Asia Times'a konuşan, İslami hareketler üzerinde çalışan akademisyen ve gazeteci Mohanad Hage Ali, İdlib'deki Asyalı militanlarla ilgili olarak "Bütün göstergeler, onların İdlib'i savunmada bütünsel bir rol oynayacaklarını söylüyor" dedi ve beklenen İdlib operasyonu öncesinde Türkistan İslam Partisi'nin kısa süre önce güçlerinin bir kısmını İdlib'e aktardığını açıkladı.
Cihatçı hareketler konusunda araştırmalarda bulunan bir diğer gazeteci Tam Hüseyin de, yıllardır Suriye'de yaşayan Uygur, Özbek ve Orta Asya'nın diğer bölgelerinden gelen militanların 'herhangi bir çıkış yolu aramadıklarını' belirtti.
İsmini vermemek koşuluyla Asia Times'a konuşan bir bölge sakini, Uygur ve Özbek militanların çoğunun Cisr Eş Şuğur ve İdlib bölgelerinde olduğu gibi Türkmendağı civarında aileleriyle birlikte yaşadıklarını aktardı: "Kendi özel güvenlik kuvvetleri var, yaşadıkları bölgelerin çevrelerine kendi gözlem noktalarını kuruyorlar ve onların arasına girip konuşmak imkansız."
Bölge sakini, bölgede en az 1000 Uygur militanın yaşadığı ve aileleriyle birlikte hesaplandığında bu rakamın yaklaşık olarak 3 bine ulaştığını açıkladı.
'GAZİANTEP, TARSUS, KONYA'
Türkiye'nin 'Çin'i kızdırmadan' bir çözüm bulma arayışında olduğunu belirten Hage Ali, Türkiye için tek çözümün 'TİP'in tasfiyesi ve militanların bireysel olarak yeniden yerleştirilmesi' olabileceğini savunuyor.
Ali, "Cihatçıların tamamen geri çekilmelerinin ardından Türkiye'nin Gaziantep, Tarsus ve Konya gibi muhafazakar kentleri, onların muhtemel yeni yerleşim yerleri olacak" ifadelerini kullanıyor.
Gazeteci Tam Hüseyin ise, Uygur Türklerinin geri çekilme sürecinde kolayca sahte kimlik ve korunaklı evler ayarlayabileceklerini ifade etti ve "Çok çok yoğun yerleşim bölgelerinde bulunan güvenli evlere rastladım. Sıradan bir yerleşim birimi olarak yanından geçip gittiğiniz yerler, içerisinde 27 militanın bulunabildiği evlerden olabiliyor" dedi.
Konya örneğini veren Hüseyin, "Konya sessiz ve muhafazakar bir şehir. Bu şehrin çocukları Afganistan ve Bosna'da savaştılar. Şimdi ise Suriye'deler. Orta asyalı militanlar sağduyulu davranır da misafir oldukları ülkeye saldırmazlarsa, Türkiye'nin istihbarat servisi tarafından yakalanmamayı umabilirler" dedi ve 'Kendi işiyle ilgilenen dindar insanlarla problem yaşamayan bir şehir' olarak nitelendirdiği Konya'ya gidebilecek bir sürü kişi olduğunu vurguladı.
Hüseyin ayrıca, "Ağlar kurumsallaştırılıyor, İdlib düştü diye onlar yok olacak değil" dedi.