TUSAŞ Genel Müdürü Kotil, Milli Muharip Uçak'la ilgili konuştu: F-16’larda bu özellik bulunmuyor
10:15 23.09.2021 (güncellendi: 10:16 23.09.2021)
© TUSAŞ
Abone ol
TUSAŞ Genel Müdürü Temel Kotil, Milli Muharip Uçak'la ilgili değerlendirmelerde bulundu. Kotil, "Supercruise özelliği sayesinde süpersonik uçuş yapabiliyor. F-16’larda bu özellik bulunmuyor; doğal olarak F-16’lardan çok daha ileri bir teknolojiye sahibiz" dedi.
Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) Genel Müdürü Prof. Dr. Temel Kotil, TEKNOFEST 2021'de sergilenen Milli Muharip Uçak'la ilgili olarak Hürriyet gazetesinden Burak Taşçı'ya açıklamalarda bulundu.
Milli muharip uçağın Türkiye'nin bekası için yapılan bir uçak olduğunu söyleyen Kotil, "5. Nesil savaş uçağı… 5. Nesil savaş uçağı ne demek? Uçağın radar tarafından görülememesi demek? Radara yakalanmamak için tüm mühimmat gövdesinde saklı bulunuyor" dedi.
"Bir de Supercruise özelliği sayesinde süpersonik uçuş yapabiliyor. F-16’larda bu özellik bulunmuyor; doğal olarak F-16’lardan çok daha ileri bir teknolojiye sahibiz" ifadesini kullanan Kotil, ardından "Bu şu demek oluyor, bu uçak çok uzun süre süpersonik uçuş yapabiliyor ve uzak menzilden hedefini vurabiliyor. 5. Nesilin tanımı bu. Üzerinde birçok bilgisayar var ve tek pilot tarafından yönlendiriliyor" bilgisini verdi.
'Türkiye'nin bekası için gençlerin yetişmesi gerekiyor'
Kotil, uçağın imalatına başladıklarını belirterek "Mühendislik tasarımları pratik olarak tamamlandı. 18 Mart 2023’de Çanakkale Zaferi’nde motorlarını çalıştırarak hangardan çıkacak. 18 Mart 2025’de ise ilk uçuşunu yapacak ve son olarak 18 Mart 2028’de Hava Kuvvetlerinin envanterine girecek. Dediğim gibi bu uçak ülkenin bekası için hazırlanan bir uçak" diye konuştu.
Şu anda şirkette bulunan 4 bin mühendisten 1000'inin bu proje üzerinde çalıştığını kaydeden Kotil, şunları anlattı:
"Şu anda şirketimizde bulunan 4 bin mühendisten 1000’i bu proje üzerine çalışıyor. Bu proje üzerine 10 bin mühendisle çalışmayı hedefliyoruz. TUSAŞ bünyesinden 3 bin mühendis bu işe odaklanacak. Bunun dışında 3 bin mühendis ASELSAN, ROKETSAN gibi kurumlardan gelecek. Türkiye’den ve dünyadan mühendisler bu uçak için çalışacak. Sonuçta 6 bin mühendisin yaptığı bir uçak olacak bu.
Bu uçak son teknoloji olduğu için ülkemizi birçok sahada da zirveye taşıyacak. Tasarım ve imalat mühendisliği ile testleri, sertifikasyonu, malzemesi, elektronik aksamı ve yazılımıyla bizi zirveye taşıyacak bir proje. Çünkü, 6 bin mühendis az değil. Türkiye’nin en heyecanlı projesi, ben de bu yaşıma rağmen heyecan duyuyorum. Ama burada en önemli nokta biz gençleri ve çocukları motive etmeye çalışıyoruz. Çünkü ülkenin bekası için bu uçak yapılıyorsa, bunun bekası için de gençlerin şimdiden yetiştirilmesi gerekiyor."
Bu uçak son teknoloji olduğu için ülkemizi birçok sahada da zirveye taşıyacak. Tasarım ve imalat mühendisliği ile testleri, sertifikasyonu, malzemesi, elektronik aksamı ve yazılımıyla bizi zirveye taşıyacak bir proje. Çünkü, 6 bin mühendis az değil. Türkiye’nin en heyecanlı projesi, ben de bu yaşıma rağmen heyecan duyuyorum. Ama burada en önemli nokta biz gençleri ve çocukları motive etmeye çalışıyoruz. Çünkü ülkenin bekası için bu uçak yapılıyorsa, bunun bekası için de gençlerin şimdiden yetiştirilmesi gerekiyor."
Sohbetin devamında Taşçı'nın yönelttiği sorular ve Kotil'in bunlara verdiği yanıtlar şöyle:
- Uçağın menzili, irtifası nedir; bu konuda da teknik bilgiler alabilir miyiz?
