ABD'nin 2015 yılında İran ile P5+1 ülkeleri arasında imzalanan nükleer anlaşmadan tek taraflı ayrılması ve İran'a yönelik yaptırımları yeniden devreye almasıyla artan gerginlik, İran Devrim Muhafızlarına bağlı Kudüs Gücü Komutanı General Kasım Süleymani'nin ABD'nin hava saldırısıyla öldürülmesi sonrası iyice tırmandı.
İran'ın da misilleme olarak ABD'nin Irak'taki hava üslerini vurması sonrası ise 'savaş çanları mı çalıyor' sorusunu akıllara getirdi.
Washington yönetiminin Birleşmiş Milletler'e (BM) mektup göndererek ‘ön koşulsuz görüşmeye hazırız' mesajını vermesi endişeleri bir miktar dindirse de bundan sonraki süreçte taraflardan tansiyonu artıran yeni bir hamle gelip gelmeyeceği belirsizliğini koruyor.
Çatışmanın tırmanma ihtimali politik çevreler kadar finans dünyasını da yakından ilgilendiriyor.
Petrol fiyatlarının istikameti ve özellikle İran'ın bulunduğu bölgenin enerji güvenliği açısından taşıdığı önem tüm gözleri bu gündeme çevirmiş durumda.
İran Araştırmaları Merkezi (İRAM) Ekonomi Koordinatörü Prof. Dr. Murat Aslan, ABD-İran hattında yükselen tansiyonun nereye evirilebileceği, iyi ve kötü senaryolara göre petrol fiyatlarının yönünü RS FM'de değerlendirdi.
'ABD'nin hamlesi, ekonomik sebeplerle sokağa çıkan İran halkını birleştirdi'
Ortadoğu ekonomisi uzmanı Prof. Dr. Murat Aslan, ABD yaptırımlarıyla birlikte İran ekonomisindeki kötüye gidiş ve son aylarda meydana gelen sokak hareketlerine dikkat çekerken, İranlı general Kasım Süleymani'ye yönelik operasyonun yarattığı infiale vurgu yaptı.
İran'ın gerek ekonomik gerek sosyo-ekonomik ve sosyolojik olarak önemli sorunlarla karşı karşıya kaldığını kaydeden Aslan, "Bu kadar sıkışmışlığın içinde Süleymani'nin öldürülmesi İran halkında ciddi bir infial yarattı. İran'da ekonomik sorunlar sebebiyle sıkışmış rejimin ve yönetimin elini güçlendirmiş oldu. Sokaktaki insanlar bu dış tehdide karşı bir araya geldiler" diye konuştu.
ABD-İran gerilimi sıcak çatışmaya dönüşür mü?
Olayın uluslararası boyutunun yanı sıra iç kamuoyu ile ilgili boyutuna da dikkati çeken Murat Aslan, Trump ve Tahran yönetiminin kamuoyundan puan topladığını söyledi.
Bir çatışma ortamı petrol fiyatlarına nasıl yansır?
Dünya petrol üretimin yaklaşık üçte birinin söz konusu bölgede, Basra Körfezi'nde gerçekleştirildiğine dikkati çeken İRAM Ekonomi Koordinatörü Murat Aslan, enerji fiyatlarının seyrine ilişkin de konuştu.
70 dolar seviyelerinin görüldüğü petrol fiyatlarını işaret eden Aslan, "OPEC üyesi olsun olmasın bu bölgedeki ülkeler dünya enerji tedarikinin büyük bir kısmını gerçekleştiriyor. Şu an gözlemlediğimiz fiyat artışı risk algısından. Bir savaş ya da çatışma çıkması petrolün bir materyal haline gelmesi anlamına gelir ki o zaman ortaya çıkacak fiyatları telaffuz bile edemiyoruz" diye konuştu.
‘Gerginlik bu seviyede devam ederse petrol fiyatı 80 dolara yükselir’
Körfez bölgesinde istikrarsızlığın bir şekilde devam edeceğini ifade eden Prof. Dr. Murat Aslan'a göre enerji fiyatlarındaki artışa devam edecek.
Aslan, "Bu durum çok daha kötüye gitmez ve bu çerçevede bir gerginlik sürdürülecek olursa brent petrolün varil fiyatının 80 dolar civarına yükseleceğini düşünüyorum" dedi.