Maliyeti düşürmek için insanlarda kullanımına izin verilmeyen sanayi tipi ucuz silikon doldurulmuş meme protezi üreten Poly Implant Prothese (PIP) isimli Fransız şirketi ile onun kalite kontrol sisteminden sorumlu TÜV Rheinland isimli Alman teknik denetim şirketiyle ilgili açılan sayısız davada, dönüm noktası niteliğinde bir karar çıktı.
Fransa'nın başkenti Paris'teki temyiz mahkemesi, her iki şirketin zehirli silikon içeren meme protezlerinden mağdur binlerce kadına tazminat ödemesi gerektiğine karar verdi.
Dünya çapında 400 binden fazla kadına PIP'ın 2001-2010 arası ürettiği sağlığa zararlı protezlerinin takıldığı tahmin ediliyor. Bunların yaklaşık 60 bini Kolombiya, 47 bini Britanya vatandaşı. Aralarında kanser nedeniyle memeleri alındıktan sonra PIP protezleri takılanlar da var.
Paris'teki temyiz mahkemesine uzanan davayı, PIP protezleri yüzünden uzun süreli sağlık sorunları çektiklerini söyleyen 2700 kadın açmıştı.
Adını Christine olarak veren bir davacı, bu kararla rahat bir nefes aldığını söyleyerek "Yargı süreci bugün burada bitti, ama benim sağlık sorunlarım bitmedi, bedenimde hala silikon var" dedi.
Davacı Jan Spivey, meme kanseri nedeniyle mastektomi olduktan sonra PIP protezi verildiğini, protezden sızan silikon nedeniyle büyük ağrılar ve yorgunluk çektiğini belirterek şöyle konuştu:
"Bu çok uzun bir mücadeleydi. Sürekli mahkemelere gidip geldik ve bu biz kadınlar için çok zordu, zira hepimizin sağlık sorunları ve daha başka pek çok sorumluluğu vardı. PIP hepimizin hayatlarını olumsuz etkiledi. Bu kaçışı olmayan bir meseleydi."
"20 yıl önce taktırdığım PIP protezleri bugün hala hayatımı, sağlığımı, kendimi nasıl hissettiğimi etkiliyor. 20 yıldır her günümü PIP etkisi yüzünden kızgın geçirdim."
Karar, PIP protezi takılmış dünya çapındaki onlarca ülkeden binlerce kadın için önem arz ediyor.
Dünya PIP Protezi Kurbanları Derneği (PIPA), artık tazminatın miktarının ve ödeme takviminin belirlenmesini beklediklerini belirtti.
Kurban başına 20 bin ile 70 bin euro arası tazminat talep ettiklerini aktaran PIPA, tazminatla ilgili ilk kararın eylülde çıkmasını beklediklerini söyledi.
İlkin 10 yıl önce açılan bu dava, 'TÜV1'olarak biliniyor. Paris temyiz mahkemesinin kararında, PIP protezleri için Avrupa güvenlik sertifikası veren TÜV Rheinland da 'ihmalkarlığından ötürü kısmen sorumlu' ilan edildi.
Alman şirketinin avukatları, PIP'in meme protezlerinin düzenlemelere uygun olmadığını bilmeyen TÜV Rheinland'ın 'kısmen sorumlu tutulma' kararına itiraz edeceklerini açıkladı.
PIPA'nın avukatı Olivier Aumaitre ise kararı 'tarihi' diye niteleyerek 'TÜV'ün sorumluluğuyla ilgili şüpheleri sona erdirmesi bakımından da memnuniyetini' ifade etti. Aumaitre, 'TÜV'ün kurbanlara tam tazminat ödemekten kaçışı olmayacağını' dile getirdi.
Skandalın patlak verdiği 2010'da iflasa giden PIP'ın kurucusu Jean-Claude Mas, 2013 yılında 4 yıl hapse ve 75 bin euro para cezasına çarptırılmıştı. O dönemde Mas, 'TÜV Rheinland denetim yapmadan önce, PIP çalışanlarının sanayi tipi silikon jeli kanıtlarını ortadan kaldırdığı' yönünde ifade vermişti.
Diğer protezlere kıyasla patlama ihtimali 6 kat fazla olan PIP protezleri patlamadıkları durumlarda da kadınların bedenlerine silikon sızdırdı. Bunun sonucunda kadınlar otoimmün hastalıklar, kanser korkusu ve uzun süreli anksiyete ile cebelleşirken, PIP protezli kadınların emzirdiği çocukların otizm olma oranları diğer çocuklara kıyasla daha yüksek çıktı.