Asgari ücret pazarlığında ilk görüşme başladı

Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun ilk toplantısı, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk başkanlığında, koronavirüs tedbirleri kapsamında çevrim içi gerçekleştirildi.

Tespit edilecek yeni asgari ücretin, çalışma hayatının tüm taraflarına ve vatandaşlara hayırlı olması temennisinde bulunan Selçuk, şunları söyledi:

"Asgari ücret, hangi kanuna tabi olarak çalıştığına bakılmaksızın tüm iş kollarını kapsamakta, toplumun tüm kesimleri için eşit olarak belirlenmekte. Çalışma hayatında, işçi kardeşlerimizin ekonomik ve sosyal haklarının korunmasında, ücret politikalarının alt sınırını ortaya koyuyor. Komisyonun nihai hedefi, tüm sosyal tarafların görüşleri, talepleri ve koşulları göz önünde bulundurarak bu düzeyi belirlemek. Bakanlık olarak bu süreçte bir hakem rolü üstlenerek işçi ve işverenlerimizin mutabakatıyla asgari ücreti tespit etmeyi hedefliyoruz."

​'En uygun sosyal ve ekonomik koşulları oluşturacağız'

Bakan Selçuk, çalışma hayatının temel unsurlarından asgari ücretin tespiti konusunda tüm tarafların teklif ve görüşlerini komisyonda ifade edeceğini vurguladı. Her daim emeğin kutsal olduğuna inanarak ailesi, ülkesi ve milleti için özveriyle çalışan her vatandaşın yanında olduklarını vurgulayan Selçuk, şunları söyledi:

"Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan'ın liderliğinde, sosyal ve ekonomik hakların iyileştirilmesi konusunda çalışanlarımıza her zaman sahip çıktık. 2002'den bu yana işçi ve işverenlerimizin haklarında iyileşme sağlayan birçok önemli düzenlemeyi hayata geçirdik. 2003'te İş Kanunu'muzu ILO sözleşmelerine ve AB normlarına uygun olarak yeniden düzenledik. 2009'da 1 Mayıs'ı işçilerimize 'Emek ve Dayanışma Günü' olarak ilan eden yine biz olduk. Askeri darbe sonucu oluşmuş sendikal mevzuatımızı, uluslararası standartlara uygun olarak, Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu ile 2012'de yeniden düzenledik."

İşçi sendikasına üyelikte e-Devlet sistemine geçerek sivil örgütlenme ve sendikalaşmayı kolaylaştırıcı önemli bir adım daha attıklarını belirten Selçuk, "Bugün sendikalara üye olan yaklaşık 2 milyon işçi kardeşimiz var. Sendikalaşma oranlarındaki artışları, demokrasimiz ve sendikalarımızın gücü bakımından önemsiyoruz. 2013'te yüzde 9 olan işçilerin sendikalaşma oranı bugün yüzde 14'e yükseldi" bilgisini verdi.

'Hedefimiz işi, istihdamı, işçilerimizi ve işverenleri korumak'

Bakan Selçuk, Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nda 18 yıl boyunca tüm tarafların şartlarını gözetip her zaman çözüm odaklı bir yaklaşım sergilediklerini belirterek, konuşmasına şöyle devam etti:

"2019 yılı enflasyonu yüzde 11.84 olmasına karşın, 2020 yılı için brüt asgari ücreti yüzde 15.03 artırarak 2 bin 943 liraya yükselttik. Net asgari ücret ise 2 bin 324 lira oldu. Böylece enflasyonun 3 puan üzerinde bir iyileştirme kaydetmiş olduk. 18 yıllık dönemde reel artış 1.5 kat oldu. Komisyon, çalışmalarını aralık ayı boyunca sürdürecek."

Asgari ücretin birçok kalemi etkilediği için ülkelerin ekonomisinde belirleyici role de sahip olduğuna dikkati çeken Selçuk, "Bu süreçte hedefimiz işi, istihdamı, işçilerimizi ve işverenleri korumak. Asgari ücretin bu sene uzlaşıyla çıkmasını istiyoruz. Asgari ücretin, işçilerimizin ve işverenlerimizin beklentilerine uygun ve çalışma hayatına olumlu katkı sağlayacak bir seviyede belirleneceğine inanıyorum. 1 Ocak 2021'de yürürlüğe girecek olan asgari ücretin, işçi ve işverenlerimize, ailelerine, bütün vatandaşlarımıza hayırlar getirmesini temenni ediyorum" diye konuştu.

