Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ile Huber Köşkü'nde bir araya geldi. Yaklaşık 3 saat süren baş başa görüşmenin ardından Yüksek Düzeyli Stratejik Konsey Oturumu'na geçildi.
Oturum sonrası ikili anlaşmaların imza töreni yapıldı.
Erdoğan, Zelenskiy ile ortak basın toplantısında, Türkiye-Ukrayna stratejik ortaklığının temeli olan Yüksek Düzeyli Stratejik Konsey'in 9. toplantısının gerçekleştirildiğini dile getirerek, konsey toplantısı vesilesiyle yayınlanan ortak bildiride de vurgulandığı üzere stratejik ortaklığın daha da tahkim edildiğini söyledi.
Görüşmelerde ikili ilişkilerin tüm veçheleriyle etraflıca ele alındığını aktaran Erdoğan, şöyle devam etti:
"Türkiye olarak Ukrayna'nın toprak bütünlüğünü ve egemenliğini güçlü biçimde savunduk. Kırım'ın ilhakını tanımama yönündeki prensip kararımızı bir kez daha teyit ettik. Ukrayna'nın uluslararası toplumu Kırım konusunda bir araya getirmeyi hedefleyen girişimi Kırım Platformu'nu desteklediğimizi belirttik. Bu girişimin Kırım Tatarları dahil olmak üzere tüm Kırım halkları, Kırım ve Ukrayna'nın geneli için olumlu neticelere vesile olmasını arzu ediyoruz. Ana vatanlarını terk etmek zorunda kalan Kırım Tatarı kardeşlerimizin hayat standartlarının iyileştirilmesi bizim için tarihi ve insani bir mesuliyettir. Ukrayna'yla bu konuda da fikir birliği içinde olduğumuzu görmekten büyük bir memnuniyet duyuyorum. Kırım Tatarı soydaşlarımız için konut ve cami inşası projelerimiz mevcuttur. Konut projesine ilişkin olarak az önce ilk somut adımı atmış olduk. Cami projesinde de yakın zamanda ilerleme kaydetmeyi ümit ediyoruz."
'Karadeniz'in bir barış, huzur ve iş birliği denizi olmaya devam etmesi temel hedefimizdir'
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Karadeniz'in bir barış, huzur ve iş birliği denizi olmaya devam etmesi temel hedefimizdir. Ortak coğrafyamızda ne suretle olursa olsun gerilimin artmasını arzu etmiyoruz. Bu minvalde kıymetli dostumla Ukrayna'nın doğusundaki güncel duruma dair fikir teatisinde bulunduk. Mevcut krizin Ukrayna'nın toprak bütünlüğü ve uluslararası hukuk temelinde barışçı ve diplomatik yöntemlerle çözülmesi gerektiğine inanıyoruz. Son dönemde sahada gözlemlediğimiz endişe verici tırmanmanın bir an evvel son bulmasını, ateşkesin sürmesini ve ihtilafın Minsk anlaşmaları temelinde diyalog yoluyla çözüme kavuşturulmasını temenni ediyoruz. Bu hususta gereken her türlü desteği vermeye hazırız" diye konuştu.
Avrupa Güvenlik ve İş birliği Teşkilatı (AGİT) Ukrayna Özel Gözlem Misyonu'nun, Donbass bölgesinde zor şartlarda istikrarın tesisi ve ateşkesin devamı noktasında üstlendiği görevi sürdürdüğünü ve sürdürmesi gerektiğini vurgulayan Erdoğan, "Misyonun herhangi bir kısıtlamaya maruz kalmadan görevini yerine getirmesini önemsiyoruz. Gerekli şartların sağlanması ve gözlemcilerin can güvenliklerinin temini meselenin barışçıl yollardan halli için zaruridir. Bu konuda herkes üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmelidir. Kuruluşundan bu yana Türk büyükelçiler tarafından idare edilen Avrupa Güvenlik ve İş birliği Teşkilatının bu en büyük misyonunun çalışmalarına bugüne kadar sağladığımız desteği bundan sonra da devam ettireceğiz" dedi.
'İş birliğimiz hiçbir suretle üçüncü ülkelere karşı bir girişim değildir'
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ukrayna ile ilişkilerde savunma sanayinin bir diğer önemli boyutu teşkil ettiğini belirterek, konuşmasını şöyle sürdürdü:
"Siyasi ve savunma konularının birbiriyle bağlantısını dikkate alarak dışişleri ve savunma bakanlarımızın katılımıyla iki artı iki formatında yeni bir platformda istişareleri başlattık. Bu şekilde ülkelerimiz arasındaki eş güdümü pekiştiriyoruz. İş birliğimiz hiçbir suretle üçüncü ülkelere karşı bir girişim değildir. Ticaret hacmimizin salgından asgari ölçüde etkilenmesi, ikili ticaretimizin oturduğu sağlam temellerin ekonomilerimizin karşılıklı olarak birbirini tamamladığını göstermektedir. Müzakerelerine devam ettiğimiz serbest ticaret anlaşmasını da en kısa zamanda imzalayarak 10 milyar dolarlık ticaret hacmi hedefimize hızlı bir şekilde ulaşacağımıza inanıyorum. Bugün değerli dostum ile ekonomik ve beşeri bağlarımızın en önemli unsuru olan turizmi de ele aldık. Türk ve Ukrayna vatandaşları karşılıklı olarak pasaportsuz, sadece kimlik kartlarıyla birbirlerinin ülkesini ziyaret edebiliyor. Malumunuz Güvenli Turizm Sertifikası ile misafirlerimizi risklerden en uzak şekilde ağırlayacak bir sistem kurduk. Geçen seneden edindiğimiz tecrübelerle geliştirdiğimiz tedbirler ve kitlesel aşılama kampanyamız sayesinde Ukraynalı dostlarımızı bu yıl da güvenli bir ortamda misafir edeceğiz."
