Dünyanın en çok satan dergilerinden Newsweek, Suriye'deki iç savaşta 10 yıl sonra gelinen noktayı ve Beşar Esad yönetiminin bölge ülkeleriyle normalleşme yoluna giren ilişkilerini son sayısının kapağına taşıdı.
Newsweek, dergi kapağında Esad'ın fotoğrafını kullanarak 'Geri döndü' başlığını attı.
İlgili analizde de "Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad dünya sahnesine dönüyor" başlığı kullanılırken, bu durumun 'ABD için bir yenilgi, ABD'nin düşmanları için de bir zafer' olduğu belirtildi.
Gazete Duvar'ın aktardığına göre, analizde ABD'nin son Şam büyükelçisi Robert Ford ve Esad'ın üst düzey danışmanı Buseyna Şaban'ın yanı sıra bir dizi uzmanın görüşlerine yer verildi. 10 yıl önce Suriye'de iktidar karşıtı protestolara katılarak Esad yönetiminin tepkisini çeken Ford "Esad iktidarda kalacak" derken, Şaban da Şam yönetiminin Türk ve Amerikan askerlerine çekilme çağrısını yineledi.
Uzun analize "10 yıl önce Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad için sonun başlangıcı gelmiş gibi görünüyordu" cümlesiyle başlayan Newsweek, bu süreçte yaşananları ve Şam yönetiminin Arap Birliği dahil dünya tarafından dışlandığını aktararak, "Kısacası Esad uluslararası bir parya haline gelmişti. Fakat şimdi 2021'in alacakaranlığındayız ve Suriye Devlet Başkanı sadece iktidarda kalmakla kalmadı, aynı zamanda dünya sahnesine çarpıcı bir dönüş yapmaya hazır görünüyor" ifadelerini kullandı.
Esad'ın şu an kendisinden başka çok az lider seçeneği bulunan Suriye'de güçlü göründüğü yorumu yapan Newsweek, "Ve eski müttefikleri İran ve Rusya'nın yardımıyla, Suriye'nin büyük kısmını kendisini devirmeye çalışan isyancılardan ve cihatçılardan geri almayı başardı. Şimdi, onunla ilişkileri 10 yıl önce kesen ülkelerin birçoğu, ABD'nin iktidarına devam eden itirazına rağmen, bu gerçekliği teslim ederek onu yeniden kabul etmeye başladı" diye yazdı.
Haberde Ürdün'ün geçen ay Suriye sınırını açtığına, Arap Birliği'nin de Şam'ın üyeliğini yakın zamanda yeniden kabul etmesinin beklendiğine, Birleşik Arap Emirlikleri ile Bahreyn'in Şam elçiliklerinin yeniden faaliyete geçtiğine, hatta Joe Biden yönetiminin Esad'a yönelik Sezar yasası yaptırımlarını kısmen hafifletmesinin sonucunda Mısır doğalgazı ile Ürdün yakıtının Suriye üzerinden Lübnan'a ulaştırıldığına dikkat çekildi.
ABD'nin son Şam Büyükelçisi: Esad iktidarda kalacak
ABD'nin son Şam büyükelçisi Robert Ford da, Newsweek'e demecinde "Esad iktidarda kalacak. Suriye muhalefetinin şu an silah yoluyla onu iktidarı bırakmaya mecbur edebileceğini tahayyül etmek imkânsız. Uygun bir alternatif yok" dedi.
Ford, Suriye'de ekonomik ve toplumsal açıdan gelinen noktayı 'trajik' diye nitelerken, ABD'nin Rusya ve İran gibi rakiplerinin de çıkarlarının bulunduğu ve onların nüfuz alanlarına denk düşen bölgelere müdahil olmaması gerektiği görüşünü paylaştı.
'İstediğimiz sonucu hiçbir şekilde alamayabilirdik'
Eski diplomat, "Birçok oyuncudan biriyseniz, [oradaki durumu] tek bir oyuncu kontrol etmez. İran kontrol etmiyor, Rusya tek başına kontrol etmiyor, Esad'ın kendisi bile kontrol etmiyor, Türkler kontrol etmiyor. Gerçekten karmaşık bir etkileşim" diye konuştu.
