ATA Platform Başkanı Özdemir: Türkiye, ŞİÖ’de ‘gözlemci ülke’ statüsünü edinmek isteyebilir
© AA
Abone ol
Özel
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in davetlisi olarak 15-16 Eylül'de Özbekistan'ın tarihi Semerkant şehrinde düzenlenecek Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) Devlet Başkanları Zirve Toplantısı'na katılacak. ATA Platform Başkanı Özdemir, Türkiye’nin bu zirvede “gözlemci ülke” statüsü alabileceğini ifade ediyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 7 Ağustos’ta Rusya Devlet Başkanı Putin’le Soçi’de yaptığı görüşmenin ardından yaptığı açıklamada, “Eylül ayında Şanghay Beşlisi, Özbekistan’da toplanacak. Görüşmemizde Sayın Putin de rica etti; nasip olursa biz de inşallah oradaki toplantıya katılacağız. Şanghay Beşlisi’nin gerek üyeleri gerek gözlemci ya da diyalog ortağı olarak oraya katılacak olanlarla biz de beraber olalım diyoruz” ifadelerini kullandı.
Asya’nın en büyük ve stratejik ittifaklarından biri olarak kurulan ŞİÖ’nün bugün Çin, Rusya, Kırgızistan, Tacikistan, Kazakistan, Özbekistan, Hindistan, Pakistan, İran olmak üzere 9 üyesi bulunuyor.
Örgütün tam üyelerinin yanı sıra Afganistan, Moğolistan ve Belarus’tan oluşan “Gözlemci Ülkeleri”, Türkiye, Azerbaycan, Sri Lanka, Ermenistan, Kamboçya, Nepal, Suudi Arabistan, Mısır ve Katar’dan oluşan “Diyalog Ortağı Ülkeleri” bulunuyor.
ŞİÖ’nün amacı; karşılıklı güven, iyi komşuluk ve dostluk ilişkilerinin güçlendirilmesi, bölgesel barış, güvenlik ve istikrarın korunması için ortak çaba sarf edilmesi, terörizm, köktencilik, ayrılıkçılık, örgütlü suçlar ve yasadışı göçle ortak mücadele edilmesi, ayrıca siyaset, ekonomi, bilim ve teknoloji, kültür ve eğitim, enerji, çevre konularında işbirliğinin geliştirilmesi olarak açıklanıyor.
22 Ağustos 2022, 13:43
Zirvede neler konuşulacak?
Rusya lideri Putin, Vladivostok kentinde gerçekleştirilen Doğu Ekonomik Forumu’ndaki açıklamalarında, “Ukrayna tahılının ülkeden çıkarılması için her şeyi yaptık. Bunu Türkiye ile beraber yaptık. Türkiye’yi arabulucu ülke olarak dışarıda bırakırsak, Ukrayna’dan çıkarılan tahılın neredeyse hepsi gelişmekte olan yoksul ülkelere değil AB ülkelerine gitti” dedi. “Belki de Ukrayna’dan çıkarılan tahılın ve ticari gıda ürünlerinin (Avrupa’ya) gidişini sınırlamak üstünde düşünmek gerekiyordur” diyen Rusya lideri, “Bu konuda Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan ile muhakkak istişare edeceğim” diye ekledi.
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov da Putin ile Erdoğan'ın Rus gıda ürünlerinin ihracatı da dahil tahıl anlaşmasını konuşacağını belirtti. Peskov, “İstanbul'daki tahıl anlaşmalarının uygulandığını görüyoruz. Bu uygulamanın yoksul ülkelere hiçbir fayda sağlamadığını, zira sadece iki geminin bu ülkelere gönderildiğini de görüyoruz" ifadelerini de ekledi.
Rus gıda ürünlerinin, Rus gübresinin hiçbir yaptırım uygulanmadığına dair ABD ve bazı Avrupa ülkelerinden son derece ciddiyetsiz açıklamalar geldiğini belirten Peskov, hukuken bunun doğru olduğunu ancak fiiliyatta Rus gıda ürünlerinin ve gübresinin yabancı pazarlara erişiminin son derece zorlaştırıldığını ve kısıtlandığını vurguladı.
