Hürriyet yazarı Ertuğrul Özkök, şans oyunlarına dair merak edilen konularla ilgili olarak Sisal Şans CEO'su Selim Ergün'le konuştu.
"Kafamda yılbaşı ve çekilişlerle ilgili birçok soru vardı. Bir de son günlerde çevremde Milli Piyango ve öteki şans oyunları ile ilgili söylentiler dolaşıyordu. Mesela, Milli Piyango’da ve Sayısal Loto’da ikramiye çıkma olasılığının düştüğü söyleniyordu. Çekilişin tekniğini merak ediyordum" diyen Özkök, "Son olarak buna 'yüzde 18 KDV’nin gizlice kaldırıldığı, bunun da önceki sözleşmelerde belirtilmediği' iddiası eklenmişti" ifadesini kullandı.
Özkök, Ergün'e yönelttiği soruları ve aldığı yanıtları şöyle aktardı:
'Yılbaşı tam bilet 100 milyon TL, peki ya satılan bilete çıkmazsa?'
- En klasik sorudan başlayayım. Bu yıl yılbaşı çekilişinde büyük ikramiye ne olacak?
Yılbaşı büyük ikramiyemiz bu yıl 100 milyon TL olacak. Yani 13 milyon dolara yakın bir para.
- Büyük hayaller kurdurtacak bir para. Geçen yıl ne kadardı büyük ikramiye?
Geçen yıl 80 milyon liraydı ve satılan 4 çeyrek bilete çıktı. Ondan önce, yani 2018’deki büyük ikramiye ise 70 milyon TL’ydi ve satılan bir tam bilete çıktı. Satılan bilete ikramiye çıkana kadar çekiliş devam ediyor, geçmişten gelen bu geleneği aynen devam ettiriyoruz.
- Şans oyunları ile ilgili dünyanın her yerinde şehir efsaneleri var. Bu çekilişlere ne kadar güvenmeliyiz? Neye güvenmeliyiz?
Şimdi bakın, dışarıdan bakıldığında öyle bir şey sanılıyor. Çekilişi sanki biz kendi başımıza yapıyoruz gibi. Oysa bir çekilişin arkasında öylesine geniş ve birbirini kontrol eden bir mekanizma var ki şaşırırsınız.
- Neler var mesela?
Öncelikle tüm çekilişlerimizi noter ve Milli Piyango İdaresi yetkilileri huzur ve onayında, seyircilerin de gelip katılabileceği şekilde Millipiyangoonline.com ve YouTube Milli Piyango kanalımızdan canlı yayınlayarak yapıyoruz. Ayrıca cumartesi geceleri Çılgın Sayısal Loto çekilişimizi TV8 kanalından 21:45’te canlı olarak yayınlıyoruz. Ayrıca sadece bir iç denetim yok. Sisal Şans olarak, Dünya Piyango Birliği–(WLA) sertifikalı, konusunun uzmanı tedarikçiler ile çalışarak, standart ve kurallara uygun olarak faaliyetlerimizi gerçekleştiriyoruz.
- Ama sonunda çekilişi bir makine yapıyor. Burada da makineye müdahale mümkün değil mi?
Şunu size çok rahatlıkla söyleyebilirim: Şans Merkezi’mizde kullandığımız teknik altyapı dünyanın gelişmiş ülkelerinin piyangolarında kullanılan son teknolojileri ile kurulmuş durumda, dışarıdan herhangi bir müdahaleye imkân tanımaz.
- Peki ya içeriden? İçeriden programlanamaz mı mesela?
Çekilişler, ISO-27001 ve Dünya Piyango Birliği–(WLA) sertifikalı, pazar lideri üretici tarafından tasarlanmış çekiliş makineleri ile ve hiç el değmeden yapılıyor. Belki biraz teknik olacak ama şu da var. Her çekiliş sonucu (Elektronik Kimlik Belirleme ve Güven Hizmetleri Düzenlemesi) EIDAS Sertifikalı dijital imza, EIDAS Sertifikalı Dijital Zaman Damgası ve ayrıca jüri tarafından gerçekleştirilen bağımsız çift eşleştirme kontrolü uygulanarak onaylanıyor.
- Bir de çekilişte gördüğümüz toplar var. Geçmişte onlarla ilgili şehir efsaneleri vardı. Bazıları daha ağır olduğu için hep yakın numaralar çıkıyor diye. Onlarla oynanabilir mi?
