Türk ve Rus iş dünyası St. Petersburg'ta bir araya gelecek: 'Krizlere rağmen frene basmayalım'
16:18 10.12.2024 (güncellendi: 16:29 10.12.2024)
© Hakan Akgün
Abone ol
Haziran'da St. Petersburg'da gerçekleştirilecek ekonomik forum öncesinde Rusya'nın iş ve yatırım potansiyeli Türk iş insanlarına tanıtıldı. Rus Büyükelçi Yerhov, Rusya'yı hedef alan yaptırımların Türkiye'nin enerji güvenliğini de zora soktuğunu belirtti. DEİK Türk Rus İş Konseyi Başkanı ise "Krizlere rağmen frene basmayalım" dedi.
Dünyanın birçok farklı ülkesinden ekonomi ve iş dünyasından isimleri buluşturan XXVIII St. Petersburg Uluslararası Ekonomik Forumu (SPIEF), Haziran 2025’te düzenlenecek. SPIEF öncesinde, "Rusya'nın İş ve Yatırım Potansiyelini Türkiye'de Tanıtmak” için bir ziyaret toplantısı gerçekleştirildi. Toplantının açılış konuşmasını yapan Rusya Federasyonu'nun Türkiye Cumhuriyeti nezdindeki Olağanüstü ve Tam Yetkili Büyükelçisi Aleksey Yerhov, Rusya ve Türkiye arasındaki ticari ve ekonomik ilişkilerin zorlu bir dış politika ortamında geliştiğini vurguladı.
Rusya Federasyonu Büyükelçiliği ve Rusya Federasyonu Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Misyonu'nun desteğiyle Roscongress Vakfı tarafından düzenlenen Rusya'nın iş ve yatırım potansiyelini tanıtmaya yönelik ilk Offsite Oturumu İstanbul'da gerçekleştirildi. Türk ve Rus iş dünyası dernekleri, iş temsilcileri ve devlet yetkilileri, yeni yatırım projeleri ve ürün fırsatlarıyla ikili ticareti nasıl genişletebileceklerini tartıştı. Oturum, 230'tan fazla Rus ve Türk iş dünyası temsilcisi, iş dernekleri, medya ve devlet kurumlarını bir araya getirdi.
Ekonomik ilişkiler zorlu bir dış politika ortamında gelişiyor
Büyükelçi Aleksey Yerhov
© Hakan Akgün
Toplantıda konuşan Rusya Federasyonu'nun Türkiye Cumhuriyeti nezdindeki Olağanüstü ve Tam Yetkili Büyükelçisi Aleksey Yerhov Rusya ve Türkiye arasındaki ticari ve ekonomik ilişkilerin zorlu bir dış politika ortamında geliştiğini vurgulayarak şunları söyledi:
"Mevcut durum, ülkelerimizin ekonomik varlıkları açısından ciddi zorlukların varlığıyla öne çıkıyor. Aynı zamanda, tarihin kriz ve dönüm noktalarında, özellikle ekonomik alanda değerleri ve görevleri yeniden değerlendirmek ve daha etkili yeni çalışma biçimleri ve yöntemleri geliştirmek için bir fırsat vardır. Görünen o ki hem Rusya'nın hem de Türkiye'nin benzer bir fırsatı var. Bu bağlamda Roscongress Vakfı'nın etkinlikleri, ortak eylemlerin geliştirilmesi ve karşılıklı fayda sağlayan eşit ortaklığın güçlendirilmesi için etkili bir platform haline gelebilir."
İki ülke arasındaki ticaret rakamlarını paylaşan Yerhov, ticaret rakamlarının geçen yıla göre bu yıl daha düşük olduğunu ifade eden Yerhov, bu düşüşün nedeninin Rusya'ya uygulanan yaptırımlar olduğuna dikkat çekti. Büyükelçi Yerhov, yaptırımların Rusya'nın dış ortaklarını da olumsuz etkilediğini belirtti. Bundan Türkiye'deki iş insanlarının da zarar gördüğünü anlatan Büyükelçi, Rusya'nın bu şekilde yaptırımlara maruz kalmasının Türkiye'nin enerji güvenliğini de zora soktuğunu belirtti.
Turizm Fuarı'na Türkiye ilk kez milli katılım gerçekleştirecek
Türk-Rus ilişkilerinin güçlendirilmesinin önemi Ticaret Bakanlığı Temsilcisi Ali Alperen Kaçar ve Türk-Rus İş Konseyi (DEİK) Başkanı İzzet Ekmekçibaşı tarafından da vurgulandı. Konuşmacılar, Rusya'nın Türkiye Cumhuriyeti'nin uzun süredir iş ortağı olduğunu ve inşaat (Türkiye, Çin'den sonra en çok sözleşme uygulayan üçüncü ülke), sağlık turizmi, eğitim ve kreatif endüstriler gibi alanlarda iş birliğinde başarılar elde edildiğini vurguladı. Konuşmacılar ayrıca, Rusya'nın mevcut politikasının, yatırımları ve iş birliği fırsatlarını tüm bölgeler arasında eşit olarak dağıtmayı hedeflediğini belirtti.
Kaçar, Moskova'da mart ayında düzenlenecek Turizm Fuarı'na da bakanlığın milli katılım organizasyonu gerçekleştireceğini söyledi. Bir çok alanda işbirliklerinin devam ettiğini dile getiren Kaçar, bu ilişkilerin geliştirilmesi için çok çaba sarf edildiğini dile getirdi.
Müteahhitlik alanında Rusya'dan aldığımız pay 100 milyar dolar
Kaçar, ikili mal ticaretine bakıldığında Rusya ile ticaret hacminin 2023'te 56,5 milyar dolar değerinde olduğunu vurguladı. Kaçar, "Rusya toplam ithalatımızda birinci sırada, ihracatımızda ise altıncı sırada yer alıyor. 2024'ün 11 ayına baktığımızda toplam ticaret hacmimizin 47,2 milyar dolar olduğunu görüyoruz. İhracatımız bu dönemde 8 milyar dolar olarak gerçekleşti. İthalatımız ise 39,2 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir." diye konuştu.
İkili hizmet ticaretine bakıldığında ise 2023'te Rusya'ya hizmet ihracatının bir önceki yıla göre yüzde 27 artışla 3,3 milyar dolara ulaştığını kaydeden Kaçar, hizmet ticareti hacminin ise 4,5 milyar dolar düzeyinde olduğunu dile getirdi. Kaçar, Türkiye'yi ziyaret eden turist sayısının 57 milyon olduğunu aktararak, Rusya'dan gelen turist sayısının ise 6,3 milyon olduğunu belirtti.
Müteahhitlik alanındaki yatırımlara da değinen Kaçar, Rusya'nın en çok yurt dışı proje yapılan ülkeler arasında birinci olduğu bilgisini paylaştı. Kaçar, "Bu dönemde tüm dünyada üstlendiğimiz projelerin değer olarak 5'te 1'ini, bir başka ifadeyle 100 milyar dolar üzerindeki bölümünü Rusya'dan aldık." dedi.
Krizlere rağmen frene basmayalım
DEİK Türk Rus İş Konseyi Başkanı İzzet Ekmekçibaşı da zorluklara rağmen Türkiye'nin Rusya pazarını 100 milyar dolar hedefine taşımayı hedeflediğini belirterek "Krizlere rağmen frene basmayalım, işbirliği imkanlarımızı mümkün olduğunda ilerletmeye, bağımızı koparmamaya dikkat edelim" dedi. 2023'te 56,5 milyar dolar olan ticaret hacminin 2024'te yaklaşık 50 milyar dolar civarında yılı kapatacağını işaret eden Ekmekçibaşı, "Karşılaştığımız zorluklara rağmen, Batılı şirketlerin terk ettiği Rusya pazarına sunduğumuz ürünleri çeşitlendirmek suretiyle ticaret hacmimizi 100 milyar dolar hedefine doğru taşımanın her iki ülkenin başlıca amacı olduğunu düşünüyorum." ifadelerini kullandı.
Rusya Federasyonu Türkiye Ticaret Mümessili Aidar Gashigullin de iki ülke arasındaki ilişkilerin bazı zorluklara rağmen dinamik ilerlediğini dile getirirken, yakınlık, pazar büyüklüğü ve Rusya'nın doğal kaynaklarının ülkedeki yatırımları yönlendiren temel faktörler olduğunu söyledi.
'Ülkelerimiz arasındaki ticaretin artması için gerekli altyapı mevcut'
Kar amacı gütmeyen bir kalkınma kuruluşu olan Roscongress Vakfı CEO'su Alexander Stuglev de, haziran ayında gerçekleştirilecek XXVIII St. Petersburg Uluslararası Ekonomik Forumu (SPIEF) hakkında bilgi verdi. Sunuma katılan Türk iş insanlarına bölgedeki fırsatlardan bahseden Stuglev, sadece bu forumun değil farklı alanlarda yapılan forumların da önemini anlattı.
