İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin hükümeti Viyana toplantılarıyla ABD'nin nükleer anlaşmaya geri dönerek yaptırımları kaldırmasını umarken, Washington'ın İran'a yönelik korsanlık faaliyetleri seviye atladı. ABD'nin şubatta BAE'nin Füceyre limanı açıklarında el koyduğu Liberya bayraklı MT Achilleas tankerini içindeki 2 milyon varilden fazla İran ham petrolüyle Teksas eyaletinin Houston kentine getirdikten sonra, buradan 110 milyon dolarlık petrol satışı yaptığı ortaya çıktı.
Emanette tutulacak
ABD'nin Enerji Enformasyon Kurumu'nun (EIA) haftasonunda yayımladığı verilerde, Tahran'a yönelik ağır yaptırımların yürürlükte olmasına rağmen İran ham petrolü satışlarının boy göstermesi dikkatleri çekti. Petrolün, MT Achilleas'tan kaynaklandığı sanılırken, ABD mahkemesinin ilgili belgelerinde, bu tankerin Donald Trump'ın başkanlığı döneminde 'terörist' listesine alınan İran Devrim Muhafızları tarafından Çin'e ham petrol satışında kullanıldığı, dolayısıyla terörle mücadele yasalarına tabi olduğu dile getirildi. Savcılara göre tankerin taşıdığı İran hem petrolü, Irak'ın Basra kentinden hafif ham petrol gibi gösterildi.
Mahkeme belgelerine göre Houston'a getirilen tankerden varili 55 dolara denk gelen 110 milyon dolarlık petrol satışı yapıldı. Dava sürerken bu para emanette tutulacak.
EIA'nın ekim verilerinde gözüken 1.1 milyon varil İran ham petrolü ithalatının da benzer bir başka tankere el koyma eyleminden kaynaklandığı sanılıyor.
1991'den beri ilk
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Said Hatipzade, bu haberlerle ilgili sorular üzerine, konuyu ayrıntılı bilmediklerini, eski ABD Başkanı Bill Clinton döneminden bu yana yasalar sebebiyle ABD’nin İran’dan petrol almadığını söyledi.
ABD'nin müttefik İran Şahı Rıza Pehlevi döneminde Tahran'la ticareti Temmuz 1977'deki 26.5 milyon varil petrol alımıyla zirve yapmıştı. 1979 İslam devriminin ardından sıfıra vuran İran'dan petrol ithalatı, Ekim 1987'de İran-Irak Savaşına koşut yasaklanmıştı. Eski başkanlardan George H.W. Bush, 1979'dan kaynaklanan talepleri karşılamak üzere 1991'de Lahey'deki özel bir hesaba aktarım yapmak için yasağı kısmen kaldırmıştı. Sonrasında ABD'nin İran'dan petrol ithalatı yeniden sıfıra düştü. 2015'te varılan İran'la nükleer anlaşma kapsamında yaptırımların kalkmasıyla İran'ın uluslararası piyasalara başlattığı petrol satışı, Trump'ın 2018'de anlaşmadan çekilip çok ağır yaptırımlar dayatmasıyla ağır darbe yedi.