Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Ankara’da Irak Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin ile ortak basın toplantısı düzenledi.
Türkiye'nin, Irak'ın terörle mücadelesine destek vermeye devam edeceğini belirten Çavuşoğlu, "Son zamanlarda PKK'ya yönelik de Irak'ta bir mutabakat var. Özellikle Sincar'ın PKK'dan temizlenmesi için bir anlaşma var. Bu anlaşmanın uygulanması Irak'ın geleceği için önemli" dedi.
Çavuşoğlu, PKK'nın Kuzey Irak'ta Kürtlere saldırdığını vurgulayarak, "PKK terör örgütü Kürtleri temsil etmiyor ve PKK terör örgütü herkesten, her şeyden önce Kürtlerin düşmanıdır. Kendine biat etmeyen tüm Kürtlere, Türkiye'de, Irak'ta ve Suriye'de saldırmaktadır. Son zamanlarda Kuzey Irak'ta Kürtlere saldırmasının da sebebi budur" diye konuştu.
PKK'nın, Süleymaniye'de de saldırılarını sürdürdüğünü ifade eden Çavuşoğlu, "Yine Suriye'de, PKK, YPG, bunlar aynı örgüt, adının ne olduğu önemli değil, kendine biat etmeyen oradaki Kürt kardeşlerimize de saldırmaya başladı. Zaten diğer etnik gruplara Aramilere, Ezidilere, Araplara, Sünni Şii ayrımı yapmaksızın herkese zulmeden bir terör örgütü. Bu terör örgütünden ülkenin tamamen temizlenmesi için de Türkiye olarak elimizden gelen desteği vereceğiz" ifadelerini kullandı.
'Her alanda ilişkilerimizi gözden geçirmek için birlikte çalışacağız'
Irak Başbakanı Mustafa el-Kazımi'nin yarın Türkiye'ye yapacağı resmi ziyaretin hazırlığını mevkidaşıyla gözden geçirdiklerini ifade eden Çavuşoğlu, "Irak'ta, önceki hükümetlerde olduğu gibi Sayın Kazımi hükümetiyle de ve kardeşim Fuad Hüseyin'le de her alanda ilişkilerimizi gözden geçirmek için birlikte çalışacağız" dedi.
Çavuşoğlu, Iraklı mevkidaşıyla, terörle mücadele başta olmak üzere güvenlik konularını ve ikili ilişkilerin farklı boyutlarını değerlendirdiklerini söyledi.
Özellikle yatırım, ticaret ve enerji gibi konularda bundan sonra atılacak adımları ele aldıklarını belirten Çavuşoğlu, "Türk firmalarının Irak'ta daha fazla yatırım yapmasını biz teşvik ediyoruz. Bazı firmalarımızın yaşadığı sorunlar vardı. Bunları da kendilerine liste olarak ilettik" diye konuştu.
Çavuşoğlu, yatırımcıların önündeki engelleri kaldırmak için de gerekli adımları atacaklarını, çifte vergilendirilmenin önlenmesi anlaşmasını da yarın imzalayacaklarını kaydetti.
Bakan Çavuşoğlu, "Enerji konusunda da bir tahkim meselesi var. Tahkim şu anda ertelendi ama dostane çözümü biz tercih ediyoruz. Kendi aramızda dostane bir çözüme ulaşmak için de önümüzdeki günlerde çabalarımızı arttıracağız" dedi.
'Irak'ın farklı güçler ya da ülkeler arasında bir rekabet alanı olmasını istemiyoruz'
Bölgesel gelişmeleri de değerlendirdiklerini anlatan Çavuşoğlu, şöyle devam etti:
"Bölgesel konularda Türkiye ile Irak arasında esasen görüş ayrılığı yok. Biz İran'ın istikrarını istiyoruz. İran'ın istikrarı hem Irak için hem Türkiye için önemli. Suriye'nin istikrara kavuşması, aynı şekilde her iki ülke için de hayati derecede önemli. Bu bölgelerdeki olumsuz gelişmelerin bizlere de negatif yansımaları var. Bölgenin istikrarı için birlikte çalışmaya devam edeceğiz. Ayrıca Türkiye olarak, Irak'ın farklı güçler ya da ülkeler arasında bir rekabet alanı olmasını istemiyoruz. Bunu daha önce de defalarca söyledik, vurguladık. Irak'ın istikrarı hepimiz için önemli. Bu nedenle, Körfez Bölgesi'ndeki bazı olumlu gelişmelerden de her ikimiz de memnuniyet duyduk, Türkiye ve Irak olarak."
'Irak'tan tüm terör örgütlerinin temizlenmesini arzu ediyoruz'
Çavuşoğlu, Türkiye'nin her zaman Irak'ın toprak bütünlüğünü ve siyasi birliğini savunduğunu, bundan sonra da savunmaya ve desteklemeye devam edeceğini belirterek, "Irak'tan tüm terör örgütlerinin temizlenmesini arzu ediyoruz" diye konuştu.
Türkiye'nin, Irak'ın IŞİD'e yönelik mücadelesine somut destek verdiğini hatırlatan Çavuşoğlu, "Irak'ta bizzat Türkiye olarak, en az 800 teröristi etkisiz hale getirdik. Irak'ın bundan sonra da DEAŞ gibi terör örgütlerine karşı mücadelesini destekleyeceğiz. Terörle mücadele tamamen bitmiş değildir" ifadesini kullandı.
