İstanbul’da eylül ayı sonunda gerçekleştirilecek törenle Rusya’ya bağlı Başkurtistan Cumhuriyeti’nin temsilciliği açılacak. Açılış çerçevesinde Başkurtistan hükümeti ve iş dünyasından temsilcilerin yer alacağı bir heyet kente ziyarette bulunacak. Açılış öncesinde Sputnik’e konuşan Başkurtistan Başkanı Radiy Habirov, ülkesi ile Türkiye arasındaki ilişkilerde gelinen düzeyi, ticari ve ekonomi alanında işbirliği olasılıkları ve ayrıca ortak köken, dil ve kültürün tarafları yakınlaştırmada nasıl bir etkisi olduğunu anlattı.
- Başkurtistan ile Türkiye arasındaki ticari, ekonomik, bilim-teknik ve beşeri alandaki ilişkiler 20 yıldan fazla bir süre önce tahsis edildi. Geçen süre zarfında iki ülke arasındaki ilişkilerde nasıl bir seviyeye ulaşıldı?
Türkiye, eski ve güvenilir bir partnerimiz. Sağlam ilişkiler inşa etmek için çok işler yaptık, işbirliğimizin güçlendirilmesi anlamında büyük bir potansiyelimiz mevcut.
Türkiye’nin Rusya’daki diplomatik temsilciliklerinin ülkemize gösterdiği ilgiyi çok olumlu değerlendiriyoruz. Türkiye’den resmi heyetler ve iş dünyası temsilcilerinin aktif şekilde Ufa’da gerçekleştirilen uluslararası fuar ve forumlarda katılım göstermesi mutluluk verici.
Birçok alanda bağlantı kurmuş durumdayız. Ufa ve Ankara 4 Mart 1997 tarihli anlaşma uyarınca kardeş şehirler. Başkurtistan ve Türkiye’deki yüksek öğrenim kurumları öğrenci ve akademisyen takas programları uyguluyor.
Başkur-Türk Dostluk Derneği Ufa’da aktif şekilde faaliyet gösteriyor. Derneğin gerçekleştirdiği etkinliklere iki ülkeden devlet kurumlarının, toplumun, iş cemiyetlerinden, bilim, eğitim ve kültür camiasından temsilciler katılıyor.
Sanat toplulukları, ressamlar, sinema dünyasından temsilciler karşılıklı olarak eserlerini sergiliyorlar.
- Türkiye, Başkurtistan’la ticari ilişkiler yürüten başlıca ülkelerden. Türkiye ile bu alanda ne gibi işbirliği olasılıkları mevcut?
Türkiye Cumhuriyeti, Başkurtistan’ın dış ticaretinde 10. sırada yer alıyor. Kriz öncesi göstergelere henüz ulaşmış değiliz, ancak ticaret hacminin artmasına yönelik bir eğilim mevcut.
Karşılıklı ticaret hacmimiz 2019 yılında 140 milyon doları aştı. Bu arada bunun yüzde 97’sini Başkurtistan’dan yapılan ihracat oluşturuyor. Türkiye’ye özellikle petrol ürünleri, kimya endüstrisi ürünleri sevkiyatı yapıyoruz. Bunlar arasında monokarboksilik asit, asiklik alkoller, azotlu gübreler, siklik hidrokarbonlar, karbon siyahı, sentetik kauçuk var.
İleride ticaret hacmini artırmayı planlıyoruz, bunun mümkün olduğunu düşünüyorum. Türkiye ile kimyasal, petrokimyasal, ayrıca tarım sınai endüstrisi, metalurji, helal ürünler de dahil olmak üzere tarım ürünleri ihracatını artırmak suretiyle işbirliğimizi genişletebiliriz.
İstanbul’da temsilciliğimizin açılmasının karşılıklı temaslarımızı artırmak konusunda katkı sağlayacağından eminim.
- Türk iş dünyası bölgede ne çapta temsil ediliyor? Türk girişimciler daha çok hangi alanlara ilgi gösteriyor?
Başkurtistan’da Türkiye’den sermayenin katılımıyla kurulan 32 şirket var. Hizmet sektörü, ticaret, ağaç işçiliği, inşaat alanında, ayrıca donanım, tekstil ve konfeksiyon ürünleri üretimi alanında faaliyet gösteriyorlar. ‘Ruscam’ fabrikas, ‘Evren’ restoranı bölgede uzun yıllardır çalışıyor. Türk Hava Yolları’nın Ufa’da temsilciliği var.
Ortak planlarımız arasında yeni projeler mevcut. Limak şirketi Ufa’dan doğu çıkış tüneli inşa etmeyi planlıyor. Kentte Türk tarafının katılımıyla 3 numaralı doğum hastanesi yeniden inşa edilecek ve genişletilecek. Bunlar için çoktan anlaşmalara varıldı. Türk Kozuva şirketi Ufa Havalimanı yakınlarında hava paketlerinin dağıtımı için bir ulaşım, yük terminali, lojistik merkezi inşa etmek istiyor. Bu projeler bölgenin ekonomisinin geliştirilmesi yönünde birer katkı olacak. Kozuva şirketinin ayrıca tren istasyonu yakınlarında beş yıldızlı bir otel inşa etme planı var.
Başkurtistan’da olumlu bir yatırım iklimi mevcut ve yeni projelere açığız. Bizim için başlıca görev ise istikrarlı iş yapılması ve yatırım çekmek için koşullar yaratmak.
- İstanbul’da açılacak Başkurtistan temsilciliğinin ne gibi planları var?
Temsilciliğimizin görevleri arasında Türkiye’de etkinlikler düzenlenmesinde yer almak, ileri teknolojilerin geliştirilmesi, dış pazarlarda ürün ve hizmetlerimizin tanıtılması, Başkurtistan’daki yatırım iklimi, ekonomi, kültür, bilim-teknik potansiyeli konusunda bilgiler yaymak, ayrıca partnerlerimizle temasları sürdürmek yer alıyor.
