-Mart 2017’de Rusya İnsan Hakları Ombudsmanı Tatyana Moskalkova ile imzalanan anlaşma kapsamında Rusya vatandaşlarına hangi konularda yardımda bulunuyorsunuz?
Anlaşma çerçevesinde Rusya’daki Türklerin, Türkiye’deki Rusların başvuruları alınmaya başlandı. Anlaşma ile iki ombudsmanlığın yakın bir işbirliği sürdümesi öngörülüyor. Ayrıca iki ülke halkı arasındaki dostluk, güven ve anlayışı da geliştirmeye çalışıyoruz. İki taraf da taleplere en yakın zamanda cevap vermeye çalışıyor.
Dönem dönem Sayın Moskalkova’ya Rusya’daki Türklerin haklarının ihlalleri konusunda başvuruyoruz. O da bize Türkiye’deki Rusya vatandaşları ile ilgili sorunları aktarıyor. Derhal bildirimde bulunup yurttaşların haklarının iadesi için çabalıyoruz. İş ve vatandaşların yetkililerle etkileşimleri ile ilgileniyoruz. Ayrıca vize sorunları, gümrük prosedürleri çocukların velayetleri ve eğitim konularına da bakıyoruz.
Sadece Rusya vatandaşlarının değil Türkiye’de yaşayan Almanya, Suriye, Ukrayna, Fransa, Bulgaristan vatandaşlarının başvuruları ile de ilgileniyoruz. Rusya Ombudsmanı ile olan anlaşma bu ülkelerin tamamıyla yok, ancak yine de yardım ediyoruz. Ancak anlaşma olduğunda bu süreç daha etkili şekilde ilerliyor.
-Moskalkova, İstanbul’da armatörünün borcu yüzünden alıkonulan Streamline gemisinin Rus mürettebatına gösterdiğiniz yardımlardan dolayı teşekkür etti. Konuyu daha ayrıntılı anlatır mısınız?
Geminin sahipleri Türk, mürettebatı Rus. İcra nedeniyle de gemi İstanbul’da tutuluyor. Biz de Sayın Moskakova’nın ricasıyla, uzun süredir alıkonulan geminin mürettabatının herhangi bir yaşamsal eksiklikleri olup olmadığını araştırdık. Ayrıca liman yönetimi ve valilikten bilgi aldık. Evlerinden uzun süre uzak kalan bu insanlar bizim yardımlarımız sonucunda gemiden tahliye edildi ve Rusya’ya geri döndü. Daha sonra da Sayın Moskalkova bize teşekkürlerini iletti.
-Türk-Rus evliliklerinde boşanmaların ardından çocuklarla ilgili sorunlar oluşuyor. Bu konuda Rus kadınlarına destek veriyor musunuz?
Rusya ve Türkiye vatandaşları arasındaki evliliklerle ilgili başvuru almak veya bunları inceleme yetkimiz yok. Türkiye ombudsmanı, vatandaş olup olmadığına bakılmaksızın, devlet kurumları ile oluşan sorunlarla ilgileniyor. Bu tarz konular Medeni Kanun ile düzenleniyor. Ombudsmanın karışma yetkisi yok. Ancak boşanma sonrasında annenin çocuklarıyla görüşememesi gibi bir sorun oluşuyorsa, başvurusunu değerlendirebiliriz.
-Basında daha önce Türkiye’den herhangi bir nedenden sınırdışı edilen veya ‘kara listeye’ alınan kişilerle aynı isim ve soyadı taşıyan Rusya vatandaşlarının, ülkeye girmek istediklerinde sınırdışı edildiğine dair haberler yer alıyor. Bu konuyu nasıl değerlendiriyorsunuz?
Ombudsman olarak bir başvuruda bulunulmadıkça böyle bir konuya karışma hakkım yok, adli bir olaya karışma hakkım da yok. Rusya vatandaşları eğer Türkiye’de herhangi bir adaletsizlikle karşılaştıysa ve yetkililer bu konuda uygun bir yardımda bulunmadıysa hemen bize başvurabilirler. Bunu çok kolay, ücretsiz biçimde, internet üzerinden yapabilirler. Başvuruların illa Türkçe olması gerekmiyor, kendi anadilleri ile de başvurabilirler.
-Rusya’dan Türkiye’ye gelen turistler de hak ihlalleri ile ilgili bir durum olduğunda size başvurabilirler mi?
Türkiye’de bulunan ve haklarının ihlal edildiğini düşünen herkese hizmet veriyoruz. Yani başvuruda Türkiye vatandaşı olma şartı aramıyoruz. Türkiye’de bulunan Rus turistler de, kamu kurumları ve görevlileri yahut kamu hizmeti karşısında memnuniyetsiz iseler veya haksızlığa uğradıklarını düşünüyorlarsa bize hemen başvurabilirler. Rus turistler www.ombudsman.gov.tr sitesi üzerinden Rusça veya istedikleri herhangi bir dilde bize yazabilirler. Bunun için yeterli altyapımız var.