Plastik Sanayicileri Vakfı’nın (PAGEV) 24 Şubat’ta düzenlediği ve 500’ün üzerinde sanayicinin Zoom üzerinden katıldığı ‘Hammadde Fiyatlarındaki Astronomik Artış ve Çözüm Önerimiz’ başlıklı toplantıda ham maddedeki artışın üretim tesislerini yangın yerine çevirdiği, üretim, istihdam ve ihracatı tehdit ettiği vurgulandı.
Gıda ambalajından, plastik ipliklerle dokunan kıyafetlere, temizlik malzemeleri ambalajından ayakkabıya, içecek şişelerinden mutfak eşyalarına, otomotivden oyuncağa kadar onlarca alanda tüketicinin hayatına direkt etki eden plastik ürünlerle, ham maddedeki zamların enflasyonu körüklediğine dikkat çekildi.
'Dar gelirlinin çarşı pazardan aldığı kıyafet plastik iplikten dokunuyor'
Hürriyet gazetesinden Aysel Alp'in konuya ilişkin sorularını yanıtlayan PAGEV Başkanı Yavuz Eroğlu, şu ifadeleri kullandı:
"Asgari ücretlinin, dar gelirlinin çarşı pazardan aldığı kıyafet plastik iplikten dokunuyor, ayakkabının tabanı, yüzeyi vinil plastik, bunların maliyetinin yüzde 25’ini oluşturuyor. Spor ayakkabıda bu oran yüzde 50’ye çıkıyor. Makarna maliyetinin yüzde 16’sı plastik ambalajı, dolayısıyla ambalajın fiyatı yüzde 100 arttığında; makarnaya da aynı oranda zam geliyor. Plastik kaptaki yağlarda, deterjanlarda, içeceklerde de durum böyle."
'Bu rakamlar da bize fiyatlarını, maliyetten bağımsız artırdıklarını kanıtlıyor'
Eroğlu, 2018 yılında petrol 60 dolarken, PVC’nin tonunun bin dolara satıldığını, bugün petrol yine 60 dolar olmasına karşın PVC fiyatının 1.800 dolara çıktığına dikkat çekti. Düşük yoğunluklu polietilenin ton maliyetinin 950 dolar olmasına karşın satış fiyatının yüzde 155 artışla 2 bin 300 dolara yükseldiğini belirten Eroğlu, "Bu rakamlar da bize fiyatlarını, maliyetten bağımsız artırdıklarını kanıtlıyor" diye konuştu.
'750’ye yakın fabrika üretimini ya durdurdu ya da yavaşlattı'
750’ye yakın fabrikanın üretimini durdurduğunu ya da yavaşlattığını ifade eden Yavuz Eroğlu, şöyle konuştu:
- İşsizlik kapıda. Ayrıca sanayicimizin ham madde alacak parası kalmıyor, işletme sermayesi her gün biraz daha eriyor. Ham madde fiyatı ortalama yüzde 100’ün üzerinde arttı. Elindeki parayla dün 100 kilo ham madde alabilen firmanın parası şimdi 50 kiloya yetmiyor.
- Üreticimiz bankaya gitse kredi alması zor. Alsa da ham maddeden zarar ettiği yetmiyormuş gibi bir de bankaya fahiş oranda faiz ödemek zorunda kalıyor ya da yüksek vade farkı uygulayan tefecilerin eline düşüyor. ‘Üretip zarar edeceğime, elimdeki ham madde durduğu yerde yüzde 100 kazanıyor’ düşüncesine sürüklenenler oluyor. Firmalar, üretimden soğutuluyor.
Ham maddede fiyat artışının sürdüğünü, her hafta başında bir-iki üründe zamlı fiyat açıklandığını belirten Eroğlu, bu hafta başında PVC ve alçak yoğunluklu polietilene ton başına 250 dolar zam geldiğini söyledi.
'Acil iki önlem istedik'
Sanayicinin yaşadığı bu sorunun dar gelirli vatandaş başta olmak üzere ekonomiye enflasyon artışı, işsizlik olarak yansıdığını anlatmak üzere Ticaret Bakanlığı, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile görüştüklerini belirten Yavuz Eroğlu, acil iki önlem istediklerini söyledi. Eroğlu, şunları dedi:
"Birincisi devletin ithal ham madde üzerindeki vergi, kota, gözetim gibi uygulamaları geçici olarak askıya almasını talep ettik. Ayrıca kartel yapıların zam balonu sönene kadar PETKİM’in ihracat yapmayıp üretimini sadece iç piyasaya yönlendirerek, yurtiçi piyasadaki ham madde sorununun çözümüne katkı sunması gerektiğini söyledik."