İtalya'nın Avrupa Birliği'nden (AB) yeni tip koronavirüsün (Kovid-19) etkilerini hafifletmek için aldığı kurtarma fonunun kullanımına yönelik Başbakan Giuseppe Conte'yi son günlerde sert şekilde eleştiren ve hükümetten çekilmeyi gündeme getirmesiyle hükümet krizine yol açan Italia Viva (Iv) Partisinin lideri Matteo Renzi, Temsilciler Meclisi'nde basın toplantısı düzenledi.
Renzi, kabinede görev alan Tarım ve Orman Politikaları Bakanı Teresa Bellanova, Aile Bakanı Elena Bonetti ile Dışişleri Bakan Yardımcısı Ivan Scalfarotto’nun hükümetten çekildiklerine dair istifa mektuplarını başbakanlığa gönderdiğini açıkladı.
Hükümet krizine ilişkin Renzi, "Bu kriz aylar öncesinden açılmış durumda, bunu Italia Viva başlatmadı. Demokrasinin biçimleri vardır eğer biçimlere saygı duyulmazsa o zaman birinin çıkıp 'Kral çıplak' deme cesaretine sahip olması gerekir. İstifa etmek cesaret ve sorumluluk ister. Bir koltuğu bırakmak statükoya yapışmaktan daha zor." dedi.
Renzi, krizin nasıl sonuçlanacağının Başbakan Conte'ye bağlı olduğunu, parti olarak yine bu koalisyon dahilinde ya da muhalefette olmak üzere her şeyi tartışmaya hazır olduklarını söyledi.
Bu krizle parlamentodaki sandalye sayısına göre güvenoyu alacak yeni bir hükümet kurulmazsa erken seçim ihtimalinin de gündeme gelebileceği hatırlatılan Renzi, "Seçimlere gitmeyi gerektirecek koşulların olduğuna inanmıyorum. İtalya 2023'te sandığa gidecek. Şimdi gençlere nasıl istihdam yaratabiliriz onunla ilgilenmeliyiz." diye konuştu.
Renzi, ülkenin sorunlarına odaklanılması ve bunların çözümüne yönelik somut adımlar görmek istediklerini, siyasetin bunun için olduğunu kaydetti, Başbakan Conte'yi demokratik olmamakla eleştirdi.
Koalisyon ortaklarından Renzi’ye tepki
Başbakan Conte liderliğindeki koalisyonun ortaklarından Renzi'nin açıklamalarına tepki gösterildi.
PD Genel Sekreteri Andrea Orlando, Twitter hesabından, Iv'nin hükümetten çekilme kararını değerlendirirken, "Birkaç kişinin yaptığı ama bedelini hepimizin ödeyeceği ciddi bir hata." ifadesini kullandı.
M5S yetkilisi Fabio Massimo Castaldo da Twitter'dan, "Enerjimizi hep birlikte sağlık, sosyal ve ekonomik krizinden çıkmak için kullanmak yerine Renzi ciddi kriz açmayı tercih etti. İtalya'yı korumak için sayfayı çevirmeliyiz." yorumunu yaptı.
Ana muhalefetteki aşırı sağcı Lig Partisi lideri Matteo Salvini ise derhal erken seçim çağrısı yaptı. Ülkede yapılan son anketlerde, oy kaybı yaşasa da Lig Partisi birinci parti konumunda bulunuyor.
Siyasi senaryolar
Kabinede 2 bakanı ve 1 bakan yardımcısı bulunan Iv’nin hükümetten çekildiğini açıklaması, özellikle parlamentonun üst kanadı Senato'daki 18 senatörü, Conte liderliğindeki koalisyonun parlamentodaki çoğunluğu açısından kilit önem taşıyordu.
Başbakan Conte ise bugün öğleden sonra yaptığı açıklamada, kriz çıkmamasını umduğunu ifade etmişti.
Renzi’nin Italia Viva’nın hükümetten çekileceğini duyurmasından sonra gözler yeniden Başbakan Conte’nin nasıl bir yol izleyeceğine çevrildi.
Siyasi senaryolarda, Başbakan Conte'nin bakanların istifasını askıya alıp koalisyonun ilerlemesi için görüşmeler yapabileceği ya da Cumhurbaşkanı Sergio Mattarella'ya giderek hükümetin istifasını verebileceği belirtiliyor. Conte'nin istifa etmesi durumunda Cumhurbaşkanının yeni hükümet için siyasi istişareleri başlatılması gündeme gelecek. Ülkede teknokrat bir hükümet kurulması ya da erken seçimlere gidilmesi de diğer seçenekler arasında yer alıyor.
5 Yıldız Hareketi (M5S), Demokratik Parti (PD), Özgürler ve Eşitler (LeU) ve Iv’nin oluşturduğu koalisyon hükümeti, yine Conte liderliğindeki M5S ile aşırı sağcı Lig Partisi'nin oluşturduğu koalisyon hükümetinin yerine 5 Eylül 2019'da kurulmuştu.