Türk-İş: Krizin faturası her zaman olduğu gibi işçilere kesiliyor

Toplantıda işçi heyetine başkanlık yapan Türk-İş Genel Eğitim Sekreteri Nazmi Irgat, Kovid-19 salgını nedeniyle tüm dünyanın sancılı bir süreçte olduğunu söyledi.

Irgat, salgında başta sağlık çalışanları olmak üzere sağlığını ve hayatını kaybetme pahasına çalışan tüm emekçilere şükranlarını sunduğunu belirtti. Salgının insanlara hayattaki önceliklerini sorgulama fırsatı verdiğini dile getiren Irgat, şöyle konuştu:

"Adil olmayan uygulamalardan biri olan asgari ücreti düzeltmek için bugün önümüzde bir fırsatımız var. Hayatlarını tehlikeye atarak çalışanlara, emeklerinin karşılığını ödemenin zamanı. Her kriz döneminde yaşandığı gibi düşük gelirliler, işçiler, emekçiler mağdur oluyor. Krizin faturası her zaman olduğu gibi işçilere kesiliyor. İşten çıkarma yasağı geldi ama sendikasız iş yerlerinde ücretsiz izne çıkarılan insanlar, asgari ücretin yarısını bile alamamakta. İşçilerin onayı alınmadan, işveren iradesiyle çıkarıldığı ücretsiz izinde günlük 39 lira nakdi ücret desteği sağlandı. Ele geçen aylık 1.168 liralık bu destek yetersiz kaldı."

'Asgari ücrette aile faktörü mutlaka dikkate alınmalı'

Irgat, çalışanların 7 milyonunun asgari ücret düzeyinde gelire sahip olduğunu belirterek, şunları söyledi:

"Milyonlarca insan borçlanarak yaşamını sürdürmeye çalışıyor. Milyonlarca işsiz var. Asgari ücret ve altında bir gelire mahkum edildikleri için daha da yoksullar, mutsuzlar, huzursuzlar, endişeliler. En önemlisi de geleceğe umutla bakmıyorlar. Sayın Bakanım, siz aynı zamanda aileden sorumlu bakansınız. Bu gelir düzeyiyle bir ailenin geçinmesi mümkün müdür? Asgari ücret tespit edilirken aile faktörü mutlaka dikkate alınmalıdır. Asgari ücretli ailenin geliri de yılın son aylarında gelir vergisindeki artış nedeniyle azalıyor. Asgari ücretlilerle birlikte tüm çalışanlar için adil bir vergi düzenlemesi yapılmalı."

'İşçinin daha fazla fedakarlık yapacak takati kalmadı'

Dar ve sabit gelirli milyonlarca işçi, emekli, esnaf ve çiftçinin bu dönemde devletin kapsayıcı ve koruyucu uygulamalarını görmek istediğini ifade eden Irgat, şöyle konuştu:

"Milyonlarca ücretli çalışan, bu süreçte çaresizlikten, işlerini kaybetmemek için hayatlarını tehlikeye atarak çalışan asgari ücretliler umutla bekliyor. Komisyonumuzdan yaşanılan bu olumsuzlukları dikkate alarak bir değerlendirme yapmalarını bekliyoruz. Fedakarlıksa bu ekonomik kriz döneminde servetine servet katanlar yapsın. İşçinin daha fazla fedakarlık yapacak takati kalmadı. Fedakarlığı yapabilecek durumda olanlar yapmalı. Bu sabah üç işçi konfederasyonu olarak ortak bir açıklama yaptık. İnsanca yaşanacak bir asgari ücret talebini seslendirdik. Bu sese kulak verilsin. Taleplerimiz mutlaka karşılansın. Ekonomik gerekçeler ileri sürülmesin. Konuştuğumuz asgari ücrettir. Asgari ücretten tasarruf beklenmemeli."

TİSK Sekreteri Koç: Asgari ücret, hizmet sektöründe yaşanan olumsuz tablo göz ardı edilmeden belirlenmeli

Toplantıda işveren heyetine başkanlık yapan TİSK Genel Sekreteri Akansel Koç, salgın sürecinde hükümetin hızla hayata geçirdiği desteklerle işletmelerin ve çalışanların yanında olduğunu söyledi.

