2014 yılında yapımı başlayan Türk Akımı projesi bugün Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın katılacağı bir törenle hizmete açılıyor. Yeni boru hattıyla birlikte Türkiye doğalgazı üç ayrı ülkeden beş farklı hattan almaya başlayacak. Seyr-i Sabah programına konuk olan enerji konularında uzman gazeteci Mehmet Kara, mevcut boru hatlarını anlatırken bu kadar farklı ülkeden farklı kanallardan enerji almanın önemini vurguladı:
‘RUSYA İÇİN GAZIN BÖLGESEL ÖNEMİ BÜYÜK'
"Türkiye şu anda Rusya, Azerbaycan ve İran'dan doğal gaz alıyor. Birincisi Batı hattı. Rusya'dan gelen ikinci hat var Mavi Akım, Mesut Yılmaz döneminde çok kavgası yapıldı. Üçüncüsü Azerbaycan'dan gelen Bakü Erzurum hattı. Dördüncüsü İran hattı. İki Rusya iki Azerbaycan bir de İran hattı var. Bir de Rusya'dan gelen üçüncü hat olacak. Bu hat devreye girince ilk hat ortadan kalkabilir. Rusya için gazın daha bölgesel bir önemi var. Rusya Avrupa doğalgaz pazarının öncüsü durumunda. Ukrayna Batı ile Rusya arasındaki savaşın bir sahnesi haline geldi. Rusya Ukrayna'ya bağımlı olmamak için Kuzey ve Güney akım projelerini geliştirdi. Güney Akım Bulgaristan üstünden geçecekti. Putin 2014 yılında Erdoğan ile konuşup Güney akım projesini iptal etti ve Türk akım projesini başlattı. Avrupa'nın Rusya'yı yavaşlatmak için attığı adımlar yüzünden oldu bu. Putin ‘Ben doğalgazı Türk sınırına kadar getiriyorum, yarısını da onlar alıyor zaten siz buradan alabilirsiniz' dedi. Ukrayna Batı ile Rusya arasındaki savaşın arenası olduktan sonra Güney gaz boru hattı çok önemli hale geldi. Avrupa'ya sorunsuz bir biçimde gaz götürmek istiyordu. Kuzey akım da Kuzey Denizi'nden Avrupa'ya giden bir gaz hattı. Ukrayna en kolay gidebilecek yoldu ama iptal edildi. Türkiye alıcı olduğu için parasal olarak şu kadar gelir elde edecek diye bir şey yok. Ukrayna Moldova ve dolayısıyla Avrupa Birliği'nin gönlünü ederek gaz getirmek yerine gazı satan ülkeyle doğrudan ticaret yapmamız anlamına geliyor. Operasyon ve ticari anlamda işler daha iyi ilerleyecek. Bu Türkiye'nin elini çok sağlamlaştırıyor. Aslında diplomatik, enerji politik bir şey. Uluslararası siyasi ilişkiler bakımından çok önemli. Ne kadar çok seçeneğiniz varsa siyasi olarak o kadar sağlam durabiliyorsunuz. Kaynak, güzergah ve siyaset çeşitlendirmesi yapıyoruz.
‘TÜRKİYE AKDENİZ'DE KENDİ KUYUSUNU AÇTI'
Sismik 1 arama gemisi vardı 1970'lerde. Olay Türk Yunan ölçeğinin ötesine geçti. Şu anda Türkiye'nin iki sismik arama gemisi var. Hidrokarbon kaynaklarını keşfi için çalışıyor bunlar. Bunlara bir tane yeni gemi eklendi. O da Fatih Sondaj gemisi Türkiye petrolleri anonim ortaklığına ait. Türkiye ilk kez Alanya 1 kuyusunda mülkiyeti kendine ait bir gemiyle kuyu açtı. Bunun kritik önemi çok yüksek. Kendi gemisi, kendi tespiti ve kendi kuyusu. Bir taraftan Kıbrıs'ın açıklarındaki hidrokarbon kaynaklarının çıkarılması için Türkiye Yunanistan Güney Kıbrıs ve KKTC arasında ciddi sorunlar var. Türkiye'nin bölgedeki kaynakların adanın bütününe ait olduğunu söylüyor. Adanın iki kesiminin bu kaynaklardan adil biçimde yararlanması gerekiyor diyor Türkiye. KKTC'ye rağmen Rum kesiminin aksiyon almaması gerekiyor. Yapılan anlaşmaya göre KKTC tüm petrol haklarını Türkiye'ye verdi.
‘TÜRKİYE'DE PETROL ÇIKARMAK ZOR'
Türkiye'de petrol çıkarma konusu aslında jeoloji mühendislerinin alanına giriyor. Milyonlarca yılda dünyanın oluşmasıyla alakalı bir şey. Türkiye'nin yanı başındaki Irak'ta bu kadar petrol varken Türkiye'de neden yok? Mardin'den güneye baktığınızda uçsuz bucaksız bir ova görürsünüz. O bölgeyle Anadolu'nun birleştiği yer orası ve jeolojik yapıları farklı. Türk Anadolu yapısında da hidrokarbon kaynakları var ama verimlilik sorunu var. O petrolün çıkması için maliyet çok önemli. Irak'ta elinizle kazsanız çıkaracağınız kadar yakın. Orayla 5 bin metre derinliğin karşılaştırılması kadar önemli. Biz ilk deniz sondajımızı daha yeni yaptıysak biraz da bizim geç kalmışlığımızı düşünmek lazım."