Bizim en korunaklı yerimiz bir odadır. Oraya ‘Şans Merkezi’ diyoruz. İçerisinde topların muhafaza edildiği ‘Koruma Odası’. İşte öyle çok özel bir odamız var. Çekiliş topları özel yapım alüminyum alaşımlı güvenli çantalarda kilitli olarak, çift anahtar sistemi ile açılabilen, yüksek güvenlikli, çelik dolaplarda tutuluyor. Oda 24 saat kamera ile izleniyor. Ayrıca güvenlik görevlileri tarafından da korunuyor.
- Toplar niye bu kadar önemli?
Çok önemli. Hatırlayın, bazı topların daha ağır olduğu, bunun da benzer numaraların çıkmasına yol açtığı yolunda yersiz söylentiler çıkabiliyor. Topların hepsinin standardının, ağırlığının aynı olması önemli. O nedenle çekiliş topları fiziki olarak her çekiliş öncesi tartılıyor, noter tarafından denetlenip tutanak tutuluyor.
- Küçük bir ayrıntı... Bu topların ağırlığı nedir?
Dört gram.
'Çekilişleri biz değil 9 robot ve yetkili kurumlar denetliyor'
- Ya makineler?
Çekiliş makineleri de düzenli olarak noter ve ilgili devlet kurumları tarafından denetlenip tutanak tutuluyor. Kontrolleri yapılan ve onaylanan toplar ile deneme çekilişi yapılıyor ve makinenin doğru bir şekilde çalıştığı tespit edildikten sonra çekilişe noter tarafından onay veriliyor. Tüm bu süreç, ilgili devlet kurumları ve uluslararası bağımsız denetim firmaları tarafından da denetleniyor.
- Öyleyse gelelim çekiliş anına... Kazanan numaraları daha önceden görme imkânınız var mı?
Kesinlikle yok. Çünkü kazanan talihli numaralar anında ekrana aktarılıyor. Bu sırada zaman etiketi ile yapılan çekilişler sırasında toplar, bu sisteme entegre edilmiş 9 ayrı robot kamera ile izleniyor ve kaydediliyor. İzleyicilere bütün çekiliş sürecini canlı ve kesintisiz olarak aktarıyoruz. Dolayısıyla kazanan numaraları biz de seyirci ile aynı anda görüyoruz.
- Son sorum kendi çocukluğum ve gençliğimle ilgili. Çocukluğumdan gelen yılbaşı çekilişi folkloruna... Ekran başında çekiliş heyecanı yaşayacak mıyız?
Bu yıl Milli Piyango Yılbaşı çekilişimizi uzun yıllardan sonra ilk kez ulusal televizyon kanallarından biri olan Kanal D ekranlarından canlı olarak vereceğiz ve yılbaşı gecesinin geleneksel eğlence ruhunu yaşatmak üzere birçok ünlü ismin de katıldığı Milli Piyango yılbaşı özel programı yapacağız.
- O zaman eski TRT döneminde her yıl Türkiye’nin en merakla beklediği soruyu da sorayım. Dansöz de olacak mı?
Vallahi ben de merak ediyorum ama onu bana değil, Kanal D yöneticilerine soracaksınız. Öğrenirseniz bana da söyleyin.
'Milli Piyango bizim değil devletin, biz sadece operatörüz'
- Son günlerde bazı gazetelerde haberler okuyorum. Maliye’nin hasılattan alacağı yüzde 18 KDV gizlice kaldırılmış. Bu yolla da sizin gelirleriniz yükselirken Maliye’nin gelirleri düşmüş. Gerçekten gizlice kaldırıldı mı bu yüzde 18 KDV?
Hayır gizli bir şey yok, bu durum TVF’nin hem yazılı hem görsel medyada konuyla ilgili yaptığı açıklamalardan anlaşılıyor. Rakamlar da gösteriyor ki bir önceki modele göre hem devletin hem de oyun severlerin kazancı ciddi oranda artmış durumda. Tekrar altını çizmek isterim ki hasılat TVF’nin hesaplarında toplanıyor, biz buradan bir komisyon geliri elde ediyoruz. Bu komisyondan doğan KDV’yi ise kuruşu kuruşuna ödüyoruz.
- Bugüne kadarki özelleştirmelerde pek görmediğimiz bir model bu. Biraz basitçe anlatabilir misiniz?
Dediğim gibi, bu bir hizmet alım sözleşmesi, bir özelleştirme değil. Oyunların şartname ve sözleşmeye uygun olarak oyunseverlere sunulması için gerekli tüm altyapının kurulması ve 10 yıl boyunca satış ve pazarlama dahil tüm operasyonun yönetilmesi hakkını kazandık. Bunu yaparken de tüm
giderleri kendimiz karşılıyoruz, devletin cebinden tek kuruş çıkmıyor.