Almanya Başbakanı Angela Merkel'in arabuluculuk ettiği 11 ülke lideri, uluslararası örgütler ve Libya'daki tarafların katılımıyla gerçekleşen Libya Konferansı Berlin'de başladı.
Konferans öncesi Almanya'da bugüne kadar 5 ön hazırlık toplantısı düzenlendi. Merkel, hazırlıkların ardından Türkiye, Rusya, ABD, İngiltere, Fransa, Çin, Birleşik Arap Emirlikleri, Kongo, İtalya, Mısır, Cezayir olmak üzere 11 ülkenin devlet ve hükümet başkanlarına konferans için davet gönderdi.
Konferansa 13 isim katılıyor
Konferansa Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, İngiltere Başbakanı Boris Johnson, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, İtalya Başbakanı Giuseppe Conte, Kongo Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Felix Tshisekedi, Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun, BM'nin Libya Temsilcisi Ghassan Salame ile Afrika Birliği ve Arap Ligi temsilcileri katılıyor.
Çin'den Çin Komünist Partisi (ÇKP) Dışişleri Çalışma Komitesi Ofisi Başkanı Yang Cieçı'nın da katılım sağladığı konferansta Birleşik Arap Emirlikleri'ni (BAE) Dışişleri Bakanı Abdullah bin Zayid Al Nahyan temsil ediyor.
Serrac ve Hafter ayrı ayrı dinlenecek
BM tarafından tanınan Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) Başbakanı Fayiz es-Serrac ve Tobruk merkezli Temsilciler Meclisi'ni destekleyen Libya Ulusal Ordusu (LUO) Komutanı Halife Hafter konferansta yer alıyor. Serrac ve Hafter'in konferans sırasında ayrı ayrı salona alınarak dinlenileceği belirtiliyor.
Libya tarafları neler talep ediyor?
Ulusal Mutabakat Hükümeti silah desteğinin durdurulması, Libya'nın meşru hükümetinin tanınması, Libya'nın enerji kaynaklarının yabancı ülkelere verilmemesi ve Hafter milislerinin meşru hükümete karşı illegal bir savaşın neticesinde ele geçirilen topraklardan çekilmesini istiyor.
Hafter tarafının talepleri ise UMH kontrolündeki Libya Merkez Bankasının yönetimine Hafter güçlerinin dahil edilmesi, ateşkes anlaşması durumunda UMH'ye bağlı milislerin silahsızlandırılması, Hafter'e bağlı silahlı milislerin Trablus'da konuşlandırılması ve muhtemel bir siyasi çözüm sonucunda Hafter'in silah gücüyle sağladığı toprak kazanımları ile direkt orantılı olarak siyasi güç elde etmesi olarak sıralanıyor.
Türkiye ve Rusya'nın çabaları
Libya'daki gelişmelerle ilgili Almanya'nın doğrudan arabulucu tutumu Berlin'in çözüm çabalarında öne çıkmasını sağladı.
Almanya Berlin süreci için olmazsa olmaz koşul olarak Libya'da ateşkesin sağlanmasını istiyordu. Başkent Trablus yakınlarına kadar ulaşan çatışmaların sonlanması için Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 8 Ocak'ta ortak açıklamayla Libya'daki tüm taraflara ateşkes çağrısında bulundu.
Ulusal Mutabakat Hükümeti yönetiminin ardından Libya Ulusal Ordusu Komutanı Halife Hafter'in de kabul etmesiyle ateşkes 12 Ocak gece yarısı yürürlüğe girdi.
Berlin'deki Libya zirvesi öncesinde Moskova'da ateşkes anlaşması amacıyla yürütülen görüşmeler sonuçsuz kalmıştı.
Moskova'daki Libya müzakerelerinde oluşturulan taslak anlaşma metnine Serrac imza atarken, Hafter imzalamadan ayrılıp Libya'ya geri dönmüştü.
Almanya'nın amacı Suriye'de yaşananların tekrarlanmaması
Konferansta bölgede sağlanan ateşkesin korunması için atılacak adımlar ve soruna siyasi çözüm bulmak için yürütülecek çalışmaların değerlendirilmesi planlanıyor.
Almanya'nın Libya'da istikrarın sağlanmasını isterken en baştaki amacının, Suriye'de yapılan hataları tekrarlamamak ve Afrika'dan Avrupa'ya muhtemel bir mülteci krizini engellemek olduğu belirtiliyor.