Temsilcilik açılması girişimi, gelecekteki varlıklarının işlevselliğini artırmak adına belirli teklifler yönelten iş dünyası tarafından destekleniyor.
- Başkurtistan, kendi topraklarında Türk iş dünyası için özel koşullar yaratmak ve yatırım çekmek amacıyla belli başlı adımlar atmayı planlıyor mu? Özel ekonomik bölgelerin yaratılması mümkün mü?
Başkurtistan’da yatırımcılar için vergi teşvikleri ve arazi parçası kiralamaya yönelik teşvikler, kredilerdeki faiz oranların bir kısmı için mali destek sağlamak, devlete ait mülklerin teminat olarak kullanma imkanı verilmesi gibi olasılıklar öngörülüyor. Kiralanan kalemlerin edinimine ilişkin masrafların bir kısmı için ödenek sağlanıyor. Danışmanlık, yöntem gösterme ve bilgilendirme konusunda destek sunuluyor. İmtiyazlar Başkurtistan’da yatırım yapmak ve büyümek isteyen tüm yatırımcılar için geçerli.
Bölgenin geliştirilmesi amacıyla yatırımları çekmek için kurulmuş olan özel ekonomik bölgeleri ve sanayi parklarını iyileştiriyoruz. Ülkemiz için İşimbay, Salavat ve Sterlitamak kentleri yakınlarında, 629 bin kişilik nüfuslu 4 parsel arsa üzerinde yer alan Alga özel ekonomik bölgesini oluşturmamız büyük bir başarı oldu. Ufa’ya uzaklığı 127 kilometre. Bu ekonomik bölgenin geçerlilik süresi 49 yıl. Elektrik, gaz, su ve kanalizasyon altyapısı mevcut. Demiryolu, karayolu bağlantısı var. Planlarımıza göre, 2020 yılına kadar devlet bütçesi ile mühendislik, ulaşım altyapılarının, sosyal ve diğer altyapıların inşa edilmesi planlanıyor.
- Başkurtistan ile Türkiye arasında eğitim alanındaki ve nitelikli uzmanların geliştirilmesi yönündeki işbirliğinde nasıl bir gelişim gözleniyor?
Başkurtistan ve Türkiye’nin üniversiteleri arasında karşılıklı olarak ilgilendiren araştırma projelerinin gerçekleştirilmesine yönelik bilim, eğitim ve kültür alanında işbirliği anlaşmaları, akademik ve bilimsel işbirliği anlaşmaları imzalanmış durumda.
Başkurtistan Devlet Üniversitesi’nin Ege Üniversitesi, İstanbul Üniversitesi, Yunus Emre Enstitüsü, Uluslararası İslam Tarih, Sanat ve Kültür Araştırma Merkezi, Uşak Üniversitesi ile işbirliği anlaşmaları mevcut.
Ufa Devlet Petrol Teknik Üniversitesi’nin Yıldız Teknik Üniversitesi ile bilimsel işbirliği anlaşması var.
Başkurtistan Delvet Üniversitesi Doğu Araştırmaları Bölümü’nde Türkçe öğretiliyor.
Başkurtistan’ın üniversiteleri ve diğer eğitim kurumları, her türlü eğitim alanında Türkiye’den öğrencilere açık.
- Başkurtistan nüfusunun büyük kısmı etnik Türk. Bu durum Türkiye ile daha yakın ilişkiler inşa etmek için bir avantaj olabilir mi?
Öncelikle, Başkurtistan çok uluslu, çok dinli bir ülke. Burada 100’den fazla milletten insanlar yaşıyor. Aralarında Türki milletlerin temsilcisi çok sayıda kişi de var elbette. Bunlar arasında Başkurtlar, Tatarlar, Kazaklar, Altaylar, Azerbaycanlılar, Yakutlar, Tuvalar, Özbekler, Türkler ve daha birçok milletten insan var. Her milletin temsilcileri dostluk ve uyum içinde yaşıyor, çalışıyor.
Bildiğiniz gibi Türki milletler Avrasya’nın her yerinde yaşıyor. Başkurtistan’ın, kültürlerarası diyalog ve işbirliğini geliştirmek için kalıcı bir tartışma platformu olan Avrasya İnsani Forumu’nun düzenli olarak gerçekleştirildiği yer haline gelmesi bir tesadüf değil.
Yakın dostluk ilişkileri Türkiye ile Başkurtistan’ı elbette birbirine bağlıyor. Ancak verimli ortak çalışmalarımızın temelini oluşturan şey yalnızca Türki kökenler, dil ve kültür değil, ayrıca karşılıklı derin saygı ve halklarımızın iyiliği için ortak çalışma çabası.
Başkurtistan Cumhuriyeti hükümeti ve bölge iş dünyası temsilcilerinden oluşan bir heyet 21-24 Eylül 2020 tarihinde Türkiye’ye ziyarette bulunacak. Uluslararası ve dış ekonomik ilişkilerin geliştirilmesi amaçlanan ziyaret çerçevesinde bir dizi anlaşma imzalanacak. Programda ise İstanbul ve Ankara’ya yolculuk bulunuyor.
- Etkinliğe yatırımcılar, iş dünyası temsilcileri ve gazeteciler davet edilirken, akreditasyon başvuruları bashturkey.eventys.ru sitesinden ve Başkurtistan Türkiye Temsilcisi Marat Tansıkkujin aracılığıyla da gerçekleştirilebiliyor. Tel: +90 537 319 21 26 WhatsApp: +7 926 207 11 28
Çeviren: Tuğba Bolat
