Dünya Gazetesi'nden Ali Ekber Yıldırım'ın haberine göre artan yağ fiyatlarını düşürmek için ayçiçeği, kanola ve aspirde hem tohum olarak hem de yağ olarak yapılacak ithalatta 1 Temmuz 2021 tarihine kadar gümrük vergileri sıfırlandı.
Gümrük vergilerinin sıfırlanmasına ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı bugün ( 20 Mart 2021) Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe girdi.
Sezon başından bu yana özellikle ayçiçeği tohumu ve ham yağ ithalatı ile ilgili bir çok karar alındı. Buna rağmen yağ fiyatları düşmedi. Yeterli üretim olmaması ve dünya fiyatlarındaki artış nedeniyle alınan vergi indirim kararları işe yaramadı. Yapılan her vergi indirimi Türkiye'ye tohum ve ham yağ satan ülkelere ve şirketlere yaradı.
TMO'ya sıfır gümrükle ithalat yetkisi
Tarihinde ilk kez Toprak Mahsulleri Ofisi'ne sıfır gümrükle ayçiçeği yağı ithalatı için yetki verildi. Ofis, 18 Şubat'ta yaptığı 25 bin ton ham yağ ithalat ihalesine 3 firma ton başına 1394 dolar ile 1441,50 dolar arasında değişen fiyat verdi.
DİR uygulaması da işe yaramadı
Ayrıca, Dahilde İşleme Rejimi(DİR) kapsamında yapılan ithalatta da düzenleme yapılarak "önce ithal et sonra ihraç et" uygulamasına geçildi. Normalde firmalar önce ihracat yapıyor ve ithalat yapmaya hak kazanıyordu. İç piyasada yağ arzını artırarak fiyatı düşürmek için bu uygulama tersine çevrildi. Yağ ithalatının artması ve piyasaya verilmesi için "önce ithal et, 6 ay sonra ihraç et" uygulamasına geçildi. Dahilde İşleme Rejimi kapsamında yapılan ithalatta da sıfır gümrük uygulanıyor. Bu kez DİR kapsamında ithalat yapmayan firmalar açısından haksız rekabete neden olduğu gerekçesiyle 20 Mart 2021 tarihli Resmi Gazete'de yayınlanan kararla ithalatta vergiler herkes için sıfırlanmış oldu.
2021 yılı da kaybedilmesin
Yıllardır yazıyoruz. 2020-2021 sezonu bir kez daha gösterdi ki, üretimi artırmadan gümrük vergilerini düşürmek veya sıfırlamakla bitkisel yağ sorunu çözülemiyor. Tek çözüm üretimi artırmaktır. Yapılan vergi indirimleri çiftçiye zarar veriyor. Üretim yapmasını engelliyor. 2021 yılı ekim sezonuna günler kala gümrük vergilerinin sıfırlanması çiftçinin üretim şevkini kırıyor. Yapılması gereken, üretim yapacak çiftçiye destek olmak ve üretimi artırmaktır. Ayrıca sulama yatırımlarının tamamlanarak sulu tarımla verimliliğin artırılması sağlanmalı. Üretimi artırmadan ithalat bağımlılığı ile yağ fiyatlarını kontrol etmek mümkün değil. Üretmeden olmaz. Taşıma suyla değirmen dönmez.