ABD Başkanı Joe Biden, dün yapılan basın toplantısında 1 Mayıs’a kadar Afganistan’dan çekilmelerinin çok zor olduğunu ancak ülkede uzun süre kalma niyetlerinin olmadığını açıklamıştı.
Taliban tarafından yapılan açıklamada ise, Afganistan'daki savaşı sonlandırmanın en kolay yolunun Doha anlaşmasına uymak olduğu ifade edilerek, Taliban'ın bu anlaşmaya uyduğu ve ABD'nin de uymasının beklendiği bildirildi.
Statement of Islamic Emirate regarding vague remarks by the American President https://t.co/CbdI8fPBVG pic.twitter.com/ryYrqZY56f
— Zabihullah (..ذبـــــیح الله م ) (@Zabehulah_M33) March 26, 2021
'Anlaşmayı bozan ABD olur'
Yabancı güçlerin 1 Mayıs'a kadar ülkeyi terk etmezse, (Taliban) tekrar savaşa devam edeceği belirtilen açıklamada, o zaman savaşın devamı sonucu yaşanan can kayıplarından Doha anlaşmasına uymayan ülkelerin sorumlu olacağı aktarıldı.
"Vatanımızı savunmak için savaşmaya ve yabancı güçlere karşı silahlı mücadeleye devam etmek zorunda kalacağız" ifadelerine yer verilen açıklamada, "Afganistan, Afganların ülkesidir, buraya herhangi bir sistemi getirmek bu milletin hakkıdır ve dışarıdan hiç kimse Afganlara herhangi bir sistemi dayatamaz ve bu hakka da sahip değildir" denildi.
Biden, 'taktiksel nedenleri' gerekçe göstermişti
ABD Başkanı Joe Biden, dün gerçekleştirdiği ilk basın toplantısında "1 Mayıs'a kadar askerlerimizin tamamını çekmemiz taktiksel nedenlerle zor duruyor ancak burada uzun süre kalmaya niyetimiz olmadığını söyleyebilirim" demişti.
Biden, Afganistan'dan çekildikten sonra bölgenin güvenliğinin sağlanması için Afganistan'da asker bulunduran NATO müttefikleri ile görüştüklerini ve Dışişleri Bakanı Antony Blinken'ın da bu hafta Brüksel'de NATO müttefikleri ile temasta bulunduğunu kaydetmişti.
Taliban ile barış süreci
Trump yönetimi, NATO içinde istişare etmeden ve müttefiklerine danışmadan 29 Şubat 2020'de yaptığı anlaşmayla 1 Mayıs 2021'e kadar Afganistan'daki tüm yabancı güçlerin ülkeden ayrılacağı taahhüdünde bulundu. Taliban da buna karşılık çekilmeye kadar yabancı güçlere saldırmamayı taahhüt etti.
Barış anlaşmasından sonra da sivil kayıplar devam etti
Geçen bir yıl zarfında, Afganistan hapishanelerinden yaklaşık 5 bin Taliban mahkumu tahliye edildi, Taliban'ın esir tuttuğu 1000 kişi serbest kaldı ve ABD de asker sayısını önemli ölçüde azalttı.
Anlaşma, yalnızca yabancı güçlere saldırmama şartı getirdiği için Taliban, Afgan güvenlik güçlerine yönelik eylemlerine devam etti. Ülkede Taliban'ın üstlenmediği çok sayıda başka şiddet olayları da yaşandı. Birleşmiş Milletler Afganistan Yardım Misyonu'na (UNAMA) göre, ABD ile Taliban arasında barış anlaşmasının imzalanmasının ardından 3 binden fazla sivil hayatını kaybetti.
Afgan tarafları, Doha'da Eylül 2020'de başlayan ve ocak ayında ilk turu tamamlanan müzakerelerde usul ve yönteme ilişkin uzlaşı sağladı. Ancak 22 Şubat'ta tekrar başlayan müzakerelerde içerik kısmına geçilemedi.
Kabil yönetimi, öncelikle Taliban'ın eylemlerini sonlandırmasını ve kapsamlı ateşkese gidilmesini şart koşuyor.
Taliban ise ABD ile yaptığı Doha Anlaşması'na uyarak yabancı güçlere saldırmadığını vurgulayarak takviminin işletilmesini istiyor. Yabancı güçlerin 1 Mayıs 2021'e kadar ülkeden ayrılması, bir geçiş yönetimi kurulması, mahkumların serbest bırakılmasını talep eden Taliban, lider kadrolarının BM Güvenlik Konseyinin terör örgütü ve terörist şahıslar listelerinden çıkartılmasını bekliyor.
