NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Avrupa Parlamentosu'nun Güvenlik ve Savunma Alt Komitesi'nin toplantısına katılarak milletvekillerinin NATO-Avrupa Birliği (AB) ilişkileri hakkındaki sorularını yanıtladı.
NATO'ya yönelik tehditler ve sınamaları "Rusya'nın istikrarsızlaştırıcı tavrı, terörizm, gelişmiş siber saldırılar, yıkıcı teknolojiler, Çin'in yükselişi ve iklim değişikliğinin etkileri" şeklinde sıralayan Stoltenberg, "Hiçbir ülke veya kıta bu sınamalarla tek başına yüzleşemez. Ne Avrupa ne de Kuzey Amerika ama ikisi birlikte bunu yapabilir." dedi.
Stoltenberg, Joe Biden'ın ABD'de başkan seçilmesinden sonra transatlantik ilişkilerde yeni bir dönem için önemli bir fırsat yakaladıklarını söyledi. AB ile NATO arasında daha güçlü bir iş birliği kurulmasının önemine işaret eden Stoltenberg, şunları dile getirdi:
"Hepimiz biliyoruz ki AB vatandaşlarının yüzde 90'ı NATO ülkelerinde yaşamaktadır. Aynı zamanda AB üyesi ülkeler NATO'nun savunma harcamalarının yalnızca yüzde 20'sini karşılamaktadır. Bu yüzden NATO içindeki güçlü bir transatlantik bağ Avrupa'nın güvenliğinin temel taşıdır."
Rusya ve Çin'e karşı birliktelik vurgusu
Konuşmasında Çin ve Rusya'ya ağırlık veren Stoltenberg, Çin'i bir hasım olarak görmediklerini, bu ülkenin ekonomilerin gelişmesine katkıda bulunduğunu ancak Çin'in otoriter bir ülke olarak Avrupa değerlerini paylaşmadığını vurguladı.
Stoltenberg, Çin'in ikinci büyük savunma bütçesine sahip ülke olarak modern askeri imkanlara yatırım yaptığını hatırlattı ve Çin'in yükselişinin küresel güç dengesine getirdiği değişime karşı Avrupa ile Kuzey Amerika'nın birlikte durması gerektiğini söyledi.
Stoltenberg, "Avrupa da Kuzey Amerika da tek başına yeterince büyük değiller ama birlikte dünyanın gayrisafi milli hasılalarının ve askeri gücünün yüzde 50'sine sahipler. Çin'in yükselişi söz konusu olduğunda birlikte durmanın önemi görülüyor." diye konuştu.
Çin'in son yıllarda uzun menzilli füzelere yatırım yaptığını belirten Stoltenberg, bu ülkeyi gelecekte silahların kontrolü anlaşmasına dahil etmek istediklerini bildirdi.
NATO ülkelerine doğrudan bir tehdit görüp görmediği sorulan Stoltenberg, "Herhangi bir NATO ülkesine yakın zamanda bir askeri saldırı tehdidi görmüyorum ama bunun bir nedeni var o da NATO'nun varlığı." ifadesini kullandı.
Stoltenberg; Rusya'nın, batısındaki NATO üyesi komşularına değil Ukrayna, Gürcistan gibi NATO üyesi olmayan komşularına karşı askeri güç kullandığını öne sürdü
NATO farklılıkların konuşulması için platform sunuyor
Türkiye ile ilgili bir soruyu da yanıtlayan Stoltenberg, Doğu Akdeniz, S-400 ve demokratik haklar gibi konularda ciddi endişeleri olduğunu, bunları da dile getirdiğini ancak 30 NATO müttefiki arasında farklılıklar, anlaşmazlıklar olabileceğini vurgulayarak, "NATO bunların tartışılması için önemli bir platform imkanı sunmaktadır." dedi.
Stoltenberg, Türkiye ile Yunanistan arasında gerginliği azaltmak amacıyla NATO'da ayrıştırma usulleri mekanizması kurulduğunu, iki ülkenin ayrıca istişari görüşmelere de başladığını belirtti.
Stoltenberg, "Sorunların çözüldüğünü söylemiyorum ama önemli konularda anlaşmazlıklarımız olduğunda bunların ele alınmasında platform sunmak, doğru yolda ilerleyebilmek için uluslararası kurumlara ihtiyacımız var. Bizim yaptığımız da bu." diye konuştu.