Antalya'nın Gündoğmuş ilçesinde, Torosların zirvesi Akdağ ve Geyik dağlarında, 50 metre yükseklikten dökülen Uçansu Şelalesi'nin kaynağını da oluşturan Alara Çayı üzerinde; 7'si dere, 1'i baraj tipi olmak üzere 8 HES projesi bulunuyor. Akdeniz'e döküldüğü alana kadar yaklaşık 80 kilometre uzunluğa sahip nehir üzerindeki HES projelerinden Hayat 1.1, Hayat 1.2 ve Hayat 2 ve Kamer HES ile ilgili hukuki süreç devam ediyor.
700 köylüden imza
5 Haziran 2021 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Kararı'na göre, bu HES'lerin planlandığı alanları da içine alan 'Uçansu Doğal Sit Alanı', 'Kesin Korunacak Hassas Alan' ilan edildi. Bölgenin 'Kesin Korunacak Hassas Alan' ilan edilmesi üzerine Hayat 1 ve Hayat 2 HES ve regülatör projelerinin bulunduğu Kayabükü'nde muhtar Hacı İbrahim Taşer, bölgedeki 6 köyden 700 köylünün de imzası bulunan dilekçeyle Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü'ne başvurdu.
'Kesin korunacak hassas alan içinde'
'Kesin Korunak Hassas Alan' tescil edildiği kararıyla koordinatlar ve haritaya da yer verilen dilekçede, HES santral binasının 'Kesin Korunacak Hassas Alan' içinde kaldığı belirtildi. İklim değişikliği ve kuraklığın giderek arttığı zamanda bu durumun endişe verici olduğu vurgulanan dilekçede, "Alara Çayı ve bu çayı besleyen Büyükçay, Küçükçay, Göcük Deresi, Değirmengözü su kaynaklarının suyunun kullanım hakkı tamamen şirketin eline geçmektedir. Doğal yaşamı geri dönülmez bir şekilde olumsuz etkileyecek bu duruma izin verilmemelidir" denildi.
Durdurma kararı
Köylülerin dilekçisine ÇED İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü'nden yanıt geldi. Hayat 1-2 Regülatörü ve HES projesi hakkında hazırlanan ÇED raporunu incelemek, değerlendirmek üzere oluşturulan İnceleme Değerlendirme Komisyonu'nca (İDK) 23 Şubat'ta gerçekleştirilen İDK toplantısında, tespit edilen eksikler nedeniyle projeye ilişkin ÇED sürecinin durdurulduğu belirtildi. Projenin ÇED süreciyle ilgili bakanlık ve Çevre ve Şehircilik Antalya İl Müdürlüğü resmi web sayfalarında da bilgilendirme yapılmaya devam edileceği kaydedildi.
'Sevindirici ama karar tümüyle duyurulmalı'
ÇED sürecinin durdurulduğuna ilişkin kararın çok önemli olduğunu belirten, köylülerin avukatlığını üstlenen Münip Ermiş, "ÇED sürecinin durdurulması tabi ki önemli ama henüz internet sitesinde hala değerlendirme aşamasında olduğu gözüküyor. ÇED süreci reddedilen projeler içerisinde henüz gözükmüyor. ÇED İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü'nün uygulamalar sayfasında değerlendirme aşamasında olduğu bildiriliyor. Projenin reddedildiğini 700 köylünün verdiği dilekçeyle öğrendik. Bir de zaten burada daha önce verilen bir ÇED raporu da tümüyle mahkeme tarafından iptal edilmişti. Şu an verilen karar sevindiricidir ama bakanlığın tümüyle iptal ettiğini duyurmasını da bekliyoruz" dedi.
Köylülerden teşekkür
Bakanlıktan gelen yanıtla ÇED sürecinin durdurulduğu açıklamasını köylüler olarak sevinçle karşıladıklarını belirten muhtar İbrahim Taşer de haziran ayında bölgenin 'Kesin Korunacak Hassas Alan' edilmesi nedeniyle Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a ve HES projeleri durdurulduğu için de Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na duyarlılıkları dolayısıyla köylüler adına teşekkür ettiğini söyledi. Bölgenin eşsiz doğal güzelliğe sahip yerleşim bölgesi olduğuna işaret eden Taşer, "Köy halkı olarak memnun olduk ve bu bölgede ileriki dönemlerde de tekrar böyle projelerin gündeme getirilmemesi diliyoruz" ifadelerini kullandı.