Yeni tip koronavirüsle(Kovid-19) mücadele sürerken, salgının ekonomik etkilerinin azaltılması için devreye alınan devlet destekleri ile ekonomik canlanma da sağlanmaya çalışıyor.
Salgınla birlikte faaliyetleri duran ya da ivmesi düşen bazı sektörle destek için son olarak kamu bankaları aracılığıyla uygun kredi paketleri açıklanmıştı.
Ekonomide istenen canlanmanın sağlanması için kredi muslukları açılırken, özel bankalar da gerek Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ile Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) hamleleriyle kredi talebini karşılamaya sevk edilmişti.
‘Türkiye, 'finans sektörünü ve kredi mekanizmalarını hareketli tutma' taktiğini seçti’
Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de salgından etkilenen işletmeler ve hane halkına mali destek sağlandığını belirten Arda Tunca, milli gelire oranlandığında Türkiye'de bu salgınla ilgili paketlerin, yüzdesel olarak Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) ülkeleri içerisinde aşağıda kaldığını hatırlattı.
"Türkiye başka bir taktik uyguladı" diyen Tunca, bunu 'finans sektörünü ve kredi mekanizmalarını hareketli tutmak' olarak açıkladı.
Kredi mekanizmalarını ayakta tutmak suretiyle bu cephede bir hareketlenme sağlanmasının amaçlandığını belirten Tunca, "Türkiye, kredi havuzunu geniş tutup, bu cephede gitmeye çalışan bir yapı kurdu" dedi.
‘Merkez Bankası ve BDDK, özel bankaları kredi mekanizmasını canlı tutmak zorunda bıraktı’
Tunca, "Salgın sürecinde, bankacılık sektörüyle ilgili olarak hem Merkez Bankası tarafından hem BDDK tarafından çift yönlü birtakım uygulamalar hayata geçirildi. Aynı anda hem Merkez'in zorunlu karşılıklarıyla gelen uygulamalar hem BDDK'nın ortaya koyduğu aktif rasyosu kredi kanallarını açık tutan bir yapıyı koydu önümüze bir anda. Bankalar, sürekli kredi mekanizmasını canlı tutmak zorunda kaldılar. Yani tercih hakkı kalmadı özel bankalarda" diye konuştu.
‘Kredi cephesinde kamu bankalarının ağırlığı arttı’
Küresel salgın gibi olağanüstü bir dönemde devlet desteğinin ekonomik canlanma için gerekli olduğunu ifade eden Arda Tunca, bu dönemde ağırlıklı olarak kamu bankalarının krediler yoluyla devreye girdiğini işaret etti.
Türkiye'de son dönemde çok ciddi bir kredi büyümesi yaşandığını belirten Tunca, kamu bankalarının ağırlığındaki artışa dikkat çekti.
Tunca, "Bu büyümede kamu bankaları, piyasanın yüzde 50'sine geldi. Daha önce kamu bankalarının ağırlığı kabaca yüzde 35 civarındaydı, şu anda yüzde 50'ye gelmiş durumdalar. Bunun piyasadaki nakit akışını ayakta tutmak açısından faydası oldu" diye konuştu.
Ekonomist Arda Tunca'ya göre kredi musluklarının kamu eliyle açılmasının sağladığı desteğin bir de bedeli var.
Salgın döneminde kar-zarar durumunun ikinci plana atılabileceğine ve kamu bankalarının bir görev zararı üstlenebileceğine vurgu yapan Arda Tunca, ancak bunun kamu maliyesi açısından bir maliyeti olduğunu söyledi.
Tunca, "Orada bir borç yaratıyorsunuz. Yıllarca Türkiye'de devlet borçluydu, 80'ler 90'larda. Sonra kamu maliyesi disipline edildi. Biz kamu borcunun milli gelire oranı itibarıyla en makul yerlerde duran ülkelerden birisi konumundayız. Kamu bankalarının misyonu tamamladıktan sonra bir miktar geri çekilmesini beklerim ama şu anda onu konuşacak durumda değiliz" değerlendirmesini yaptı.