00:00
01:00
02:00
03:00
04:00
05:00
06:00
07:00
08:00
09:00
10:00
11:00
12:00
13:00
14:00
15:00
16:00
17:00
18:00
19:00
20:00
21:00
22:00
23:00
00:00
01:00
02:00
03:00
04:00
05:00
06:00
07:00
08:00
09:00
10:00
11:00
12:00
13:00
14:00
15:00
16:00
17:00
18:00
19:00
20:00
21:00
22:00
23:00
HABERLER
11:00
5 dk
HABERLER
12:00
5 dk
EN ÇOK OKUNAN 5 HABER
12:35
19 dk
HABERLER
13:00
5 dk
HAFTA SONU HALLERI
13:05
115 dk
HABERLER
15:00
5 dk
HABERLER
16:00
6 dk
HABERLER
17:00
5 dk
HABERLER
18:00
7 dk
ÖZEL HABER
İBB’nin Sayıştay raporundan çıktı: 642 araç nerede?
10:48
3 dk
HABERLER
Saat başı başlıkları
11:00
1 dk
ÖZEL HABER
Rus yönetmen Nikolay Lebedev İstanbul'da konuştu: Son filmimin çekiminde setteki üç kişi ölümden döndü
11:19
4 dk
ROCK’IN TANRISI
Yapay zeka ile Türkçe şarkı söyletilmişti
11:38
12 dk
HABERLER
Saat başı başlıkları
12:00
1 dk
TARİHTE BUGÜN
Yeni nesil sizlerin eseri olacaktır
12:10
3 dk
EN ÇOK OKUNAN 5 HABER
Türkiye neyi takip etti?
12:36
19 dk
HABERLER
Saat başı başlıkları
13:00
1 dk
HAFTA SONU HALLERI
Erdal Kaplanseren'le Hafta Sonu Halleri
13:05
115 dk
HABERLER
Saat başı başlıkları
15:00
1 dk
HABERLER
Saat başı başlıkları
16:00
1 dk
GÜNDEM DIŞI
Serhat Sarısözen'le Gündem Dışı
16:01
59 dk
HABERLER
Saat başı başlıkları
17:00
1 dk
GÜNDEM DIŞI
Serhat Sarısözen'le Gündem Dışı
17:01
59 dk
HABERLER
Saat başı başlıkları
18:00
1 dk
ÖZEL HABER
Sayıştay raporlarında kara delik: İlçe belediyelerinin beşte dördü yok
19:00
6 dk
TARİHTE BUGÜN
Yeni nesil sizlerin eseri olacaktır
20:30
3 dk
DünBugün
Geri dön
Adana107.4
Adana107.4
Ankara96.2
Antalya104.8
Bursa101.4
Çanakkale107.2
Diyarbakır89.6
Gaziantep104.3
Hatay106.1
İstanbul97.8
İzmir91.0
Kahramanmaraş92.3
Kayseri105.5
Kocaeli90.2
Konya88.6
Malatya106.0
Manisa101.0
Mardin92.2
Ordu99.6
Sakarya90.2
Samsun107.7
Sivas104.2
Şanlıurfa95.3
Trabzon102.4
Van88.0
GÖRÜŞ

Türk-Rus işbirliğinde tahıl koridorunda yeni dönem: ‘Batı’ya alternatif ticaret yolları gelişiyor’

© Пресс-служба МИД РФ / Multimedya arşivine gidinLavrov, Çavuşoğlu
Lavrov, Çavuşoğlu  - Sputnik Türkiye, 1920, 08.04.2023
Abone ol
Özel
Ankara’da bir araya gelen Rus Dışişleri Bakanı Lavrov ve Türk mevkidaşı Çavuşoğlu, tahıl koridorunda yaşanan problemleri ele alarak, ‘Katar seçeneğini’ masaya yatırdı. Konuyu Sputnik’e değerlendiren uzmanlar, Batı’ya alternatif ticaret yollarının gelişmeye başladığı ve Rus-Türk işbirliğinin Doğu Akdeniz’e doğru genişleyebileceği görüşünde.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve Türk mevkidaşı Mevlüt Çavuşoğlu; Ukrayna krizi, Akkuyu Nükleer Güç Santrali, Dağlık Karabağ ve Suriye gibi kritik meseleler için 7 Nisan’da Ankara’da bir araya geldi. İkilinin görüşmesindeki en önemli konu başlıklarından biri de gıda krizi yaşayan ülkelere, Rus ve Ukrayna tahılını ulaştırmayı amaçlayan ve 22 Temmuz 2022’de yürürlüğe giren ‘tahıl koridorunda’ yaşanan sıkıntılar oldu. Dünyanın en yoksul ülkelerinin bulunduğu Afrika kıtasına gitmesi gereken ürünlerin daha çok Batı’ya sevk edilmesi ve anlaşmada Rusya’ya ilişkin kısmının uygulanmaması gibi konuların masaya yatırıldığı toplantıda; Lavrov ve Çavuşoğlu’nun açıklamaları ‘yeni hazırlıkların’ kapıda olduğuna işaret etti.

