ABD'nin yüksek teknoloji devleriyle vergi savaşı içindeki Avrupa Birliği'nin (AB) yapay zekaya regülasyon getirme çabasına Washington'dan homurtular yükseldi. Veri İnovasyonu Merkezi isimli Washington merkezli düşünce kuruluşu, Avrupa Komisyonu'nun sunduğu yapay zekayla ilgili dünyadaki ilk yasal düzenleme teklifinin 'dünyanın en sıkı yapay zeka regülasyonu olacağını' öngördü. Veri İnovasyonu Merkezi, AB Konseyi ve Avrupa Parlamentosu tarafından onaylanması halinde yasalaşacak düzenlemeye uyma zorunluluğunun Avrupa iş alemine 5 yılda 31 milyar euroluk maliyeti olacağını hesapladı.
'Küçük-orta girişime 400 bin euro ek masraf'
Google, Apple, Facebook gibi ABD'li yüksek teknoloji devlerinin ürünlerinde kullandığı yapay zekanın etkileri konusunda Avrupa kamuoyu ve siyasetinde pek çok endişe var. ABD'li düşünce kuruluşunun raporunda ise "Düzenleme, Avrupa'da yapay zekanın gelişimini ve kullanımını sınırlamanın yanısıra AB iş dünyasına ve tüketicilerine önemli maliyet dayatacak" denildi. Komisyon'dan 'raporun muğlak gözüken bulgularıyla hemfikir olunmadığı' açıklaması geldi.
Veri İnovasyonu Merkezi, 10 milyon euro cirosu olan küçük ya da orta boyutlu bir girişimin Komisyon'un 'insanların temel hakları veya güvenliğini etkileyebilecek' diye tanımladığı yüksek riskli yapay zeka sistemi işletmesi halinde düzenlemeye uymak adına 400 bin euro ödemek zorunda kalacağına dikkat çekti.
"Bu tanımlama, kritik altyapıdan eğitim ve mesleki eğitime kadar geniş bir potansiyel uygulama yelpazesini kapsayarak şirketleri yapay zeka ürünlerini piyasaya sürmeden önce bir dizi şarta tabi tutuyor" diyen rapor, uyma yükümlülüğünün, Avrupalı işletmelere gelecek 5 yıl içinde 31 milyar euro maliyet getireceğini öne sürdü.
Hesaplamayı sorgulayan Komisyon, "Yüzde maliyetini yüksek riskli yapay zeka yatırımlarıyla çarpmak yerine tüm yapay zeka yatırımlarıyla çarpmanın sonucu olarak rapordaki rakamlar ortaya çıkmıştır" dedi.
'Gerçekçilikten uzak pembe tablo'
Veri İnovasyonu Merkezi kıdemli politika analisti ve raporun yazarı Ben Mueller, "Komisyon, taslak mevzuatın Avrupa'nın dijital ekonomisinde büyümeyi ve yeniliği destekleyeceğinde ısrarcı, ancak gerçekçi bir ekonomik analiz, bu savın en iyi ihtimalle samimiyetsiz olduğunu gösteriyor" yanıtını vererek ekledi:
"Pembe görünüm, mantık ve piyasa verilerinden ziyade büyük ölçüde görüşlere ve sloganlara dayanıyor."
Avrupa'daki endişenin nedenleri
Sağlık hizmetleri ve iklim modellemesi gibi alanlarda 'iyicil' güç olma potansiyeline sahip yapay zeka teknolojisi, diğer yandan ölümcül otonom silahlar geliştirip kullanmak veya nüfustaki herkese sosyal 'puan' vermek gibi 'kötücül' amaçlarla kullanılabiliyor. Aynı zamanda insanların yerine getirdiği görevlerin nasıl yapılacağını öğrenebilen makinelerin milyonlarca işi ortadan kaldırma potansiyelinden endişe ediliyor.
Raporun gerisinde kimler var?
Veri İnovasyonu Merkezi, Amazon, Apple, Microsoft ve CNBC'nin bağlı olduğu NBCUniversal gibi şirketler tarafından desteklenen kar amacı gütmeyen, tarafsız Bilgi Teknolojisi Ve İnovasyon Vakfı'nın bir parçası.