Salgının getirdiği ekonomik olumsuzlukları en aza indirmek için hükümetin istihdamın korunması ve artırılması için verdiği desteklerin oldukça önemli olduğunu dile getiren Koç, şunları söyledi:

"Bu desteklere rağmen maalesef özellikle hizmet sektörünün salgından olumsuz etkilendiği gerçeği ortadadır. Asgari ücret, hizmet sektöründe yaşanan olumsuz tablo göz ardı edilmeden belirlenmelidir. Unutulmamalıdır ki niyet iyi olsa bile ani ve büyük ücret değişimlerinin uzun senelere yayılmış ciddi istihdam etkileri yaratabileceği geçmişte yaşanan deneyimlerle sabittir. Çalışanlara ödenebilecek 'en alt limiti' ifade eden asgari ücret belirlenirken, ülkemizin ekonomik durumu ve işletmelerimize olan etkisi göz önünde bulundurulmalıdır. Çünkü işletmelere yansıyacak olumsuz etkiler tüm çalışma arkadaşlarımıza da aynı yönde sirayet edecektir. Bildiğiniz gibi asgari ücret yeni istihdam yaratılmasında etkili olduğu gibi yatırımcıların yatırım kararlarını da etkileyen en temel kriterlerdendir."

'Yabancı yatırımcı çekmek hiç kolay değil'

Koç, tüm ülkelerde ilave istihdam yaratmanın hiç kolay olmadığına dikkati çekerek, "Yabancı yatırımcı çekmek hiç kolay değil. Bugün itibarıyla ülkemizde genel işsizlik oranı yüzde 13'lerde seyrederken, genç işsizliği ise yüzde 26.1. Güncel durumda 1.3 milyon genç işsizimiz var. Ne eğitimde ne istihdamda olan gençlerin sayısı bugün yüzde 30'luk oranla neredeyse 3.6 milyona ulaşmıştır. Üstelik bu gençlerin 655 bini yükseköğrenim ve 671 bini ise mesleki veya teknik lise mezunudur. Bir başka ifadeyle, her iki yükseköğrenim mezunu gençten biri işsizdir" dedi.

'Yüzde 2 olan İşsizlik Sigortası işveren payının 2021 yılı için alınmamasını istirham ediyoruz'

Asgari Ücret Tespit Komisyonu ve hükümetten bazı talepleri olduğunu belirten Koç, taleplerini şöyle sıraladı:

"Asgari ücret tespitinde, ülkemizin içinden geçmekte olduğu salgın sürecinin yarattığı olağanüstü ekonomik durumun ve kayıt dışılığın dikkate alınmasını, son 5 yıldır uygulanan asgari ücret desteğinin bu yıl da devam etmesini istiyoruz. Bu desteğin hiç olmadığı kadar önemli olduğunun ve yeni istihdam kapısı yaratılmasında kayda değer bir fayda sağlayacağının altını bir kez daha çiziyoruz. Bu suretiyle desteğin 2021'de de tüm işletmeleri eşit şekilde kapsayarak ve artarak devam etmesini talep ediyoruz. Yüzde 2 olan İşsizlik Sigortası işveren payının 2021 yılı için alınmamasını, SGK işveren desteğinin yüzde 5'ten yüzde 6'ya yükseltilmesini ve bu oranın toplu iş sözleşmeli iş yerlerinde yüzde 7 olarak uygulanmasını, rekabet içerisinde olduğumuz çoğu ülkenin ve OECD ortalamasından oldukça yüksek olan ücret üzerindeki vergi ve prim yüklerinin bu seviyelere çekilmesini istirham ediyoruz."

Asgari ücret görüşmelerinde ikinci toplantı 15 Aralık'ta yapılacak

İşçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 2021'de geçerli olacak asgari ücreti belirleme çalışmaları kapsamında ikinci toplantısını 15 Aralık'ta yapacak.

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Selçuk, sosyal medya hesabından Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun çalışma takvimini paylaştı.

​Buna göre, yeni asgari ücreti belirleme çalışmaları kapsamında komisyon, ikinci toplantısını Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu'nun (TİSK) ev sahipliğinde 15 Aralık, üçüncü toplantısını ise Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu'nun (Türk-İş) ev sahipliğinde 22 Aralık'ta gerçekleştirecek.

TİSK'teki toplantı da çevrim içi yapılacak. Türk-İş'teki toplantının düzenleniş yöntemi ile dördüncü ve son toplantının tarihi, ilerleyen günlerde netleştirilecek.

Asgari ücret nasıl belirleniyor?

Asgari ücreti, yasa gereği işçi, işveren ve hükümetten 5'er temsilci olmak üzere 15 kişiden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu belirliyor. Komisyon, yeni asgari ücreti belirleme çalışmaları kapsamında 4 kez toplanıyor.

Bakanlığın belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp, oy çokluğuyla karar veriyor. Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor.