Eski Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşar Yardımcısı Cevat Öneş, Gara operasyonunda yaşananları ve olası zafiyetleri RS FM’de Ali Çağatay’la Seyir Hali programında değerlendirdi.
‘Mensubunuz rehin alınmışsa onu canlı şekilde kurtarıp getirmek en temel vazife’
Öneş, rehin kurtarma operasyonlarının hassasiyetini “16 şehidimize taziyelerimi sunuyorum. Gara olayı önemli bir konu, acımız çok büyük. Bu esasen askeri bir operasyondur. Kuzey Irak’a yönelik sürekliliğe sahip operasyonlarımız vardır. Bir askeri operasyonu düşündüğümüz zaman, alan hakimiyeti ve kontrolü sağlamak için yapılır. Hedef tahribi için yapılır. Rehin alma düşüncesi varsa karşı terör örgütlerinden, onun için yapılabilir veya rehin kurtarma şeklinde hareket düzenlenir. Bu farklı nitelikteki operasyonlarda hareket tarzı farklıdır ancak rehin kurtarma çok hassas bir konu çünkü canını korumakla mükellef olduğumuz devletin teminat verdiği bir konuda mensubunuz rehin alınmışsa onu canlı şekilde kurtarıp getirmek en temel vazife” diye anlattı.
‘Siyasilerden ima eden, hedefin dikkatini çekecek konuşmalar ve sözcükler kullanıldı’
Öneş, operasyon üzerine sorulabilecek soruları ve gerekli hassasiyetin gösterilmediği noktaları “Biz bu operasyon öncesi medyada bazı haberler duyduk. Televizyonlarda bazı yorumlarla karşılaştık. Siyasilerden ima eden, hedefin dikkatini çekecek konuşmalar ve sözcükler kullanıldı. Olması gereken hassasiyete uyulmadığını gördük. Ayrıca oraya giden timler varken, bu bölgede bu faaliyet yürütülürken uçakların kullanıldığını gördük. Tüm bunların planlaması öncesinde yetkililerimizin Irak yetkili makamlarıyla konuşmaları oldu. Irak Kürdistan bölgesel yönetimi ile konuşmaları oldu. O bölge Amerikan güçleri hava kontrol sahası içinde olduğu için Amerika’ya bilgi verme oldu mu, olmadı mı? Bu da medyada tartışılan konulardan bir tanesidir” diye açıkladı.
‘Rehineler için yeterli öncelikli girişimler yapıldı mı yapılmadı mı?’
Operasyonun gerçekleştiği Gara bölgesinin zorluğuna dikkat çeken Öneş, operasyon öncesi başvurulacak diğer yöntemler konusunda “Böylesine risklerin çok olduğu bir bölgede bir kurtarma operasyonunun yapılması en son çaresiz kalındığı zaman düşünülmesi gereken bir olaydır. ‘Çaresiz kalma durumuna gelmeden önce görevli mensuplarımızın kurtarılması için gerekli siyasi, STK bağlantılı girişimler veya insan hakları dernekleri gibi temas kurulabilecek şahıslarla ve kuruluşlarla ilişkiler yapıldı mı?’ diye sorulması gerekiyor. Baktığınız zaman ‘5-6 yıldır PKK tarafından rehin bulunan şahısların süresi geçmiş, bunlar sınır dışına çıkarılmış ve o bölgede Kandil, Sincar PKK kamplarında gezdirilerek bulundurulmuş rehineler için yeterli öncelikli girişimler yapıldı mı yapılmadı mı?’ konusunda karşımıza soru işaretleri çıkıyor. Yapılmadığı konusunda kuvvetli emareler var. Siyaset platformunda da tartışılıyor. Böyle bir durumda aksayan yönlerin ve yetersizliklerin bulunduğu gibi bir sonuç çıkarmak durumunda kalıyoruz. Burada bir sorumluluk var diye düşünüyorum. Bilgiler mutlaka sızmıştır. Bunu da öngörebilmemiz lazım” dedi.
‘Operasyonun hissettirilmemesi, ani ve noktaya olması çok önemlidir’
Öneş, operasyonun içermesi gereken nitelikleri ve gelecek faaliyetler için yapılması gereken çalışmaları “Operasyonun hissettirilmemesi tartışmasız şekilde çok önemlidir. Ani olması, noktaya olması ayrıca rehinelerin kurtarılması için en az riske girilmesi için bunlar klasik tedbirler. Bizim olayımızda bunların düşünülmediği, ihmal edildiği veya söylemek istemiyorum netice konusunda farklı beklentiler olduğu gibi bir durum ortaya çıkıyor. O bakımdan operasyonun çok dikkatli ve objektif şekilde bir raporlanması devlet kurumsal yapılanması içinde gerekiyor. Gelecek faaliyetler için de örnek olması gerekli hassas bir konudur diye düşünüyorum” diye ifade etti.
‘PKK Fırat’ın doğusunda yarı devletçik halinde ve Amerika ile işbirliğinde, emperyalistlerle birlikte hareket eden konumdadır’
Emperyalist güçlerin liderler olarak farklılıklar gösterse de temel amaçlarında değişken olmadığını söyleyen Öneş, rehinelerin öldürülmesinin ardında yatan amaç ve nedenleri değerlendirdi:
“Ortadoğu bölgesinin emperyalist güçler tarafından şekillendirilme meselesinin süreklilik kazandığını söyleyebiliriz. Liderler tarafından değişkenlik ifadelerde farklılık gösterebilir ama temel stratejide farklılık gözetilmez. PKK Fırat’ın doğusunda yarı devletçik halinde ve Amerika ile işbirliğinde, emperyalistlerle birlikte hareket eden konumdadır. Suriye’nin emperyalist güçler tarafından parçalanması olayı, Irak’ın geldiği nokta, İran’a yönelen hedef çalışmalar düşündüğümüz zaman günümüz ve yarının böylesi olaylarla karşılaşacağımızı gösteriyor.
‘ABD’de yeni yönetimin başa geldiği bir zamanda PKK’nın rehine öldürme eylemini kimlerin bilgisi dahilinde ve niye yapıldığı düşünülmeli’
Biden yönetiminin işe başladığı bir süreçte PKK’nın bu eylemi rehineleri öldürme eyleminin kimlerin bilgisi içinde yapıldığını ve niye yapıldığını düşünmemiz gerekir. Türkleri Ortadoğu’ya silahlı güdüyle çekme meselesi midir? Bu ataklarla ne beklenmektedir? gibi bir sualin doğru şekilde cevaplandırılması hassas bir şekilde değerlendirilmesi gerekiyor. Türkiye Cumhuriyeti Devleti, Cumhuriyet’in kurucu değerleriyle ilkeleriyle bu çerçevede nitelikli bir demokrasiye yönelmeyle toplumu kaynaştırıcı yöntem içeriğinde kendi içerisinde güçlenmeyle yabancı güçlere karşı koyma gibi bir sorumlulukla karşı karşıyadır.”