Ford'un, "Oradaki işlerin gidişatını değiştirmek için gereken kaynakları aktarmadık ama kaynakları ciddi miktarda artırmış olsaydık bile istediğimiz sonucu alabileceğimizden emin değilim" sözleri dikkat çekti.
Esad'ın danışmanı: ABD ve Türkiye çekilmeden zafer diyemeyiz
Esad'ın üst düzey danışmanlarından Buseyna Şaban ise dergiyle söyleşisinde, "Suriye topraklarının tamamı özgürleştirilmedikçe nihai bir Suriye zaferinden söz edemeyiz. Zira ülkemizin bazı yerleri hâlâ Amerikan ve Türk güçleri tarafından işgal edilmiş halde" dedi.
Şaban, Washington ile olası bir ilişki konusunda da "ABD'nin askerlerini Suriye'den çektiğini görmeden önce yeni niyetler hakkında konuşamayız" ifadelerini kullandı.
'ABD'nin nüfuzu azalıyor'
Şaban, savaş sırasında birçok ülkenin Şam'a destek vermesini ABD'nin dünyadaki nüfuzunun azalmasıyla ilişkilendirerek, "Son 10 yıldaki farklı Amerikan yönetimlerindeki politikalara güven duyulmaması, bunun yanı sıra ABD'nin uluslararası hukuku ve uluslararası kurumları sürekli ihlal etmesi, birçok ülke arasında ihtilaf yaratmaya çalışması; bunların hepsi, ABD'nin dünyadaki pozisyonunun ve rolünün gerilemesine yol açtı. Sadece ABD'yle farklı düşünen ülkeler değil, müttefikleri bile Amerikan politikalarına duydukları güveni kaybetmeye başladı" diye konuştu.
'Batı'nın tüm propagandası temelsizdi'
Suriye'deki ihtilafta bugün yaşanan durumu 'Batı'ya ve dünyaya kanıtlamaya çalıştığı şeye karşı bir zafer' olarak niteleyen Şaban, şu ifadeleri kullandı:
"Suriye'ye açılan savaşın ilk kanıtladığı mesaj, Batı'nın bu savaşa dair yaptığı tüm propagandanın temelsiz olduğuydu. Batı medyası Suriye'de yaşananları devlet başkanına karşı bir ayaklanma ve savaşı da bir iç savaş olarak resmetti. Gerçeklik kontrolü ise şunu kanıtlıyor ki, eğer halkı ona karşıysa hiçbir başkan iktidarda kalamaz. Özellikle de terörizm dünya çapında bu kadar çok sayıda ülke tarafından destekleniyor ve finanse ediliyorsa."
'BAE, Türkiye'yi İdlib'den çıkarmak istiyor'
Newsweek, haber için eski ABD Dışişleri Bakanlığı yetkilisi David Schenker'dan da görüş aldı. Bu yılın başlarında yazdığı bir Suriye raporu hakkında bilgi veren Schenker, Arap ülkelerinin son dönemde Şam yönetimiyle yakınlaşmasını şöyle değerlendirdi:
"BAE açısından, Esad'ı yeniden entegre etmek ve Suriye'yi yeniden inşa etmek, Türkiye'nin İdlib'deki varlığına son verme vaadini içeriyor; BAE'nin rakibi olan Türkiye, daha fazla sığınmacı akınını engellemek için buraya asker konuşlandırmış durumda. Ürdün, ekonomisini düzeltmek, sığınmacıları geri göndermek, sürekli ticareti yeniden tesis etmek ve Suriye üzerinden Türkiye ve Avrupa'ya kara ulaşımını tekrardan sağlamak istiyor gibi görünüyor. Bu bağlamda, Washington'ın Sezar Yasası kısıtlamaları Ammen'ı rahatsız etmeye devam ediyor."
Schenker, İran nüfuzunun Mısır ve İsrail'in bakış açısını da değiştirdiğini, Kahire'nin Şam'ı İran'dan uzaklaştırıp 'Arapçılığı' güçlendirmek istiyor gibi göründüğünü de savundu.