Alexander Stuglev konuşmasını şöyle sürdürdü:
"Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Devlet Başkanı Putin ile 3 Temmuz 2024 tarihinde Astana'da yaptığı görüşmede, Türkiye'nin Rusya ile 100 milyar dolarlık ticaret yapma hedefini vurguladı. Ülkelerimiz arasındaki ticaretin önemli ölçüde artması için gerekli altyapı halihazırda mevcut: 2024 yılının ilk yarısında ticaret 28 milyar dolara ulaştı. Roscongress Vakfı, misyonunu bu hedefe ulaşmak için Rus ve Türk işletmelerini bir araya getirmek olarak görüyor. Bugünkü oturum, Petersburg Uluslararası Ekonomik Forumu, Rusya Enerji Haftası, Kafkasya Yatırım Forumu gibi platformlarda devam etmesi gereken daha geniş bir diyaloğun sadece başlangıcı. Türk şirketleri bu formatlara aşina. Örneğin, 2024 yılında Türk işletmeleri lojistik, inşaat, toptan ticaret, makine ve ilaç gibi sektörleri temsilen SPIEF'e aktif katılım gösterdi. Bugünkü görüşmeler, Rusya'da devam edeceğini umduğum ticaretin daha da geliştirilmesine yönelik önerilerin temelini oluşturacak."
Rusya'nın İstanbul Başkonsolosu Anton Buravov da toplantıya katılım gösterdi (soldan 4.)
Rusya ve Türkiye arasında işbirliği için fırsatlar masaya yatırıldı
Sunum sonrasında gerçekleştirilen 'Rus-Türk İş Dünyası İşbirliği için Fırsatlar' konulu panelde de., iki ülkenin birbirlerinin en önemli ticaret ortakları olduğu vurgusu yapıldı. Bölgesel işbirliğinde de yüksek bir yoğunluk gözlemlendiğinin altının çizildiği panelde, 'Rusya ve Türkiye çağımızın zorluklarının üstesinden nasıl gelebilir', 'ticari, ekonomik ve yatırım işbirliğini nasıl artırabilir', 'Türk ve Rus iş dünyası nasıl fırsatlara sahip' gibi konular ele alındı.
basın toplantısı
Moderatörlüğünü Rusya Halkla İlişkiler Derneği Başkan Yardımcısı Andrey Barannikov'un yaptığı panelde, Rus Türk İş İnsanları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Erdem Acay, Rusya Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler Sivil Toplum Örgütü Türkiye Marmara ve Ege Bölgesi Temsilcisi İsmet Biner, St. Petersburg Uluslararası Ekonomik Forumu Direktörü Alexey Valkov, Türk Makine İmalatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Emre Gencer, Rus-Türk Ticaret Evi Yönetim Kurulu Başkanı Kadir Kurtuluş, Rusya İhracat Merkezi Türkiye temsilcisi Timur Safin, Rusya Ticaret ve Sanayi Odası Türkiye temsilcisi Vladimir Emmer söz aldı.
Farklı sektörlerde iş birliği büyüyor
Rusya ve Türkiye arasında iş birliği farklı sektörlerde büyüyor. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 20 Ekim 2024 tarihinde BRICS Zirvesi'nde yaptığı konuşmada Türkiye ile ticaret hacminde yüzde 6,2 artış kaydedildiğini belirtti. Rusya'nın, Türk iş dünyasıyla iş birliği talebi önemli ölçüde artış gösterdi.
Rusya ve Türkiye, şu anda enerji sektöründe aktif bir şekilde işbirliği yapıyor. Rusya'nın Rosatom şirketiyle birlikte, Türkiye'nin elektrik ihtiyacının yaklaşık yüzde 10'unu karşılaması planlanan Akkuyu Nükleer Güç Santrali'nin inşası Türkiye'de devam ediyor. Ayrıca Rusya, Karadeniz'in altından geçen TurkStream boru hattı da dahil olmak üzere Türkiye'nin doğal gaz ihtiyacının yüzde 50'sini karşılıyor. Turizm de hayati bir iş birliği alanı olmaya devam ediyor: 2023 yılında Türkiye 7 milyondan fazla Rus turisti ağırlayarak diğer ülkelerden gelenlerin çok üzerinde bir sayıya ulaştı.
Türkiye, aynı zamanda Rusya'nın en büyük ithalatçılarından biridir. Buna karşılık, Rusya da Türkiye'nin ihraç ettiği mal ve hizmetler açısından 4. sırada yer almaktadır.
