Nobel Ödül Komitesi'nin açıklamasında gazeteciler Maria Ressa ve Dmitry Muratov'un ülkeleri Filipinler ve Rusya'da yürüttükleri 'cesur ifade özgürlüğü mücadeleleri' nedeniyle ödüle layık görüldükleri dile getirildi. Ödülün 'demokrasinin ve kalıcı barışın önkoşulu olan ifade özgürlüğünün korunmasına yönelik çabalara' verildiği ifade edildi.
'Barışın yolu ifade ve basın özgürlüğünden geçer'
Açıklamada şu vurgulara yer verildi:
"Özgür, bağımsız ve gerçeklere dayalı gazetecilik, gücün kötüye kullanılmasına, yalanlara ve savaş propagandasına karşı korumaya hizmet eder. Norveç Nobel Komitesi, ifade özgürlüğünün ve bilgi edinme özgürlüğünün bilinçli bir kamuoyu sağlamaya yardımcı olduğuna inanıyor."
"Demokrasi için çok önemli önkoşullar olan bu haklar, savaş ve çatışmalara karşı koruma sağlar. 2021 Nobel Barış Ödülü'nün Maria Ressa ve Dmitry Muratov'a verilmesi, bu temel hakları korumanın ve savunmanın öneminin altını çizmeyi amaçlıyor."
Uzun yıllar CNN için çalıştı
Nobel kazanan ilk Filipinli olan Maria Ressa, 2012'de yayına geçen haber sitesi Rappler'ın kurucusu ve CEO'su, daha öncesinde CNN'in 20 yıl Güney Doğu Asya'daki baş araştırmacı muhabiri olarak çalışmıştı.
Ressa'nın 2020'de Filipinler'de tartışmalı Siber Suçlarla Mücadele yasası uyarınca siber iftiradan mahkum edilmesi, insan hakları grupları ve gazeteciler tarafından 'Devlet Başkanı Rodrigo Duterte'nin yönetiminin basın özgürlüğüne saldırısı' olarak kınanmıştı.
Gorbaçov'un ödülden yaptığı bağışla ayakta kaldı
Dmitry Muratov, Rusya'da araştırmacı gazetecilik sloganıyla 1993'te yayına geçen Novaya Gazeta'nın kurucusu ve genel yayın yönetmeni.
Nobel Barış Ödülü'ne layık görülen üçüncü Rusya vatandaşı olan Muratov'dan önce insan hakları aktivisti Andrei Saharov ve SSCB'nin son lideri Mihail Gorbaçov bu ödülü almıştı. Parasız kurulan Novaya Gazeta, Gorbaçov'un Nobel Barış Ödülü'nün bir kısmını gazeteye bağışlaması sayesinde ayakta kaldı.
Kremlin'den tebrik: İdealist, cesur
Novaya Gazeta Genel Yayın Yönetmeni’ni Nobel’e layık görülmesi nedeniyle tebrik eden Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov “Dmitriy Muratov’u tebrik edebiliriz. İdealleri doğrultusunda durmadan çalışmakta. İdeallerine bağlı biri. Yetenekli ve cesur. Onu tebrik ediyoruz" dedi.
Parayı çocuk vakfına bağışlayacak
Novaya Gazeta'nın Nobel'in ardından gelen tebrikler için teşekkür açıklamasında "Pek çok kişi gazeteciliğimizi yurtdışından desteklemenin en iyi yolunun ne olduğunu soruyor. #RussiaExplained İngilizce bültenimize abone olmak kesinlikle bir fark yaratacaktır" çağrısı yapıldı.
Muratov’dan da Nobel Ödülü’nün yaklaşık 1 milyon dolarlık miktarının bir kısmını 'Rusya’da kronik hastalıkları olan çocuklara yardım eden Krug Dobra Vakfı'na bağışlayacağı' açıklaması geldi.
2020'de BM Dünya Gıda Programı'na giden Nobel Barış Ödülü'nün, Alfred Nobel'in vasiyetine göre, 'halkları birleştirmede ve aktif orduların sayısını azaltmada, barış kongreleri düzenlemede ve bunlara dikkat çekmede en büyük başarıyı elde eden veya diğerlerinden daha fazlasını yapan' kişi ya da kurumlara verilmesi gerekiyor. Vasiyete göre ödüle ilişkin kararı Norveç parlamentosu tarafından atanan beş kişilik bir komite alıyor, komite üyeleri genelde emekli Norveçli politikacılar ve eski parti liderleri oluyor.