Radyo Sputnik’te konuşan Sokak Atıkları Toplayıcılar Derneği Başkanı Recep Karaman, sokak atıkları toplayıcılarının ülke ekonomisine katkılarını, karşılaştıkları zorlu iş şartlarını ve İstanbul Valisi’nin mesleklerine karşı tutumunu Ali Çağatay’la Seyir Hali programında açıkladı.
Karaman, sokak atıkları toplamanın boyutunu ve ekonomiye etkisini “Gerçekten bizim yaptığımız işin hem ekonomik hem çevre boyutu büyük, bunu belki kimse bilmiyor ama bizim topladıklarımız bir yılda 10 milyar dolara yakın ülkeye katkı sağlıyor. Türkiye’de toplanan 3.2 milyon ton sadece kağıt atık var. Bunun yüzde 80’ini biz topluyoruz. Bugün bizim olmadığımızı düşünün, Türkiye’deki o büyük geri dönüşüm çarkı tamamen çöker. Herhangi bir toplama sistemi yok, bizim üzerimizden sağlanıyor. Hangi şirket olursa olsun bu işi başaramaz, dünyanın en zor işi. Pandemide üç gün sokağa çıkamadık, üç gün sanayi kuruluşlarına hammadde gidemedi. Çarklar durdu. Bu kimsenin yapabileceği kolay bir iş değil. 500 bin kişi yapıyor bu işi, 100 bini İstanbul’da” diye aktardı.
‘Yasal güvence olmadığından dolayı bu sorunlarla karşılaşabiliyoruz’
Mesleki zorlukları anlatan Karaman, yasal güvence olmamasının sorunlara yol açtığını “Bunu çok zor şartlarda topluyoruz. Gerçekten tane tane kilometrelerce yol yürüyerek toplamak çok zor, sağlıksız koşullarda topluyoruz. 17-18 saat çalışıyoruz. Herhangi bir sosyal güvence yok. Herhangi sokakta çalışmanızın da bir güvencesi yok ama buna rağmen büyük bir iş yapıyoruz. Ailelerimize bakıyoruz. Kendimizi geçindiriyoruz. Ekonomiye katkı sağlıyor, çevreyi temizliyoruz. Buna rağmen bu tür baskılara maruz kalabiliyoruz. Yasal güvence olmadığından dolayı bu sorunlarla karşılaşabiliyoruz” diye ifade etti.
‘Vali kendine gerekçe göstermiş, kendi inisiyatifinden kaynaklanıyor’
Karaman, kağıt toplayıcıların gözaltına alınmasına gösterilen gerekçeleri “Son günlerdeki olayların gerekçesi olarak haksız kazanç gösterilmiş. Arkadaşlar orada kimsenin evinin içinden, marketten, ofisinden almamış. Çöp depolama alanlarına gidecek çöp arabası gelmeden oradan kurtarabildiğini kurtarıp hem kendine hem ülkeye fayda sağlıyor. Bunun neresinde haksız kazanç var, ben anlayamadım. Bunu yapmak için Vali kendine gerekçe göstermiş, kendi inisiyatifinden kaynaklanıyor” diye yorumladı.
‘Bakıyoruz sonuç nereye varacak ama bu böyle gitmez’
Karaman, gözaltıların ardında olabilecek farklı sebepleri ve gözlemledikleri yanlışları “Burada bizim duyumumuz birkaç tane firmanın kendi alanını daha da genişletme için hamle yaptığı ama orada farklı gerekçelerle haklı tarafları da var. Bir kişi bu işle alakası yok 100-200 tane göçmen getirmiş doldurmuş. Bunun üzerine rant sağlıyor, sokaklara sürüyor. Ruhsat yok, bir şey yok. Böylesi de var. Biz buna da karşıyız ama hiçbir şey ile alakası olmayan günübirlik insanın kime ne zararı olabilir? Bakanlığın ve belediyelerin bir alakası yok. Denetim yapacaksa bakanlık yapar. Vali yapamaz, lisanssız da olsa bakanlığa bildirir. Vali’nin yaptığı çok acımasızca, orada insanları gözaltına aldırmak ‘Bunlar zaten potansiyel suçlu yarın kamuoyunun karşısına çıkarırım’ diye. Bir baktı kimse yok, sicili tertemiz. Onur kırıcı gerekçeler de gösteriyor. Bakıyoruz sonuç nereye varacak ama bu böyle gitmez” diye anlattı.