Çavuşoğlu, Iraklı mevkidaşıyla Ovaköy-Fişhabur Sınır Kapısı'nı açmak için neler yapacaklarını da değerlendirdiklerini belirterek, "Burada özellikle, Bağdat, Erbil, Türkiye olarak hiç kimse dışlanmadan, ticaretimizi arttırmak için ve Irak'ı bölgesel bir hub (merkez), bir transit ülke yapmak için bu kapıların açılması da önemli. Bu konuları da önümüzdeki günlerde değerlendirmeye devam edeceğiz" dedi.
Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) döneminde başlatılan temassız ticaretin, iki ülke arasındaki ticareti arttırdığına dikkati çeken Çavuşoğlu, "20 milyar dolarlık ticaret hacmi hedefimiz var, bugün 17 milyar dolara ulaşmış durumdayız. Bu hedefi revize etmemiz gerekir. Önümüzdeki günlerde bunu da değerlendiririz" diye konuştu.
'Iraklı kardeşlerimize vize uygulamaktan memnuniyet duymuyoruz'
Çavuşoğlu, iki ülke arasındaki vize konularını da ele aldıklarını belirterek, 2009'da imzalanan anlaşmayla karşılıklı olarak vizelerin kaldırıldığını hatırlattı.
Ancak daha sonra IŞİD ve PKK yüzünden güvenlik probleminin ortaya çıktığına işaret eden Çavuşoğlu, "DEAŞ ülkenin (Irak'ın) yaklaşık yüzde 40'ını kontrol altında tutuyordu, Suriye'nin de yüzde 50'sini. Elbette DEAŞ'a karşı büyük bir zafer kazandı Irak, bundan memnuniyet duyuyoruz, biz de destekledik. Bu güvenlik, terör endişesi sebebiyle tekrar vize uygulamasını geri getirmek durumunda kaldık, maalesef. Yoksa biz Iraklı kardeşlerimize vize uygulamaktan memnuniyet duymuyoruz" değerlendirmesinde bulundu.
Çavuşoğlu, bu durumun ticaret ve turizm açısından da Türkiye'ye bir faydası olmadığını dile getirerek, şunları kaydetti:
"Şimdi önümüzdeki süreçte tekrar o 2009 anlaşmasına geri dönebilmek için ne yapmamız lazım, güvenlik endişelerini nasıl gidereceğiz, bir yol haritası üzerinde çalışma konusunda hemfikir olduk. Güvenlikle, istihbaratla ilgili arkadaşlarımızı bir araya getireceğiz, bir yol haritası üzerinde çalışsınlar. Güvenlik endişelerini karşılamak için neler yapabiliriz bunları değerlendirerek ileride tekrar bunu gözden geçirebiliriz."
Yaptıkları dostane görüşmeler için Iraklı mevkidaşına teşekkür eden Çavuşoğlu, kendisinin de en kısa zamanda iadeiziyarette bulunmak istediğini, iki ülke arasındaki temas ve diyaloğu daha da sıklaştıracaklarını, kardeşlik duygularını pekiştirerek iş birliğini her alanda derinleştireceklerini söyledi.
Hüseyin:Suriye toplantılarında Irak'ın da yer almasını istedik
Görüşmede ikili ilişkilerin ele alındığını belirten Hüseyin, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınına rağmen iki ülke arasındaki ticaretin gerilemediğini aksine artış gösterdiğini ifade ederek "2019 da ikili ticaret hacmimiz 15.8 milyar dolardı. Bu yıl ise 16-17 milyar dolara varabilecek düzeye gelmiştir diyebiliriz" dedi.
Türkiye ile Irak arasındaki vize konularını da değerlendirdiklerini kaydeden Hüseyin, "Bu konu doğrudan ticari ve sosyal ilişkileri etkilemektedir. Türkiye'de çok sayıda Iraklı yaşamaktadır. Bu yönüyle Iraklı vatandaşları da ilgilendiriyor. 2009 yılında bir anlaşmamız vardı. Burada bazı sorunlar varsa ortak komite tarafından teknik çalışma yürütülecek. Bu sayede 2009 anlaşmasının uygulanmasına başlanacaktır" ifadesini kullandı.
Hüseyin, Irak'ın kuzeyindeki Sincar'ın terör örgütlerinden temizlenmesine yönelik Sincar Anlaşması'nın da görüşmede ele alındığına vurgu yaparak anlaşmanın Irak için olduğu kadar bölge için de çok önemli olduğunun altını çizdi.
Suriye'de meydana gelen her şey Irak'ın güvenliğine doğrudan etki yapmaktadır
'Suriye'de meydana gelen her şey Irak'ın güvenliğine doğrudan etki yapmaktadır'
Bölgesel konuların da masaya yatırıldığını söyleyen Hüseyin, Irak'ın Suriye politikasına işaret ederek "Biz her zaman Suriye'nin istikrarı için çalışıyoruz. Oradaki güvenliğin güvence altına alınmasını istiyoruz çünkü Suriye'de meydana gelen her şey Irak'ın güvenliğine doğrudan etki yapmaktadır. Dolayısıyla Suriye'nin istikrara kavuşmasını beklemekteyiz. Aynı şekilde Suriye toplantılarında Irak'ın da yer almasını istedik çünkü söylediğim gibi oradaki gelişmeler doğrudan bizi etkilemektedir" diye konuştu.
İran ile ABD arasındaki gelişmelerin de tüm bölgeye etki ettiğini belirten Hüseyin, "Bölgeden bu gerginliği atmak için birlikte çalışacağız" dedi.
Hüseyin, Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki çatışmaların da toplantıda görüşüldüğüne dikkati çekerek "Güvenlik ve barışla ilgili Moskova'da imzalanan anlaşmayı desteklediğimizi belirttik. Körfez bölgesindeki durumu da ele aldık. Körfez ülkeleri arasındaki barışma girişimleri önemlidir" ifadesini kullandı.