Çavuşoğlu: Bankalar, tahılın yaptırımlara dahil olmamasına rağmen ödemeler konusunda adım atmıyor

Rus bakan, tahıl koridorunun diyalog ve müzakerenin sonuç verdiğinin bir kanıtı olduğunun altını çizerken, diğer yandan da anlaşmanın devam etmesi için Rus tahılı ve ihracatının önündeki engellerin kaldırılması gerektiği konusunda Türk tarafıyla mutabık olunduğunu duyurdu. “ABD ve Birleşik Krallık ödemeler ve sigorta konusunda bazı adımlar attı ama sorun hala devam ediyor” diyen Çavuşoğlu da, “Özellikle bankaların bu ürünler yaptırımlara dahil edilmemesine rağmen ödemeler konusunda adım atmadığını görüyoruz. New York'ta Guterres ile BM ve Türkiye olarak bu konuda ne yapabileceğimizi değerlendirdik” ifadelerini kullandı.

Tahıl koridorunda ‘Katar seçeneği’ gündemde

Bakanlar ayrıca, tahıl koridorunun güvenle işleyebilmesine yönelik olarak ‘Katar seçeneğini’ de gündeme getirdi. Türkiye ve Katar ile birlikte çalışma olanağını değerlendirdiklerinin altını çizen Lavrov’u Çavuşoğlu da, “Rusya tahılının Türkiye’de un haline getirilmesi ve buradan en az gelişmiş ülkelere unun ulaştırılması işbirliği süreci başladı. Buna Katar da destek veriyor” diyerek onayladı.
Lavrov ve Çavuşoğlu’nun açıklamalarını Sputnik’e değerlendiren uzmanlar, Türkiye’nin Rusya’ya yönelik yaptırımları aşma yönünde bir istasyon rolü oynayabileceği ve Rus-Türk işbirliğinin Karadeniz’den Doğu Akdeniz’e doğru genişleyebileceği konusunda hem fikir.

‘Afrika’daki büyük insan kitlelerinin yaşamı tahıllar, yağ ve şekere bağlı’

“Dünya nüfusunun üçte biri pirinç, üçte biri buğday, geriye kalanı da mısır, patates, tapyoka gibi maddelerle beslenir. Mısır ve pirinç de tahıl olduğuna göre dünyanın temel besin maddesi tahıllardır denebilir” diyen emekli öğretim üyesi ve Vatan Partisi Merkez Yönetim Kurulu Üyesi Çiftçi Bürosu Başkanı Prof. Dr. Cengiz Çakır, “Kuru tahıl danelerinin depolanması ve taşınması kolaydır. Fakir halkların temel besinleri göreli olarak ucuz olan tahıllar, yağ ve şekerden oluşur. Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkeleri, Sahraaltı ülkeleri başta olmak üzere Afrika ülkeleri bu gruptadır. Bunlar ve benzeri ülkeler için tahıllar vazgeçilmez besin durumundadır. Büyük insan kitlelerinin yaşamı buna bağlıdır. Bu ülkelerde tarımsal üretim doğal yağışlara bağlı olduğundan üretimde yıldan yıla büyük dalgalanmalar olur. Çoğunlukla yurtiçi tahıl üretimi yeterli olmadığı için dışalım yapmak zorundadırlar. Döviz kurlarının yükselmesi zaten sıkıntı çekmekte olan bu ülkelerin gıda dışalımı yapmak için daha fazla bedel ödemesine yol açar. Borç, harç para bulunsa bile savaşlar, ambargolar, yaptırımlar, lojistik güçlükler gibi nedenlerle ürünlere erişilememesi çok sancılı durumlar yaratıyor” dedi ve ekledi:

‘Avrupa'nın karnı tok olsa bile gözü aç’

“Avrupa kıtası tahıl üretimi açısından kendine yeterlidir. Peş peşe iki dünya savaşında birbiri ile boğazlaşan Avrupa halkı savaş sırasında açlık çekmiş olup halen aç kalma korkusu içindedir. Göreli olarak refah içindeki Avrupa'nın karnı tok olsa bile gözü açtır. Tahıl koridorundan Afrika'ya gitmek üzere geçen gemilerin pusula ibreleri paraya doğru yöneldiği için bazı gemiler rotayı şaşırıyor sanırım. Rusya Federasyonu ve Türkiye Cumhuriyeti Dış İşleri Bakanlarının açıklamasından anladığım budur. Değirmencilik faaliyetlerinin gelişmiş olduğu Türkiye'de un haline getirilen tahıllar daha güvenli bir şekilde gıda sıkıntısı çeken ülkelere ulaştırılabilir. Türk devlet yöneticileri ve Türk milleti açlık çeken yoksul Afrika halklarının ıstırabını yüreğinde duymakta ve içtenlikle onlara yardımcı olmaya çalışıyor.”

‘Lavrov ve Çavuşoğlu Batı’nın çelişkisini ortaya koydu, Batı'nın açmazını ve aynı zamanda iki yüzlülüğünü görüyoruz’

ABD’nin ve Batı'nın, Avrupa ülkelerinin uyguladığı yaptırımların kendisiyle çeliştiğini belirten Moskova’daki RUDN Üniversitesi'nde sürdüren siyaset bilimci Onur Sinan Güzaltan, “Bu son yapılan açıklamalar bir açmazı gösteriyor. Türkiye ve Rusya'nın Birleşmiş Milletler gözetiminde yine Ukrayna'nın da dahil olduğu bir anlaşma imzalandı ve bu tahıl koridoru açıldı ama diğer yandan bu tahıl koridorunu ilgilendiren yan ürünlerle ilgili veya işte bu tahılın işlenmesiyle kazanılabilecek ürünlerle ilgili Batı tarafı yaptırımlar uyguluyor. Bu çok çelişkili bir durum. Bugün de Sayın Lavrov ve Çavuşoğlu'nun beraber gerçekleştirdiği açıklamalardan çıkan sonuç bu çelişkiyi ortaya koyuyor. Batı bir yandan yaptırım uyguluyor diğer yandan da bu tahıl koridorunu destekler bir tavır takınıyor. Burada Batı'nın açmazını ve aynı zamanda iki yüzlülüğünü görüyoruz” dedi.

‘Türkiye, yaptırımları aşma yönünde bir istasyon rolü oynayabilir’

Bir diğer önemli konun da tahılın ihtiyacı olan, gelir seviyesi düşük ülkelere sevki olduğunu belirten Güzaltan, “Fakat çıkan sonuç da şunu gördük; bu tahıl yine Batılı ülkeler tarafından alınıyor. Afrika'ya yani ihtiyacı olan ülkelere yeterince sevkiyat yok. Böyle bir problem var. Dolayısıyla Türkiye ve Rusya'nın beraber inisiyatif gösteriyor. Bu konuda da açıklamalardan anladığımız kadarıyla çeşitli inisiyatifler var. Örneğin tahılın un haline getirilmesi vesaire gibi. Türkiye burada yaptırımları da aşma yönünde bir istasyon rolü oynayabilir. Belki de tahıl Türkiye'de işlenip sonrasında dağıtılacak. Bu yaptırımları aşmaya yönelik bir hamle. Özellikle Afrika ülkelerinin buna ihtiyacı var. Türkiye ve Rusya Afrika'ya yönelik ortak bir siyaset geliştirilebilir. Kuzey Afrika ülkelerine, Afrika'nın diğer bölgelerindeki ülkelere yönelik bir ortak inisiyatif geliştirebilir” ifadelerini kullandı.

‘Katar; Yemen, Eritre gibi ülkelere kolaylıkla erişim sağlayabilir’

Katar’ın küçük bir ülke olmasına rağmen büyük finansal kaynaklara sahip bir ülke. olduğunu hatırlatan Çakır, “Lojistik faaliyetlerin finansmanını sağlayabilir. Yakınındaki Yemen, Eritre gibi ülkelere kolaylıkla erişim sağlayabilir diye düşünüyorum. ABD başta olmak üzere serbest ticaret diye yırtınan Batı dünyası ticareti engellemek için her türlü melaneti deniyor. Bu iki yüzlü tavrın değişmesi şart. Kapitalizmin şampiyonları elbirliği ile kapitalizme ihanet ediyorlar. Zaten kırılgan bir yapıda olan dünyamız bunun sıkıntılarını yaşıyor. Tahıl koridoru yoğun bakım hastasına serum veya oksijen vermek gibi acil bir önlemdir. Ancak şimdilik ısrarla ve kapsamı genişletilerek sürdürülmesi zorunludur. Esas olan barışın sağlanması ve yaşamın normale dönmesidir” dedi.

‘Açıklamalar Türkiye ve Rusya arasındaki tahıl koridoru işbirliğinin sadece Karadeniz'le sınırlı kalmayacağını gösteriyor’

Çavuşoğlu ve Lavrov görüşmesinde önemli bir konu başlığı haline gelen Katar seçeneğini de değerlendiren Güzaltan, “Katar, coğrafi konumuna baktığımız zaman stratejik bir ülke. Eğer Türkiye'de bir işlenme ya da türevleri yapılacaksa Katar buna hem yatırımları yoluyla hem de sevkiyat gibi işlerde önemli bir rol oynayabilir. Mısır kontrolündeki Süveyş Kanalı bu konuda önemli. Bu alan üzerinden de sevkiyat yapılabilir. Tüm bunlar yavaş yavaş Türkiye ve Rusya arasındaki tahıl koridoru konusundaki işbirliğinin sadece Karadeniz'le sınırlı kalmayacağını gösteriyor. Aynı zamanda tahılın işlenmesi ve dağıtımında da Türkiye ve Rusya bir işbirliği yapmaya doğru gittiğine işaret. Bu da önemli bir hamle çünkü temel gıda maddelerine ihtiyacı olan Afrika ülkelerine yönelik Türkiye ve Rusya'nın beraber bir strateji geliştirme ihtimalini doğuruyor. Buradan şunu anlıyoruz; artık Türk-Rus işbirliği sadece Karadeniz'de değil, aynı zamanda Doğu Akdeniz'de. Önümüzdeki günlerde Doğu Akdeniz'de Türkiye ve Rusya'nın deniz yolları güvenliği anlamında işbirliği olasılıkları gündeme gelebilir” şeklinde konuştu.

‘Batı’ya alternatif ticaret yolları gelişiyor, Batı oyun dışı kalıyor’

Çavuşoğlu ve Lavrov'un yaptığı toplantı ve sonrasındaki açıklamaların çok değerli olduğu değerlendirmesinde bulunan Güzaltan, “Artık Batı’ya alternatif ticaret yolları gelişiyor. Bu bir anlamda Batı'nın oyun dışı kaldığını da gösteriyor. Özellikle Avrupa ülkeleri bu yaptırımlarla kendi ayaklarına kurşun sıkmış oldular. Bu açmaz da aslında bunu gösteriyor. Başta Türkiye, Rusya, Mısır ve Körfez ülkeleri de dahil olmak üzere bu ülkeler Afrika'ya yönelik ortak bir irade, gıda meselesinde ortak bir strateji geliştirilebilir. Önümüzdeki günlerde bunun da gündeme gelmesi doğru bir hamle olacaktır. Ayrıca böyle bir hamle, Batı'nın Afrika'daki etkisini de, bölgedeki etkisini de zayıflatacaktır” dedi.

‘Yoksul ülkelerde tarımsal üretimi sürdürebilmek için kimyasal gübrelere, tarım ilaçlarına ve tohuma ihtiyaç var’

Başka tahıl koridorları açmanın, yükleme yapılacak limanların sayısını artırmanın ve taşıma filosunu güçlendirmenin önemine vurgu yapan Çakır, “Gemilerin taşıma kapasitesi çok yüksek. Bu nedenle deniz taşımacılığı ucuza mal olur ve zaman kazandırır. Demiryolu taşımacılığı ancak denizle bağlantısı olmayan ülkelere gıda maddesi sağlamak üzere çok sınırlı kullanılabilir. Rusya Federasyonu dünyanın en büyük kimyasal gübre üreticisi. Yoksul ülkelerde tarımsal üretimi sürdürebilmek için kimyasal gübrelere, tarım ilaçlarına ve tohuma ihtiyaç duyulmakta. Bu temel girdilerin tedariki açlık baskısını hafifletecektir” ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve  Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani - Sputnik Türkiye, 1920, 22.03.2023
GÖRÜŞ
Irak ile Türkiye'den yeni İpek Yolu: ‘Kalkınma Yolu Projesi Körfez’deki ticari dengeleri değiştirir’
Haber akışı
0
Tartışmaya katılmak için
giriş yapın ya da kayıt olun
loader
Sohbetler
Заголовок открываемого материала