Türkiye’nin Rusya’dan almaya karar verdiği S-400 hava savunma sistemlerine karşı ABD’nin Türkiye’ye daha önce satmadığı Patriot hava savunma sistemini satmayı teklif edeceği haberleri basına yansıdı. Sabah gazetesinde yer alan ABD Dışişleri Bakanlığı'nda askeri ve diplomasi ilişkiler departmanından sorumlu Büyükelçi Tina Kaidanow’un bu ay sonunda, Türkiye’yi ziyaret edeceği ve Türkiye’nin Rusya’dan almayı kararlaştırdığı S-400 hava savunma sistemlerine alternatif olarak Patriot tipi hava savunma sistemleri alması teklifi sunacağı haberiyle ilgili konuşan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy, “Bizim hava savunması ihtiyaçlarımızı gidermeye yönelik çalışmamızın 10 yılın üzeride bir geçmişi var. Bu süreçte ABD dahil olmak üzere öncelikle müttefiklerimizle temas kurduk ancak maalesef olumlu sonuç alamadık. Rusya ise bize acil ihtiyacımızı karşılamak üzere çok cazip bir teklif sundu ve neticede Rusya’dan S-400 sistemi tedarik edilmesi kararlaştırıldı. Önemli bir husus, bu sistem kendi başına işletilecek ve NATO yetenekleriyle entegre edilmeyecek. NATO ile birlikte bir sistem geliştirme hedefimiz ise devam ediyor. EUROSAM konsorsiyumu aracılığıyla Fransa ve İtalya ile yürüttüğümüz işbirliği bu amaca yönelik. Ayrıca Patriot sistemiyle ilgili olarak ABD ile temaslarımızın devam ettiğini söylemeliyim” dedi.
Başbakan Binali Yıldırım da Patriot füzelerinin S-400’ün alternatifi olmadığını ifade ederek “ABD, Suriye bölgesinde birtakım yanlışlarına rağmen hala bizim müttefikimizdir, NATO'da ortağımızdır. O bakımdan, NATO müktesebatına uygun savunma sistemi projemizden vazgeçmiş değiliz. Bu bakımdan Patriotlar ve NATO ile uyumlu diğer savunma sistemlerine yönelik çalışmalarımız devam edecek. Bunlar S-400'ün alternatifi değil; Türkiye bu konuda zaten kararını verdi” diye konuştu.
'S-400 TÜRKİYE’NİN MİLLİ HAVA SAVUNMA SİSTEMİNİN İÇİDE OLACAK'
ABD’nin Türkiye’ye Patriot hava savunma sistemleri satma teklifinde bulunacağı haberlerini Sputnik’e değerlendiren İstinye Üniversitesi Uluslararası İlişkiler bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Mesut Hakkı Caşın, Türkiye’nin hava savunma ihtiyaçlarını karşılamak üzere Rusya’dan S-400 füze savunma sistemi almaya karar verdiğini, Fransa ve İtalya ile de NATO sistemine uyumlu SAMP/T füzelerini ortak geliştirme konusunda mutabakata vardığını anımsattı. Caşın, “Türkiye, Rus füzesi kullanan tek NATO ülkesi değildir. Halihazırda eski Doğu Bloku ülkeleri ve Yunanistan’ın da aralarında bulunduğu 7 NATO ülkesinin envanterlerinde Rus hava savunma sistemleri mevcuttur. NATO Genel Sekreteri de yaptığı açıklamalarda S-400 kararının Türkiye’nin kararı olduğunu vurgulamıştır” dedi.
'ABD TÜRKİYE’YE PATRIOT SATMAK İSTİYORSA 10 YILDIR NEDEN YAPMADI?'
Caşın, ABD’nin Türkiye’ye Patriot füze savunma sistemi satma teklifinde bulunacağı haberleriyle ilgili olarak ise “Eğer operatif manada Türkiye’nin bu füzelere ihtiyacı varsa hükümet buna karar verir, o füze envanterimize dahil olabilir. Öte yandan bu sistemin bir bataryası halihazırda Türkiye’de operatif manada NATO envanterinde olmakla birlikte Türkiye’nin hava savunmasına hizmet etmektedir” dedi. Caşın, “ABD’nin, Türkiye’nin S-400 füze sistemi almasından rahatsız olduğunu biliyoruz. Eğer ABD Türkiye’ye füze satmak istiyorsa 10 senedir bu pazarlıklar sürüyor, neden yapmadı bunu, neden Türkiye S-400 almaya karar verdikten sonra Patriot satma kararı verdi?” diye sordu.
Türkiye, 2012’de Suriye’den gelebilecek olası tehditlere karşı güney sınırlarına füze savunma sistemi konuşlandırılması için NATO’ya başvurmuştu. Halihazırda İspanya’ya ait bir Patriot füze bataryası Adana İncirlik’te, İtalya’ya ait SAMP/T füze bataryası da Kahramanmaraş’ta aktif konuşlu bulunuyor.
