Kadir Has Üniversitesi’nin desteğiyle 10 yıldır gerçekleştirilen Türkiye’nin mevcut ve olası sorunları ile güncel siyasal, sosyal, ekonomik, güvenlik ve kültür konularına yönelik yapılan ‘Türkiye Eğilimleri Araştırması’nın’ 2020 senesine ait sonuçları araştırma ekibinin koordinatörü Prof. Dr. Mustafa Aydın tarafından paylaşıldı.
Kadir Has Üniversitesi Türkiye Araştırmaları Grubu ile Global Akademi ortaklığında yapılan araştırma 26 il kent merkezlerinde yaşayan 18 yaş üzeri 1000 kişiyle yapılan görüşmelere dayanan çalışmaya dayanıyor.
‘Rusya, Türkiye’nin dış politikada işbirliği yapması gerektiği düşünülen üçüncü ülke, Türkiye için en çok tehdit oluşturan ülke ise ABD’
Türkiye’nin dış politikada işbirliği yapması gereken ülkelerin de sorulduğu araştırmaya göre, yüzde 19.5 Türki Cumhuriyetler, yüzde 18.4 Müslüman ülkeler, yüzde 11.3 Rusya, yüzde 10.8 ABD, yüzde 10.6 NATO ülkeleri, yüzde 9.8 Avrupa Birliği ülkeleri cevabını verdi. Yüzde 10.2 ise ‘yalnız hareket etmeli’ dedi.
Türkiye için tehdit oluşturduğu düşünülen ülkelerin başında yüzde 60.5 ile ABD geliyor. Ardından yüzde 60.3 ile İsrail ve sonrasında yüzde 58.9 ile Ermenistan bulunuyor.
Türkiye’nin Avrupa Birliği üyeliğini destekleyenlerin oranı yüzde 52.8’ken, yüzde 47.2 bunu desteklemiyor. Türkiye’nin NATO üyeliğini önemli bulanları oranı da yüzde 48.
‘En büyük sorun koronavirüs, hayat pahalılığı ikinci sırada’
Bu araştırmaya göre Türk halkı 2020 senesin gündemlerindeki büyük sorunu koronavirüs olarak gösterdi. Bunun ardından ise yüzde 20.7 ile hayat pahalılığı geldi. Araştırmaya katılanların yüzde 12.3 Türkiye’nin önemli sorunu ekonomide yaşananlar olarak niteledi, aynı şekilde hak ve özgürlüklerin sınırlanmasını da yüzde 12.3 en büyük sorun olarak gördü. Araştırmaya göre yüzde 8 terörle mücadele, yüzde 6 da Türkiye’nin en büyük sorununu mülteciler olarak gördü.
‘Kendisini ve ailesini geçindiremeyenlerin oranı yüzde 51.1, sadece yüzde 3.6 tasarruf yapabiliyor’
Kadir Has Üniversitesi’nin yaptığı araştırmaya göre, yüzde 51.8 ekonomik olarak daha kötü durumda olduğunu söylerken, kendini ve ailesini geçindiremeyenlerin oranı yüzde 51.1, borçlarının seviyesinden endişelenenlerin oranı da 48.9. Mevcut durumunda memnun olanların oranı ise sadece yüzde 29.3.
Yaşanan ekonomik zorluğun nedeni olarak hükümet politikalarını görenlerin oranı yüzde 22.4’ken, dış finansal saldırılardan ötürü ekonomik zorluklarının olduğunu söyleyenlerin oranı 13.7. Araştırmaya göre, sadece yüzde 3.6 tasarruf yapabiliyor, yüzde 74.1 ise tasarruf yapamadığını belirtiyor.
‘Muhalefet partileri, iktidar ittifakına göre Türkiye’de daha çok siyasal kutuplaşma olduğunu düşünüyor’
Araştırmaya göre Türkiye’de siyasal kutuplaşma olduğunu düşünenlerin oranı yüzde 55,9 ile son 4 yılın en yüksek rakamına ulaşmış durumda. CHP’lilerin yüzde 72.7’si, HDP’liler yüzde 65.3’ü, İYİ Partililerin yüzde 61.3’ü Türkiye’de böyle bir eğilim olduğunu düşünürken, AK Partililerin oranı yüzde 45.9 ve MHP’lilerin ise yüzde 53.2’si siyasal kutuplaşma var diyor.
Kutuplaşmanın ekseni olarak ise yüzde 42,9 oranı ile laik-dindar ve yüzde 28,6 ile sağ-sol ayrımı öne çıkıyor.
‘Bugün seçim olsa AK Parti’nin oy oranı yüzde 36.8’
Katılımcılar ‘bugün seçim olsa hangi partiye oy verirsiniz’ sorusu sorulduğunda, yüzde 36.8 AK Parti’ye, yüzde 23.1 CHP’ye, yüzde 10.2 İYİ Parti’ye, yüzde 10.2 HDP’ye, yüzde 9.7 MHP’ye oy vereceğini belirtti. Yüzde 0.5 Deva Partisi’ne, yüzde 0.3 Saadet Partisi’ne, yüzde 0.2 Gelecek Partisi’ne ve yüzde 0.1 ise Türkiye Komünist Partisi’ne oy verecek. Araştırmaya katılanları yüzde 8.2’si kararsız olduğunu belirtirken, yüzde 6.2 ise oy kullanmayacağını söyledi.
Araştırmada ‘Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi başarılı mı’ sorusu da soruldu. Buna göre araştırmaya katılanların yüzde 38.7 bu sistemi başarılı bulurken, yüzde 32 başarısız olarak nitelendirdi. Yüzde 29.3 ise bu sistemi ‘ne başarılı ne başarısız’ buluyor.
‘Sağlık Bakanlığı’nın açıkladığı verilere yüzde 55 güveniyor’
Koronavirüs sürecine yönelik değerlendirmeler kapsamında katılımcıların yüzde 59.2’si Kovid-19 nedeniyle açıklanan destek paketlerini başarılı bulduğunu bildirdi. ‘Belediyelerin aldıkları önlemleri başarılı buluyorum’ diyenlerin oranı yüzde 57.7 olurken, katılımcıların yüzde 57.7’si ‘hükümetin politikalarını genel olarak başarılı buluyorum’, yüzde 55’i ‘Sağlık Bakanlığı’nın açıkladığı verilere güveniyorum’ şeklinde cevap verdi. Koronavirüs sürecine yönelik başarı değerlendirmelerinde en son sırada ise yüzde 52.7 ile ‘Milli Eğitim Bakanlığı’nın eğitim planlamaları’ yer aldı.
‘Türkiye’nin yabancı ülkede asker bulundurmasını desteklemeyenlerin oranı yüzde 48.8’
Türkiye’nin yabancı ülkelerde asker bulundurmasını destekleyenler yüzde 31.3, yüzde 48.8 desteklemiyor, fikri olmayanların oranı ise yüzde 19.9. Aynı zamanda ülkenin sınır dışı operasyonlarını destekleyenlerin oranı da 38.2’yken, desteklemeyenlerin oranı yüzde 45 ve fikri olmayanları ise yüzde 16.8’lik bir kesim.