Etnisiteye göre ayrılmış geniş yetkilere sahip 10 özerk bölgeye dayanan Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti'nde geçen yıl Nobel Barış Ödülüne layık görülen Başbakan Abiy Ahmed ile Tigray bölgesi arasında kopan savaştan vahim iddialar geliyor.
Arka planında yetkileri Addis Ababa'daki merkezi hükümette toplayacak ve etnik temelli bölgesel sistemi kaldıracak anayasa değişikliği tartışmalarının yattığı söylenen çatışmalar 10 gündür devam ederken, ilkin iki taraftan yüzlerce kişinin öldüğü, ardından katliam iddiaları paylaşıldı.
BM'den 'tamamen kontrolden çıkabilir' uyarısı
Birleşmiş Milletler (BM), Etiyopya hükümeti ile 5 milyon nüfuslu kuzey bölgesini yöneten Tigray Halk Kurtuluş Cephesi (TPLF) arasındaki çatışmalar için kontrolden çıkabileceği ve savaş suçları işleniyor olabileceği uyarısını yaptı.
BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Michelle Bachelet, "Bu durumun tamamen kontrolden çıkarak ağır kayıplara ve yıkımlara yol açması ve ayrıca Etiyopya içinde ve sınırlarının ötesinde kitlesel yer değiştirmelerle sonuçlanması riski var" açıklamasını yaptı.
Uluslararası Af örgütü: Çok sayıda sivil bıçak ya da palalarla öldürüldü
Öncesinde Uluslararası Af örgütünün Tigray'da TPLF'nin çekildiği bir kasabada çok sayıda sivilin bıçak ya da palalarla öldürüldüğünü rapor ettiğini belirten Bachelet, 'bunun teyit edilmesi halinde çatışan taraflardan birinin savaş suçu işlediği anlamına geleceğini' belirtti.
Örgütün yazılı açıklamasında, "Kriz Kanıt Laboratuvarı birimi tarafından 9 Kasım'da Mai-Kadra kasabasında yaşananlara ilişkin yapılan incelemede, bölgeden paylaşılan dehşet verici ceset fotoğrafı ve görüntülerinin sahih olduğu anlaşıldı" denildi.
Açıklamada cesetleri cadde ortalarına atılan, bıçak ya da palalarla öldürüldüğü anlaşılan kişilerin sayısının muhtemelen yüzlerce olduğuna işaret edilerek, katliamı kimin yaptığına ilişkin henüz net delile ulaşılamadığı aktarıldı.
Federal hükümete bölgedeki iletişim ağlarını açması için çağrı
Uluslararası Af Doğu ve Güney Afrika Direktörü Deprose Muchena, federal hükümetin acilen bölgedeki iletişim ağlarını hesap verilebilirlik ve şeffaflık adına tekrar açmak zorunda olduğunu belirtti.
Görgü tanıkları, TPLF'yi sorumlu tuttu
TPLF güçlerinin çekilmesinin ardından konuşulan bir kısım yerel görgü tanıkları, katliamdan TPLF'yi sorumlu tuttu.
Başbakan TPLF'yi suçladı
Başbakan Abiy Ahmed, ayrı bir açıklama yaparak, TPLF'yi sivilleri katletmekle suçladı. 'Federal ordu birliklerinin Tigray'ın batısını kurtardığını, TPLF'nin elinden çok çeken Mai-Kadra'da zafer kazandığını, ancak TPLF'nin çekilirken buradaki masum sivilleri vahşice katlettiğini' söyleyen Etiyopya lideri, ayrıca elleri kolları bağlı halde infaz edilmiş askerlerin cesetlerinin bulunduğunu aktardı.
BM: Sudan'a 14 bin 500'den fazla kişi kaçtı
BM Mülteciler Yüksek Komiserliği Sözcüsü Babar Baloch, çatışmaların başlamasıyla birlikte Etiyopya'dan kuzeydeki Sudan'a 14 bin 500'den fazla kişinin kaçtığını açıkladı.
Baloch, Sudan'a sığınanlar arasında binlerce çocuğun bulunduğunu, tükenmiş ve korkmuş haldeki sığınmacıların aceleyle kaçarken yanlarına çok az eşya alabildiğini söyledi.
Sığınmacılar: Hükümet güçleri tarafından havadan bombalandık
Reuters haber ajansı, Sudan'ın Etiyopya sınırındaki el Faşka kasabasına kaçan Etiyopyalı sivillerle konuştuğunu, sığınmacıların hükümet güçleri tarafından havadan bombalandıklarını söylediğini duyurdu. Etiyopa hükümetinin açıklamalarında silah depoları ve askeri teçhizat gibi sadece askeri hedeflerin bombalandığı dile getiriliyor.
Kriz nasıl gelişti?
Başbakan Abiy Ahmed 2018'de iktidara gelmeden önce iktidar koalisyonunda ve ülke siyasetinde söz sahibi olan ve geçen yıl iktidar koalisyonundan ayrılan TPLF, seçimleri ertelediği için Addis Ababa hükümetinin gayrimeşru olduğunu ileri sürerek eylülde yerel yönetim seçimlerini yapmış ve kazanmıştı.
Seçimlerin ardından ulusal meclis, yerel idareyle tüm bağların koparıldığını duyurdu. Ahmed'nin vatan hainliği ve terörizmle suçladığı TPLF'nin ordu birliklerine saldırdığı, federal yetkilileri rehin aldığı haberlerinin ardından 4 Kasım'da Tigray bölgesine operasyon başlatıldı.
Tigray'da iletişim hatları kesildiğinden ve medyanın girişine izin verilmediğinden, bölgedeki durumla ilgili bağımsız kaynaklardan doğrulama almak çok zor.