ABD'de tanınmış bir dermatolog iken Donald Trump'ın 2016 başkanlık seçim kampanyasına on binlerce dolar bağışlaması sayesinde geçen yıl İzlanda Büyükelçisi atanan Jeffrey Ross Gunter, Kuzey Atlantik'in huzurlu ada ülkesini karıştırdı.
Yüzölçümü 103.000 km², nüfusu 364 bin olan ve dikkat çekici asayiş haberi bile gelmeyen İzlanda'yı 'silah taşıma izni' talebiyle şaşırtan ABD Büyükelçisi Jeffrey Ross Gunter'ın Trump'ın izinden giderek Kovid-19'u 'görünmez Çin virüsü' diye nitelemesi de tepki çekti.
İzlanda'da yaşayan ABD vatandaşları, Gunter'ın 'ülkeyi kötü temsil ettiği' gerekçesiyle görevden alınmasını talep eden bir dilekçeyi Beyaz Saray web sitesinde imzaya açtı.
Büyükelçi atanmadan önce İzlanda'ya adım atmamış Gunter, dilekçede 'ABD halkını İzlanda'da yanlış şekilde temsil etmek, konsolosluk hizmetlerini kötü idare etmek ve ABD'nin paha biçilmez bir müttefiki olan İzlanda'yı rencide etmekle' suçlandı.
Silah taşımak için özel izin girişimi
Suçlamaların Beyaz Saray web sitesine taşınmasının gerisindeki etkenlerden biri, cildiye uzmanı elçinin dünyanın en huzurlu yeri endekslerinde sürekli en tepede yer alan ülkeye atanmasına rağmen, silah taşımak için özel izin almak için ABD Dışişleri Bakanlığını devreye sokmak istemesi.
Ancak Reykjavik'teki yerel kaynaklar, ABD Dışişleri'nin silah izni için resmi başvuruda bulunmadığını söylerken, CBS kanalına konuşan üç diplomatik kaynak da bakanlık yetkililerinin "evsahibi ulusa hakaret sayılır" diyerek Gunter'i silah takıntısından vazgeçirdiğini anlattı.
Zırhlı limuzin, bıçak geçirmez yelek, özel koruma
CBS, Gunter'in Reykjavik'e gittiğinden beri güvenlik konusunda 'paranoyak' gibi davrandığını, kapıdan kapıya zırhlı araç ve bıçak geçirmez yelek verilmesini de istediğini duyurdu. ABD'nin Reykjavik Büyükelçiliği'nin İzlanda gazetelerine yerel koruma arandığına dair ilan vermesini de ABD hükümetinden yetkililer 'Gunter'in akıldışı endişelerini yatıştırmak için' diye izah etti.
Dolayısıyla dilekçede Gunter'in 'dünyanın en düşük suç oranına sahip ülkesinde fiziksel zarar göreceğine dair temelsiz korkularının ABD'li bir diplomata yakışmayan davranış teşkil ettiği' dile getirildi.
Kaliforniya'dan uzaktan kumandayla elçilik
Yine CBS'in diplomatlara dayandırdığı haberine göre 'sık sık öfke krizlerine girerek ve keyfi şekilde yardımcılarını değiştirerek tahammül edilemez bir çalışma ortamı yaratan' Gunter, sonunda 'vaktinin büyük bölümünü ABD'de geçirerek elçiliğin sevk ve idaresini astlarına bıraktı'.
Kaliforniya'dan uzaktan kumandalı elçilik yaparken, 21 Temmuz'da Trump'ın tweetini paylaşarak 5800 km uzaktaki adada gerilim yaratmayı başardı.
Koronavirüs pandemisinden Çin'i sorumlu tutan ABD Başkanı'nın bu minvaldeki tweetini içinden "Görünmez Çin Virüsünü yenmek için Birleşik'iz" sözünü alıntılayarak paylaşan Gunter, bu savı bilimsel bulmayan ve ırkçı addeden İzlanda'da tepki çekti.
We are United to defeat the Invisible China Virus! 🇺🇸🇮🇸 https://t.co/7X1k5S7dNb
— Ambassador Gunter (@USAmbIceland) July 20, 2020
'Virüs milliyetçiliği yapmayın'
Gelen yorumlar arasında İzlanda milletvekili Smari McCarthy'nin 'virüslerin milliyetinin olmadığı ve büyükelçinin milliyetçi söylemden kaçınması gerektiği' yanıtı da vardı.
Ambassador, the virus is called SARS-CoV-2. Viruses do not have nationalities. Nor are they invisible, merely microscopic. We're all in this pandemic together, but spreading nationalistic rhetoric doesn't help anybody. Please don't associate Iceland with such nonsense. Thanks.
— Smári McCarthy (@smarimc) July 21, 2020
İzlanda'da yaşayan ABD'lilerden Grace Claiborn Barbörudóttir, 'elçinin söyleminin zarar verdiğini, performansının utanç verici olduğunu' dile getirdi.
NATO için stratejik önemde
Kuzey Atlantik'in stratejik ada ülkesi 1944'te Danimarka yönetiminden çıktığında, bağımsızlığını ilk tanıyan ABD olmuştu.
NATO'nun kurucu üyelerinden olan ama kendi ordusu bulunmayan İzlanda, 1951'de ABD ile savunma ortaklığı anlaşması imzaladı, ancak adada artık kalıcı ABD gücü bulunmuyor.