Mevcut durumun Rus ticari gemilerinin limanlara kabul edilmemesinden, gemiler için sigortalama hizmeti sunulmamasından, bakımlarının yapılmamasından kaynaklandığını kaydetti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan: Putin’in yaklaşımını doğru buluyorum
Cumhurbaşkanı Erdoğan’da, Balkan turu dönüşünde gazetecilere yaptığı açıklamada, “Semerkant’ta Sayın Putin’le geniş ve etraflıca olacağına inandığım bir görüşme yapacağız” dedi ve şunları ekledi:
“Bu görüşmede ağırlıklı olarak bu tahıl koridoru meselesini görüşeceğiz. Doğrusu Sayın Putin’in ‘zengin ülkelere gidiyor, fakirlere gitmiyor’ yaklaşımını ben doğru buluyorum. Yani bunun böyle yapılmaması lazım. Çünkü burada asıl dert, fakir ülkeleri bu tahıl koridorundan ihya ederek fakir ülkelerin buradan nasibini almalarını ve bu sıkıntılı dönemi aşabilmelerini sağlamak olmalı. Fakat şu anda durum öyle gözükmüyor. Yani Sayın Putin’in dediği gibi o gemiler yine ya gelişmiş veya gelişmekte olan ülkelere doğru gidiyor. Belki de Sayın Putin, Rus ürünlerini bundan dolayı göndermiyor. Biz tabii Semerkant’taki görüşmemizde artık Rus ürünlerinin de bu gemilerle koridordan gönderilmesini kendisinden rica edeceğiz. Bunun da başlamasını kendisinden özellikle isteyeceğiz. Eğer Rus tahılı da gelmeye başlarsa biz burada bu fakir Afrika ülkelerine varıncaya kadar hepsini en ideal şekilde belli bir sisteme oturtur, bağlarız ve oralara da bu tahılı, diğer ürünleri, hepsini göndeririz. Bunu kendileriyle inşallah açık net konuşacağız. Çünkü özellikle Afrika’da zor durumda olan birçok ülke var ki bu ülkeleri bizim kucaklamamız, bunlara bu ürünleri bir an önce göndermemiz lazım.”
‘Batı’nın planı Türkiye ve Rusya’yı Kafkasya’da karşı karşıya getirmek’
Sputnik’e değerlendirmelerde bulunan ATA (Asya-Türkiye-Avrupa) Platform Direktörü Dr. Volkan Özdemir, Erdoğan-Putin zirvesinde tahıl koridorundaki eşitsizliği gidermek adına Türkiye ve Rusya’nın yeni bir çözüm ortaya çıkarabileceğini belirtti.
Öte yandan Özdemir’in dikkat çektiği bir diğer konu ise Azerbaycan ve Ermenistan arasında yeniden başlayan çatışmalar oldu:
“Son birkaç gündür Ermenistan’ın provokasyonuyla Azerbaycan-Ermenistan arasında çatışmalar başladı. Bu konu da önemli bir gündem maddesi olabilir. Rusya’dan gelen resmi açıklamalar birçok sinyali veriyor. Rusya ilk defa Avrupa Birliği’ni, Rusya-Ermenistan ve Azerbaycan arasındaki barış görüşmelerini dinamitlemekle suçluyor. Dolayısıyla bu konunun ele alınacağı ve Türkiye ile Rusya’nın orada işbirliğine devam edeceğini düşünüyorum. Çünkü Batı’nın planı hem barış sürecini baltalamak hem de Türkiye ve Rusya’yı Kafkasya’da karşı karşıya getirmek. Ama bunun gerçekleşeceğini zannetmiyorum.”
Özdemir, ŞİÖ’nün son derece etkili ve dünyanın yenilenen sisteminde önemli bir örgüt olduğunu belirterek, “Türkiye yıllar öncesinde bu örgüte diyalog partneri olarak girdi. Türkiye, gözlemci ülke statüsünü edinmek isteyebilir. ŞİÖ ile Türkiye tabii ki diyaloglarını artırmalıdır. Bu örgütle ilişkilerini geliştirmelidir. Fakat henüz üyelik durumunun söz konusu olduğu kanaatinde değilim” diye ekedi.
