Sudan, 30 yıllık Devlet Başkanı Beşir Ömer'in 2019'da devrilmesinden beri devam eden demokrasiye geçiş sürecindeki en büyük krizle karşı karşıya. Başkent Hartum'daki devlet başkanlığı sarayı önünde dün toplanan binlerce protestocu, orduya yönetime el koyması çağrısı yaptı.
Doğu Afrika ülkesinde 2 yıldır ihtilaflar eşliğinde devam eden sivil-asker koalisyon yönetimi, geçen ay Beşir destekçilerinin sorumlu tutulduğu darbe girişimi atlattı. Ardından askeri liderler, Beşir'i deviren protestoların başını çeken, sivil ve silahlı muhalif örgütlerden oluşan Özgürlük ve Değişim Güçleri'nde reforma gidilmesi ve kabinenin değiştirilmesi taleplerini yükseltti. Bunun üzerine sivil liderler orduyu yönetimi ele geçirmeye çalışmakla suçladı.
Genelkurmay Başkanı'na darbe başlatma çağrısı
Özgürlük ve Değişim Güçleri'nin orduya yakın bir fraksiyonunun (Misak-ı Vatani) çağrısıyla dün düzenlenen protestoda, kalabalık, hem Genelkurmay Başkanı hem de asker-sivil ortaklığındaki Egemenlik Konseyi Başkanı General Abdulfettah el Burhan'a 'darbe başlatma ve hükümeti devirme' çağrısı yaptı.
'Açlık hükümeti devrilsin'
Halk devrimini 'çalanlardan geri kurtarmak' ve yaşam koşullarının iyileştirilmesi taleplerinde bulunan göstericiler, "Açlık hükümeti devrilsin", "Sabırlı halk aç", "Tek ordu, tek halk," "Hükümet feshedilsin" sloganları attı.
Adaletsizlik ve hayat pahalılığı şikayetleri
Eski milletvekili Ebu'l Kasım Burtum, "Başbakan Abdullah Hamduk, Sudan halkının menfaatine karar alamıyor. İktidardaki bu çete Sudan'ı yönetmeye muktedir değil" dedi. Vatandaş Lina Yusuf Fadlullah, "Son 3 senedeki yıkımın Sudan'ın tarihinde benzeri görülmemiştir. Her şey pahalılaştı" vurgusunu yaptı.
Ekmek ve ilaçta sıkıntılar yaşandığını söyleyerek "Bu hükümet, ülkenin zengin kaynaklarını idare edemiyor. İnsanlar her gün kötüleşen mevcut durumda çocuklarını nasıl geçindirecek?" diye çıkışan Fadlullah, zalim kararlara karşı çıktıklarından söz ederek Eski Rejimin İzlerini Ortadan Kaldırma ve Yolsuzlukla Mücadele Komisyonu'nu 'insanları haksız şekilde işinden etmekle' suçladı.
Asker ve polis protestoculara geçit verdi
Onlarca otobüsle Hartum şehir merkezine gelen ve sivil yanlılarıyla çatışan protestocuların, önceki gösterilerin aksine, polis mukavemetiyle karşılaşmaması ve barikatlarla çevrili olması gereken başkanlık sarayının kapılarına ulaşmayı başarması dikkat çekti.
Hartum Eyalet Valisi Ayman Halid, protesto öncesi kimliği belirsiz bir silahlı grubun üyelerinin hükümet binalarının etrafındaki güvenlik bariyerlerini kaldırdığını ve polis ve güvenlik güçlerinin yürüyüşe hazırlanmasını engellediğini söyledi.
Paylaşılamayanlar
Başbakan Hamduk, önceki günkü açıklamasında, krizden çıkış için yol haritası sunarken, bir çözüm bulunamamasının ülkenin geleceğini heba edeceği uyarısını yapmıştı.
Analistlere göre, krizin temelinde adalet sistemi, askeri yeniden yapılanma ve Beşir rejiminin mali aygıtının feshi konularındaki anlaşmazlıklar yatıyor.