Türkiye-Avrupa Birliği ilişkileri açısından önem taşıyan Beştepe görüşmesindeki tek kadın olan ve protokolde AB Konseyi Başkanı Charles Michel ile aynı statüde olan Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen'in ayakta kalması, Avrupa'da gündem oldu. Salonun ortasında AB ve Türkiye bayrakları önünde sadece iki tane tekli koltuk olması ve bunlara Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile AB liderlerini temsil eden Michel'in oturması karşısında von der Leyen'in yaşadığı şaşkınlığın yüzüne vurması, hayret jestleri yapması ve "Ehm" diye mırıldanması, sosyal medya ve medyada geniş yer buldu.
After an EU press briefing with Turkish President Recep Tayyip Erdoğan, EU Chief Ursula von der Leyen was forced to park her backside on a sofa because the only available seats were taken by the Turkish president and president of the European Council pic.twitter.com/kRoTtJQKw6
— Sputnik (@SputnikInt) April 7, 2021
'İlişkilerde Ehm dönemi'
AB'nin icra organına başkanlık eden ve dolayısıyla bir nevi başbakanı konumunda olan Von der Leyen'in, sonunda Erdoğan-Michel ikilisinden biraz daha uzaktaki kanepeye, protokolde kendisinden aşağı statüdeki Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun karşısına oturtulması, yoğun tartışma kopardı.
Bu anları Twitter'da paylaşan AB-Türkiye Karma Parlamento Komisyonu Eşbaşkanı Sergey Lagodinsky, "Ehm, 'AB-Türkiye ilişkileri böyle olmamalı' için yeni bir terim" yorumuna 'Ona bir yer verin' ve 'kadın hakları' etiketlerini ekledi.
"Ehm" is the new term for "that’s not how EU-Turkey relationship should be". #GiveHerASeat #EU #Turkey #womensrights pic.twitter.com/vGVFutDu0S
— Sergey Lagodinsky (@SLagodinsky) April 6, 2021
Komisyon: Başkan eşit muameleye önem veriyor
Avrupa'da, Türkiye'yi İstanbul Sözleşmesi'nden çıkaran kararname yayımlayan Erdoğan'ın 'kadınlara muamelesinin bir başka göstergesi' yorumlarını beraberinde getiren manzaraya 'kanepe-gate' (sofa-gate) adı takılırken, Avrupa Komisyonu Sözcüsü Eric Mamer açıklama yaptı.
🇹🇷 The European Commission hit out at a diplomatic snub that left its head @vonderleyen without a chair as male counterparts sat down at a meeting with Turkish President @RTErdogan. #SofaGatehttps://t.co/k619K8odwJ
— EURACTIV (@EURACTIV) April 7, 2021
"Komisyon Başkanı'nın şaşkınlığa düştüğü apaçık ortada" diyen Sözcü Mamer, Von der Leyen'e Michel ile 'tamamen aynı şekilde muamele edilmesi gerektiğini' belirtti.
Von der Leyen'in protokol açısından Michel ile aynı seviyede olduğunu ve bu sebeple görüşmede Erdoğan'ın yanında oturması gerektiğine işaret eden Komisyon Sözcüsü, "Von der Leyen, bu meseleleri önemli buluyor ve uygun şekilde ele alınması gerektiğini düşünüyor ki, bu vakada öyle yapılmadığı açıkça ortada" dedi.
'İstanbul Sözleşmesi'ne odaklanmasını keskinleştirdi'
Erdoğan'la görüşme sonrası Cumhurbaşkanı'nı İstanbul Sözleşmesi'ne geri dönmeye ikna edemediklerini, ama çağrıda bulunmaya devam ettiklerini söyleyen von der Leyen'in 'oturtulmasıyla ilgili sorunun bu meseleye odaklanmasını keskinleştirdiğini' vurgulayan Mamer, 'Komisyon Başkanı'nın görüşmede olayı büyütmek yerine kadın haklarını ve Erdoğan'ın çekildiği İstanbul Sözleşmesini gündeme getirmeyi tercih ettiğini' sözlerine ekledi.
'Önce İstanbul Sözleşmesi, sonra bu'
'Kanape-gate skandalına' Avrupalı siyasilerden eleştiri yağdı.
Avrupa Parlamentosu'ndaki Sosyal Demokrat Grup Başkanı Iratxe Garcia, 'İlkin kadınları korumayı amaçlayan İstanbul Sözleşmesi’nden çekilen Türkiye’de ardından Avrupa Komisyonu'nun kadın başkanına resmi ziyarette yer ayrılmadığını, bunun utanç verici olduğunu' dile getirdi.
First they withdraw from the Istambul Convention and now they leave the President of European Commission without a seat in an official visit. Shameful. #WomensRights pic.twitter.com/p5Z4AHuHjK
— Iratxe Garcia Perez/♥️ (@IratxeGarper) April 6, 2021
'Tesadüf değil, kasıtlı'
AP'nin liberal vekillerinden Sophie in 't Veld, Erdoğan'ın önceki AB Konseyi Başkanı ve Komisyon Başkanı ile üçlü erkek erkeğe fotoğraflarını kıyaslayarak 'tesadüf değil, kasıtlı' yorumunu yaptı.
And no, it wasn’t a coincidence it was deliberate.👇 Why was @eucopresident silent? https://t.co/LvObcyGpmL pic.twitter.com/dLUxuUr5B9
— Sophie in 't Veld (@SophieintVeld) April 6, 2021
'Michel niye protesto etmedi?'
Reuters haber ajansı da geçmişte Erdoğan Brüksel'i ziyaret ettiğinde hem AB Konseyi Başkanı ve hem de Komisyon Başkanı oturacak şekilde üç koltuk hazır edildiğine dikkat çekerken, Hollandalı kadın siyasi Veld, ayrıca Michel’i von der Leyen’e yapılan muameleyi protesto etmediği için kınadı.
Avrupa Komisyonu'nun eski üyelerinden Violeta Bulc, "Tam bir diplomatik fiyasko" paylaşımını yaptı.
What a diplomatic fiasco
— Violeta Bulc (@Bulc_EU) April 7, 2021