Böyle projelerin ayrıntılı teknik bilgileri elbette paylaşılmıyor ama yüzlerce metreden hedefini imha etme becerisine sahip olduğunu söyleyebilirim. Bu uçaklar 40 bin feet’te uçacak. Bu şu demek oluyor Türkiye’nin hava sahasına kimse sokmayacak, hava ve kara hedeflerini imha edecek. Bu uçaklar hava sahamızın emniyetidir.
- Uçağın menzili, irtifası nedir; bu konuda da teknik bilgiler alabilir miyiz?
Böyle projelerin ayrıntılı teknik bilgileri elbette paylaşılmıyor ama yüzlerce metreden hedefini imha etme becerisine sahip olduğunu söyleyebilirim. Bu uçaklar 40 bin feet’te uçacak. Bu şu demek oluyor Türkiye’nin hava sahasına kimse sokmayacak, hava ve kara hedeflerini imha edecek. Bu uçaklar hava sahamızın emniyetidir.
'Savaş uçağı yapabilen 10 bin mühendis yetiştiriyoruz'
- Parasını ödediğimiz halde bize teslim edilmeyen F-35 uçakları var. Milli muharip uçağımız F-35’leri geri planda bırakacak teknik donanıma sahip midir?
Bu iki uçak aynı nesil zaten. F-35, F-22, Suhoy Su-57, J-20 ve bizim uçağımız hepsi aynı kategoride olan uçaklar. Gerçi Fransa ve Almanya ortak yapım bir uçak hazırlıyor; İtalya da aynı şekilde ama biz bu ülkelerden çok ilerde gidiyoruz. Türkiye 10’uncu ülke oluyor dünyada. Sayın Cumhurbaşkanımız “Dünya beşten büyüktür” diyor; biz de bu projeyle ilk 4’ün içine girdik. Bu açıdan çok önemli. Elbette tek başına bu yeterli değil. Bunu destekleyecek başka unsurlarda var. Başka uçaklar da yapıyoruz.
Bu iki uçak aynı nesil zaten. F-35, F-22, Suhoy Su-57, J-20 ve bizim uçağımız hepsi aynı kategoride olan uçaklar. Gerçi Fransa ve Almanya ortak yapım bir uçak hazırlıyor; İtalya da aynı şekilde ama biz bu ülkelerden çok ilerde gidiyoruz. Türkiye 10’uncu ülke oluyor dünyada. Sayın Cumhurbaşkanımız “Dünya beşten büyüktür” diyor; biz de bu projeyle ilk 4’ün içine girdik. Bu açıdan çok önemli. Elbette tek başına bu yeterli değil. Bunu destekleyecek başka unsurlarda var. Başka uçaklar da yapıyoruz.
Örneğin, HÜRJET projemiz var; o proje daha ileri bir noktada. O çalışmadaki bazı mühendisleri buraya transfer ediyoruz. O havalandığında, bu hangardan çıkış yapacak. HÜRJET teslim edildiğinde de, Milli muharip uçağımız uçuş testlerine başlayacak. HÜRJET’in önünde de, HÜRKUŞ projemiz vardı. Onun teslimatları yapılıyor. Elbette en büyük hedefimiz, bu projelerde 10 bin mühendisi yetiştirmek. 1000 mühendisten 4 bin mühendise çıktık, 4 bin mühendisten de 10 bin mühendise çıkıyoruz. 10 bin tane savaş uçağı yapabilen mühendis yetiştiriyoruz. Önemli olan bu bence.
- Pilot yetiştirme konusunda nasıl gidiyoruz?
Keşke bizim uçak sayılarımız o seviyede olsa da pilot eksiği olsa. O konu Hava Kuvvetlerinin alanına giriyor. Biz, 2028’de bu uçaklardan ayda iki, yılda ise toplamda 24 uçak hazırlamayı planlıyoruz. Elbette yüzlerce uçağa ulaşacak teknik altyapıya ulaşmamıza daha var. Bu nedenle pilot sorunumuzun olacağını düşünmüyorum.
- Pilot yetiştirme konusunda nasıl gidiyoruz?
Keşke bizim uçak sayılarımız o seviyede olsa da pilot eksiği olsa. O konu Hava Kuvvetlerinin alanına giriyor. Biz, 2028’de bu uçaklardan ayda iki, yılda ise toplamda 24 uçak hazırlamayı planlıyoruz. Elbette yüzlerce uçağa ulaşacak teknik altyapıya ulaşmamıza daha var. Bu nedenle pilot sorunumuzun olacağını düşünmüyorum.
