyen AR-GE ekosistemiyle beraber fikri mülkiyette tırmanışa geçildiğini anlatan Varank, "Son 19 yılda, yerli patent başvuru sayısı 20, yerli patent tescil sayısı 30 kat arttı. Marka başvurularında 2011'den bu yana her yıl Avrupa birincisiyiz. Yerli sınai mülkiyet başvurularında İngiltere, Rusya ve Hollanda gibi ülkeleri geride bırakarak 10'uncu sıraya yükseldik." ifadelerini kullandı.

Varank, ülkedeki coğrafi işaretli ürün sayısının 932 olduğunun bilgisini vererek, Avrupa Birliği'nde tescilli coğrafi işaret sayısının 7'ye yükseldiğini, 25 ürünün de işlemlerinin devam ettiğini belirtti.

Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) ile bilim diplomasisi yürüttüklerini söyleyen Varank, TÜBA'nın bilim temelli rehberlik ve danışmanlık işlevi çerçevesinde oluşturulan çalışma gruplarının aktif şekilde faaliyetlerini sürdürdüğünü anlattı.

Varank, TÜBA Uluslararası Akademi, Üstün Başarılı Genç Bilim İnsanları ve Bilimsel Telif Eser Ödülleri kapsamında bugüne kadar 660 araştırmacıyı ödüllendirdiklerini belirterek, son dönemde, ikili iş birliği anlaşması yapılan ulusal akademi sayısının 22'den 34'e, üye olunan uluslararası çatı kuruluş sayısının da 11'den 13'e yükseldiğini kaydetti.

Türk Standardları Enstitüsünün (TSE) standardizasyon ve belgelendirme alanında güçlü bir marka olmaya devam ettiğini vurgulayan Varank, şöyle konuştu:

"TSE bu yıl 20 bin ürün, 4 bin yönetim sistemi, 30 bin hizmet yeri belgelendirmesi gerçekleştirdi. Ulaşım ve lojistik alanında 400 bin, muayene gözetim alanında 250 bin, deney ve kalibrasyon alanında da 100 bini aşkın belge ve rapor düzenledi. İthalat konusunda 45 bine yaklaşan denetim gerçekleştirirken, 30 bin kişinin teknik yetkinliğini belgelendirdi. Muayene-gözetim alanında elektrikli araç ekosistemine yönelik, uluslararası gereklere uygun, teknik çalışmalar yürütüyoruz. Bu kapsamda 2021'de Elektrikli Araçlar ve Elektrikli Araç Şarj Sistemleri ile Elektrikli Araç Şarj Üniteleri ve İstasyonları hakkında 2 önemli standart yayımladık. Yine bu yıl, ikinci el cep telefonu alım-satımlarında hayati öneme sahip Cep Telefonu Yenileme Merkezleri için ilk kez bir standart belirledik. Kullanılmış elektronik ürünlerin ekonomiye tekrar kazandırılmasını sağlayacak bu standartla vatandaşlarımız ikinci el ürünlere güvenle erişebilecek."

Varank, temelini atacakları TSE'nin Ankara'daki yeni Kalite Kampüsü tamamlandığında dışa bağımlı olunan test ve belgelendirme faaliyetlerini yerli ve milli imkanlarla gerçekleştirebileceklerini dile getirdi.

Politikaları bilimsel yöntemlerle ve veri bazlı olarak geliştirdiklerine dikkati çeken Varank, "Bakanlığımızca verilen desteklerin etkilerini analiz ediyor, gerekli hallerde uyguladığımız programlarda iyileştirmeler yapıyoruz. 3 milyonu aşkın girişime ait birçok verinin bütünleşik şekilde yer aldığı Girişimci Bilgi Sistemi'ni araştırmacıların kullanıma açtık." dedi.

Varank, KOSGEB ve TÜBİTAK AR-GE destek programlarının, Teknogirişim Sermayesi Destek Programı'nın, Teknoloji Transfer Ofisleri'nin, OSB politika ve uygulamalarının, Teknoloji Geliştirme Bölgeleri'nde kurulan akademik girişimlerin, dijital dönüşümün, bölgesel yatırım teşviklerinin ve araştırma altyapılarının etki değerlendirme çalışmalarını tamamlayarak özet raporları kamuoyuyla paylaştıklarını söyledi.

Bu raporların birer örneğini de Komisyona getirdiklerini anlatan Varank, görece performansın zayıf olduğu alanların da raporlarda yazdığını, bu çalışmaları kendilerini güncelleyebilmek amacıyla yaptıklarını vurguladı.

Varank, Bakanlık ile bağlı ve ilgili kuruluşlarının Sayıştay Raporları'nda herhangi bir kamu zararı tespiti bulunmadığına dikkati çekti.

Bakanlık, bağlı ve ilgili kuruluşlara 2020'de bütçe Kanunu ile 14 milyar 257 milyon 291 bin lira ödenek verildiğini anımsatan Varank, "Yıl içerisinde yapılan eklemelerle 19 milyar 758 milyon 480 bin 285 liraya ulaşan ödeneğin, 18 milyar 153 milyon 688 bin 777 liralık kısmı bütçe giderine dönüştü. 288 milyon 555 bin 133 liralık kısmı ise 2021 yılı bütçesine devretti." bilgilerini verdi.

Gelecek yıl bütçesinin kalkınmanın, inovasyonun, gençlerin, kadınların ve emekçilerin bütçesi olarak "Büyük ve Güçlü Türkiye" hedeflerine daha da yaklaştıracağını dile getiren Varank, "Bu bütçenin her bir kuruşunu yeni başarı hikayeleri yazmak üzere titizlikle kullanacağımızı ifade ediyor, 2022 yılı bütçemizin ülkemiz için hayırlı, uğurlu olmasını diliyorum." diye konuştu.