Almanya’nın hem Kovid-19 krizi hem de bölgesel ve küresel gelişmeler açısından zor bir başkanlık görevi geçirdiği, Portekiz’i de zor bir dönemin beklediği değerlendiriliyor.
Mart 2021’de gerçekleştirilecek AB Liderler Zirvesi, Türkiye’ye yaptırımların da ele alınması bakımından önem taşıyor.
Başkent Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Sezgin Mercan, Almanya’nın dönem başkanlığında, yeniden sosyal birliğin sağlanmasını sloganlaştırdığını ifade etti. Mercan bunun, ‘Avrupalıların ihtiyaçlarına cevap veren AB’ye yeniden kavuşmak’ arzusu olduğunu söyledi.
Merkel liderliğindeki Almanya’nın normatif hassasiyetlerinin AB’ye de yansıtıldığını dile getiren Mercan, mülteci krizi, yardımların iletilmesi ve AB’nin geleceği ile ilgili tartışmalarda hep bu normatif hassasiyetlerin hatırlatıldığını ekledi.
‘Yunanistan ve Güney Kıbrıs’ın, Türkiye’ye karşı kronik muhalefeti var’
AB içindeki Türkiye’ye karşı farklı tutumları değerlendiren Dr. Sezgin Mercan, şunları söyledi: “Evet, Türkiye konusu AB üyesi ülkeler arasında bir ayrışma yaratıyor. Ama bardağın dolu tarafında Türkiye ile müzakere sürecinin devam etmesine yönelik hassasiyet sergileyen üye ülkeler de var. Özellikle Akdeniz şeridindeki ülkelerde bunu görürüz. Aslında AB içinde birtakım ‘bölge lobileri’ var. Mesela Kuzey ülkelerinin ya da Doğu Avrupa ülkelerinin kendi hassasiyetleri var ve bunlar bir araya gelip karar alma noktasında ağırlık yaratmaya çalışıyorlar. Yunanistan ve Güney Kıbrıs’ın, Türkiye’ye karşı tarihten gelen kronik muhalefeti var. Bir gündem yaratıyorlar. Ama Türkiye ile ticari ilişkileri göz önünde bulunduran onları dengeleyecek aktörler de var. Bunlar aynı zamanda Türkiye’nin Avrupa’ya değer katacak bir aktör olduğunu vurguluyorlar. Tabii bu aynı zamanda bir karşı argümanı da besliyor. Dolayısıyla Avrupa, Türkiye üzerinden geleceğini de tartışıyor.”
Bu konuda Almanya’nın tutumuna da değinen Mercan, “Almanya bir yandan AB içindeki dengelerini gözetiyor, bir yandan da Türkiye’yi de küstürmemeye çalışıyor” dedi.
Mercan, AB ile bağların sıklaştırılması açısından Türkiye’nin Ar-Ge, teknoloji, bilim gibi alanlarda da Avrupa’ya daha çok katma değer sağlamaya çalışması gerektiğini ifade etti.
‘Portekiz ve Türkiye arasındaki ilişkiler olumlu seyrediyor’
Peki, Portekiz’in dönem başkanlığında Türkiye ile ilişkilerin seyri ne olacak? Mercan bu soruya, “Dönem başkanlarının değişmesiyle Türkiye-AB ilişkilerindeki tıkanıklıklar bir anda aşılacak diye beklememek lazım” diye cevap verdi. Mercan, “Portekiz ve Türkiye arasındaki ilişkiler olumlu seyrediyor. Portekiz’in dönem başkanlığına da bu olumlu tutum büyük ihtimalle yansıyacak” diye ekledi.
Portekiz’in dönem başkanlığı programında özel olarak Türkiye’nin olmadığını belirten Mercan sözlerini, “Son zirvede bir yaptırım kararı çıkmadı ama Mart’ta yeni kararı göreceğiz. Almanya bütün ekonomik imkânlarıyla bir seferberlik yaratabilir ve üye ülkeleri yönlendirebilir ama Portekiz’in bu açıdan eli zayıf. Dolayısıyla ilişkilerde muazzam bir dönüşüm beklemek rasyonel olmaz. Ama olumsuz bir dönem de olmayacaktır” diye sonlandırdı.