Zelenskiy: Savunma sanayisi, Türkiye'yle stratejik ortaklığımızın itici gücüdür
Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, Karadeniz'de 'güvenlik ve meydan okumalara ortak karşı koyma' adımlarını kapsamlı şekilde görüştüklerini kaydederek, "Kiev'in ve Ankara'nın gerek tehdit gerekse onlara verilmesi gereken tepki konusundaki vizyonunun aynı olduğunu belirtmek istiyorum" ifadesini kullandı.
Zelenskiy, "Türkiye'nin, egemenliğimizin ve toprak bütünlüğümüzün yeniden tesis edilmesi konusundaki desteği Ukrayna için son derece önemlidir. Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan söz konusu desteğin devam ettiğini ve Türkiye'nin bu yöndeki tutumunun değişmeyeceğini duyduğuma sevindim" dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüşmelerinde ticari ve ekonomik ilişkiler üzerinde durduklarını aktaran Zelenskiy, "İkili ticaretimizin serbestleştirilmesi son derece önemlidir. Ticaret hacmimizin ciddi artışı Serbest Ticaret Anlaşmasının imzalanmasıyla mümkün olacaktır" diye konuştu.
Zelenskiy, böyle bir adımın büyük bir sorumluluk içerdiğini ve her iki ülkenin milli çıkarlarına göre atılması gerektiğini bildiklerini belirterek, iki ülke arasında ilgili kurumların, tartışmalı konularda kapsamlı denetimi yapmaları ve söz konusu anlaşmanın imzalanmasını sağlayacak uzlaşmayı bulmaları konusunda mutabık kaldıklarını dile getirdi.
Enerji alanındaki iş birliği konusunu da ele aldıklarını belirten Zelenskiy, "Savunma sanayisi alanındaki iş birliğinin perspektifleri de gayet büyük. Savunma sanayisi, stratejik ortaklığımızın itici gücüdür" dedi.
Zelenskiy, "Cumhurbaşkanı'yla uçak yapımı alanında iş birliğimizi de ele aldık. Söz konusu alan her iki ülke için de son derece önemli. Buradaki amacımız net projelerin hayata geçirilmesi, ortak işletmelerin oluşturulması, tecrübe ve teknoloji paylaşımıdır" diye konuştu.
Bu yıl Türkiye-Ukrayna arasındaki stratejik ortaklığın 10. yıl dönümünü kutladıklarını kaydeden Zelenskiy, "(Türkiye ile Ukrayna arasındaki) Konu yelpazesi ve ikili diyaloğumuzun yoğunluğu, bu ortaklığın sözde olmadığını ve gerçek işlerle ve başarılarla desteklendiğini gösteriyor. Bugün yaptığımız tüm anlaşmaların da başarılı olacağına inanıyorum" dedi.
Zelenskiy, Donbas ve Kırım'daki durum hakkında Türk tarafına ayrıntılı bilgi verdiklerini söyledi. Ukrayna Devlet Başkanı, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın 'Kırım Platformu' formatına ve 23 Ağustos'ta Kiev'de yapılacak zirvenin açılış törenine katılmaya hazır olduğunu belirterek kendisine teşekkür etti.
Zelenskiy, "Bu, Ukrayna'nın ve ortaklarının Kırım'ın işgalden kurtarılması ve Ukrayna ile Kırım Tatar halklarının korunması konusunda çok kararlı olduğuna dair çok güçlü bir mesaj olacaktır" dedi.
Konut inşası alanında imzalanan hükümetler arası anlaşmanın hayırlı olmasını dileyen Zelenskiy, "Kırım Tatar halkı ve ülke içinde göç ettirilen diğer kişiler için 500 konut inşa edeceğiz. Bu halklarımızı daha da yakınlaştıran çok önemli insani bir projedir" diye konuştu.
Zelenskiy, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüşmesinde Türk yatırımları açısından Ukrayna'da perspektifi olan alanları da anlattıklarını belirterek bunun deniz limanları başta olmak üzere özelleştirmenin sunduğu fırsatlar olduğunu ifade etti.
Öte yandan Ukrayna'nın 2023'e kadar öncelikli yatırım proje listesini onayladığını kaydeden Zelenskiy, bunların arasında altyapı, ulaşım, havalimanı ve yol inşaatı gibi alanlarda kapsamlı projelerin yer aldığını belirtti.
Zelenskiy, "17 Ocak 2021 tarihinde Türkiye'nin kıyılarında ARVIN yük gemisi kazaya uğradı. Türk sahil güvenliği, mürettebat üyesi 5 Ukraynalıyı kurtardı. Türk kurtarıcılar Ukrayna'nın devlet nişanıyla ödüllendirildi. Bu, ortak tarihimizin, dostluğumuzun ve Ukrayna-Türkiye ilişkilerindeki özel ruhun bin örneğinden sadece bir tanesidir" diye kaydetti.
İki ülkenin ortak mutlu geleceği için ortaklaşa hareket etme konusunda aynı vizyonu taşıdıklarını kaydeden Zelenskiy, bugünkü görüşmenin de bunu yeniden doğruladığını dile getirdi.
Toplantıya, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Türkiye-Ukrayna Parlamentolar Arası Dostluk Grubu Başkanı ve AK Parti Ankara Milletvekili Tuğrul Türkeş, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir katılırken Ukrayna'dan Devlet Başkanlığı Ofisi Başkanı Andrey Yermak, Savunma Bakanı Andrey Taran ve Dışişleri Bakanı Dmytriy Kuleba yer aldı.