Türkiye’nin Rusya’dan alacağı S-400, Fransa ve İtalya ile ortak geliştireceği SAMP/T hava savunma sistemleri ile ABD’den alınabilecek Patriot füze sistemlerini aynı anda kullanmasının mümkün olduğunu ifade eden Caşın, şöyle konuştu:
“Bunların hepsinin birlikte kullanılması mümkündür, zira Patriot şu an Türkiye’de operatif halde. Fransa ve İtalya ile ortak üretilecek füzelerin de aynı anda kullanılması askeri açıdan mümkün. Bu, sizin algıladığınız tehdide bağlı. Türkiye alçak ve ortak irtifadan ne kadar tehdit algılıyor; denizlerinden, kara sınırlarından gelebilecek, kruz sınıfı modern füzeler, alçak ve orta irtifadan atılacak füzeleri nasıl karşılamayı planlıyor, ona bağlı. Uydu istihbaratına ve bizim hava radar sistemine bağlı. Bu üç füze sistemi aynı anda elbette operatif olarak kullanılabilir. Türkiye’nin parası vardır, Türkiye S-400’ü de alır, SAMP/T’yi de alır, Patriot’u da alır. Neden dersek; Irak’a yapılan müdahaleler ve özellikle Suriye harekatı hava savunma sistemlerine olan ihtiyacı ortaya koymuştur. Patriot ve S-400’ün teknik yetenekleri çok daha farklı, bütün bunları bilmekte fayda var. Alınan bataryaların nerede kullanılacağı çok önemli. Bildiğimiz üzere Rusya ile Türkiye’nin ortaklaşa inşa ettiği Akkuyu Nükleer Güç Santrali projesi var. Nükleer santral, askeri strateji açısından hayati öneme sahip bir hedeftir. Dolayısıyla ben S-400’ün bu nükleer santralin korunmasında çok etkili olacağını düşünüyorum. Bu bakımdan Türkiye özellikle bu füzeyi almak için karar almıştır. Türkiye’nin bu füzeyi alması, NATO müttefikliğine halel getirmeyeceğini düşünüyorum.”
Türkiye’nin S-400 füze savunma sistemlerini alması durumunda ABD tarafından Rus savunma şirketlerine yaptırım uygulanabileceği haberleri olduğunu da anımsatan Caşın, “Burada Rusya sıkıştırılmak isteniyor. Aynı zamanda ABD Türkiye’ye olan baskısını da arttırmak istiyor. Ama Türkiye bu konuda kararını vermiştir. Bu bir kirli pazarlık meselesi olarak lanse edilmek isteniyor, hayır, değildir. Her devlet kendi ihtiyaçları olan silah sistemlerini almakta özgürdür, onun NATO üyesi olması bunu etkilemez. Nitekim Türk Silahlı Kuvvetleri’nin envanterinde birçok Rus yapımı silah olduğu gibi benim Genelkurmay subayı olarak imzasında bulunduğum 1996 tarihli Türkiye-Rusya Askeri Anlaşması uyarınca Türkiye ve Rusya arasında savunma sanayii alanında uluslararası hukuk bakımından da bir mani yoktur. Burada dünyayı tehdit eden bir husus yoktur. Ayrıca S-400 sistemi bir saldırı füzesi değildir, S-400 alçak ve orta irtifa hava savunma sistemidir, gelişmiş bir sistemdir. Burada özellikle Ruslarla havacılık ve uzay alanında Türkiye ve Rusya’nın atacağı adımların bir basamağıdır. Ben Türkiye’nin savunması açısından S-400’lerin çok faydalı olacağını düşünüyorum.
'SOĞUK SAVAŞ SONA ERDİ, TÜRKİYE VE RUSYA ARASINDAKİ ORTAKLIK İLERLİYOR'
“Dün Genelkurmay Başkanı bir açıklamada bulundu, Türkiye ve Rusya arasındaki ilişkilerin fevkalade iyi olduğunu söyledi. Sahada dost kuvvetlerin birbirini vurmaması için yakın koordinasyon içinde olduğunu söyledi. Türkiye ve Rusya arasındaki ilişkiler karşılıklı çıkar ve saygıya dayanan, bu çıkarların korunması için sadece ekonomik, kültürel alanda değil savunma alanında da ortak adımlar atılmaktadır. Burada özellikle iki liderin siyasi partnerliği fevkalade önemlidir. Her iki tarafın kamuoyu da Türkiye ve Rusya ortaklığını destekliyor. Sonuç olarak zaman değişmiştir, Soğuk Savaş bitmiştir. Türkiye ve Rusya arasındaki ortaklık kapsamında siyasi ve ekonomik olarak ileriye doğru adımlar atılmaktadır. Bu bakımdan ben birtakım boş hurafelerle Türkiye’yi korkutmanın yanlış olduğunu düşünüyorum. Türkiye istediği ülkeden hava savunma füzesi alma hakkına sahiptir. Buna karşı ABD Türkiye’ye bir yaptırım uygularsa bu durumda Amerikan savunma sanayii ve Amerikan şirketleri kaybeder.”