Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Başkanı Ceyhan, pandemiye karşı alınan sosyal mesafe ve maske kullanımı gibi tedbirlerin hayati önem taşıdığını vurguladı.
‘Sayı sınırlaması gerekli’
Ceyhan, kalabalıklaşmanın önüne geçilmesinin hayati önem taşıdığını belirterek, şu uyarılarda bulundu: “10 kişilik bir topluma virüs taşıyan biri girerse iki-üç kişiye bulaştırır ama binlerce insanın olduğu kalabalığa girerse orada birkaç yüz kişiye bulaştırır. Bunlara mutlaka sayı sınırlaması koyulması gerekir. Örneğin; ‘arkadaş-akraba toplantılarına 10 kişi’ dersiniz, ‘Bir taziye evlerine aynı anda 15 kişi girebilir’ dersiniz, ‘Bir asker uğurlama törenine en fazla 20 kişi katılabilir’ dersiniz. Bu sınırlamaları koymak size birdenbire patlama şeklinde bir yerden çok sayıda vaka çıkmasını engeller. Şu dönemde gerek sahillerdeki kalabalıklar gerek bu kutlamalar bunlar hep tehlikeli. Sizin orada koronavirüs vakası olduğunu bilmenize gerek yok. Orada mutlaka bir pozitif vaka varmış gibi düşünerek davranmanız lazım. Şu anda Türkiye’de yaklaşık 200 bin civarında bu şekilde tanısı konmamış ama virüs bulaştıran kişi olduğunu tahmin ediyoruz. Bunlardan biri ya da birkaçı o grupta olabilir.”
‘Bayramın etkisi aylara yayılıyor’
Kurban Bayramı’ndaki sosyal mesafe ve maske kullanımı tedbirlerine ilişkin ihlallerin vaka artışlarına yansımasının önümüzdeki aylarda da süreceğini belirten Ceyhan, şu değerlendirmelerde bulundu:
“İnsanların zannettiği gibi ‘Bir kalabalıklaşma oluyor, kuluçka süresi yani bir-iki hafta sonra vakalar patlıyor’ şeklinde olmuyor genellikle. Genellikle bu, aylara yayılıyor. Örneğin; Kurban Bayramı’nın etkisini bu ay ve önümüzdeki birkaç ay içinde görebiliriz. Sahillerdeki kalabalıklaşmalarda genellikle genç insanlar var. Bunları çoğu virüsü aldığında belirti göstermediği için biz bunlara tanı koyamıyoruz. O insan gidiyor, ikinci defa sağlıklı insan grubuna bulaştırıyor, yine görmüyoruz. Üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı derken bir bakıyorsunuz riskli grupta birilerine bulaştırmaya başlamış. Biz mesela iki ay sonra Kurban Bayramı’nda başlayan bir bulaşın etkisini görüyoruz. O yüzden bundan sonra Kurban Bayramı’ndaki görüntülerin etkileri devam edecektir, diye düşünüyorum.”
‘Artış dönemi bekliyoruz’
Yaz aylarında pandeminin biteceği öngörüsünün yanlış olduğunu hatırlatan Ceyhan, şöyle konuştu: “Arkada 100 yıllık bir tecrübe var. Hiçbir pandemi yaz gelince bitmemiş. Bunların hepsi yıkıcı etkiyi yaz aylarında yapmış. Kış aylarında artış göstermesinin en büyük nedeni özellikle kapalı ortamlarda kalabalıklaşmaların artması. Burada okullar ve iş yerlerinin devreye girmesi büyük rol oynuyor. Bunların devreye girmesiyle bir artış dönemi bekliyoruz. Bu ikinci büyük bir dalga şeklinde olur mu, bunu pek sanmıyorum.”