Dünyanın gözünde şirket ve hayır kurumu ortaklığından farksız olan Bill ve Melinda Gates çiftinin 27 yıllık evliliği noktalama kararı alması şaşkınlık yaratırken, Melinda Gates'in boşanma açıklamasından önce Financial Times'e verdiği mülakat yayımlandı.
Gates Vakfı'nın başını çektiği küresel çapta aşı faaliyetlerinin anlam ve öneminin ancak koronvirüs pandemisi döneminde anlaşıldığına işaret eden Melinda Gates, Joe Biden'ın başkanlığındaki ABD yönetiminin kısa süre içinde Kovid-19 aşısı bağışlamaya başlamasını beklediğini dile getirdi.
'İki taraflı anlaşmalarla ya da COVAX aracılığıyla'
Microsoft kurucusu Bill Gates ile birlikte dünyanın en büyük özel hayır kurumlarından birinin eşkurucusu olan Melinda Gates, Biden yönetiminin aşı tedarikinin ne kadarını iki taraflı olarak ne kadarını COVAX aracılığıyla bağışlayacağını yakında değerlendireceğini öngördü. COVAX, BM'ye bağlı Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ile GAVI aşı ittifakı öncülüğündeki Kovid-19 Aşıları Küresel Erişim Programı'nınkısaltması.
Hükümetlerin pandemiyi kontrol altına almak için küresel ekonominin aşılanması gerektiği alarmına uyanmaya başladığını söyleyen Gates, "Bence ABD hükümeti, aşı tedariklerini gözden geçirip karar verme aşamasında; tamam, COVAX aracılığıyla ne kadarını, iki taraflı olarak ne kadarını vermeliyiz, bu yüzden orada bir hareket görmeye başlayacaksınız" dedi.
'Aşılama sırası gençlere geldiğinde bağış zamanı'
Zengin ulusların genç nüfuslarına aşı yapmaya başlamadan önce düşük gelirli ülkelerle doz paylaşmaya başlaması gerektiğini savunan Gates, hükümetlerin 20-30 yaş aralığı gibi bir grup belirlemesini, aşı yapma sırası bu gruba gelip dayandığında aşı bağışlamaya başlamasını önerdi.
'İlaç şirketlerini teknoloji transferine teşvik etmek daha mantıklı'
Diğer yandan sol kesimlerden ve yoksul ülkelerden yükselen zengin ülkelerin aşıların fikri mülkiyet (patent) haklarından feraget etmesi ve aşıların arkasındaki bilgi ve teknolojiyi ortak paylaşıma sunması çağrılarına soğuk bakan mültimilyarder bilgisayar bilimcisi, ilaç şirketlerini teknoloji transferleri yapmaya teşvik etmenin daha mantıklı olduğunu söyleyerek şöyle devam etti:
'Asıl mesele üretim' tezi
"Bugün işlemeyen parça, üretim. Yeterli hammaddemiz yok, doğru yerlerde yeterli üretimimiz yok; bu da yerinde üretim yapan ulusların aşılarını istiflemesine imkan veriyor, bu yüzden o parçayı tamir etmeliyiz."
Bill Gates ve Biontech aşısının geliştiricisi Uğur Şahin gibi isimler, aşıya erişimde eşitsizlik konusunda esas meselenin patent değil, üretim olduğunu, patent paylaşılsa bile üretim sıkıntısı çekileceğini iddia ediyor. Bill Gates, bir yandan 'koronavirüsle mücadeleyle fikri mülkiyetin bir ilgisi olmadığını', diğer yandan yoksul ülkelerin aşılanmasının '10 yıla tamamlanacağını' söylüyor.
Vakıf başkanlığına devam
Küresel çapta halk sağlığı faaliyetlerinde en güçlü ve etkili girişimlerden biri haline gelen Bill & Melinda Gates Vakfı, geçen yıl Kovid-19 pandemisiyle mücadele çabalarına yaklaşık 1.75 milyar dolarlık katkı taahhüt etti. Melinda Gates, boşanmadan sonra da vakıf eşbaşkanlığını devam ettirecek.
Evlilik öncesi anlaşma var mı?
Bloomberg Milyarderler Endeksi'ne göre 146 milyar dolarlık net servetiyle dünyanın en zengin dördüncü kişisi konumda bulunan Bill Gates, evlilik yoluyla edinilen tüm varlıkların evlilik öncesi anlaşmada aksi belirtilmedikçe yarı yarıya bölündüğü Washington eyaletinde yaşıyor. Bill Gates’in Sözcüsü, üç çocuktan sonra boşanma açıklaması yapan çiftin böyle bir anlaşma imzalayıp imzalamadığı konusunda yorum yapmayı reddetti.