Teksas Üniversitesi MD Anderson Kanser Merkezi'nden Türk Bilim İnsanı ve İmmünoloji Uzmanı Prof. Dr. Bülent Özpolat, dünyanın yakından izlediği yeni varyantlar hakkında Demirören Haber Ajansı'na (DHA) açıklamalarda bulundu.
Amerikan Salgın Hastalıkları Önleme ve Kontrol Merkezi (CDC) tarafından yakın takibe alınan Kaliforniya varyantının 'endişe verici' varyantlar arasına eklendiğini anlatan Prof. Dr. Özpolat, şunları söyledi:
- "CDC, geçtiğimiz günlerde Kaliforniya varyantını da kaygı verici varyantlar arasına ekledi. Daha önce İngiliz varyantı, Güney Afrika varyantı ve Brezilya varyantı kaygı verici varyantlar olarak takip ediliyordu. Şimdi B.1.427 / B.1.429 adlı iki tane Kaliforniya varyantı da bu kaygı verici tabloya eklendi. Çünkü Kaliforniya varyantının spike protein dediğimiz virüsün taç şeklindeki kısmında, insan hücresine bağlanma noktasında oluşan bir mutasyonu olduğu tespit edildi ve bunun da virüsün hücreye daha sıkı bağlanmasını ve hücre içerisine daha etkili bir şekilde girmesini sağladığı anlaşıldı. Aynı zamanda da hücre içerisinde virüsün daha hızlı bölünmesini sağlıyor. Dolayısıyla, enfeksiyon ve bulaşma riskini de daha çok artırıyor.
'Bu nedenle CDC, Kaliforniya varyantını da kaygı verici listesine ekledi'
- Bu varyantın, hızlı yayılan İngiltere varyantı ile yarışacak hızda yayıldığı gözlemlendi. Şu anda Amerika’da 14 varyant takip ediliyor ve bu varyantlar içerisinde yüzde 30 oranla en sık İngiltere varyantı tespit edildi. Bunu takip eden birkaç varyantın içerisinde Kaliforniya varyantı da var. Onun da yaklaşık yüzde 20 civarında yaygın olduğu belirlendi. Bunlar, 2-3 hafta önceki çalışmalar. Hızla arttığı düşünüyor. Bu nedenle CDC, Kaliforniya varyantını da kaygı verici listesine ekledi.
'Gerekli tedbirlerin alınması lazım'
- Hindistan varyantı da İngiliz varyantı da en çok bulaşın olduğu bölgelerde görüldü. Bu nedenle Türkiye’de de şu son günlerde günlük vaka sayılarındaki artış bu sıklıkla devam ederse, Türkiye’ye özgü bir mutasyonun çıkmış olma ihtimali var. O yüzden gerekli tedbirlerin alınması lazım. İyi olan haber ise geçtiğimiz günlerde yayınlanan çalışmalara göre ki bunlar hasta çalışmaları değil, laboratuvar ortamında gerçekleştirilen in-vitro çalışmalar, özellikle mRNA aşılarının bu virüslere Kaliforniya varyantı da dahil olmak üzere etkili olduğu yönünde.
'Enfeksiyon riskini de artırıyor'
- Dolayısıyla enfeksiyon riskini de artırıyor. Hindistan’da bulunan iki mutasyonlu ‘double mutant’ dediğimiz bu varyantın, Hindistan’ın özellikle çok fazla korona vakası bulunan bölgelerinde yüzde 20 oranında bulunduğu tespit edildi. Buradaki vaka artışlarının nedenlerinden birisi olarak düşünülüyor.
- Birkaç hafta önce Stanford Üniversitesi, Hindistan’da bulunan bu varyantın Kaliforniya eyaletinde, San Francisco’da birkaç vakada görüldüğünü tespit etmişti. Kaliforniya varyantına benzediği için aşılar yönünden baktığımızda özellikle Pfizer-BioNTech ve Moderna gibi mRNA aşılarının bu varyantlara karşı da koruyucu olacağı düşünülüyor. Ama gerçek vakalar üzerindeki etkisinin de gösterilmesi lazım. Bunlar sadece ön çalışmalar.
'mRNA aşıları Güney Afrika varyantına karşı etkili olmayabilir'
- Aşılardan kaçabilen şu anki bilgilere göre Güney Afrika varyantı gibi görünüyor. Ama Güney Afrika varyantı (henüz) çok sık görülen bir versiyon değil. Amerika’da yüzde 1’in altında. İsrail’de de o civarda. İsrail’de toplumun büyük bir kısmı aşılandı zaten. Buradaki dataya göre mRNA aşıları Güney Afrika varyantına karşı etkili olmayabilir. Hindistan’daki varyantın en önemli özelliği, bu varyantta görülen mutasyonun hafıza hücresi olarak bilinen T hücrelerinin yarattığı bağışıklıktan kaçabilmesi. Ama bunlar henüz teori, ispat edilmesi de gerekiyor çalışmalarla. "