Dünyayı etkisi altına alan ve dalga dalga devam etmesi beklenen koronavirüs, bu yılın başında 40 milyar dolar turizm geliri elde etme hedefi olan Türkiye gibi çok sayıda ülkeyi bitmek bilmeyen bir bilinmezlikle karşı karşıya bıraktı. Halihazırda, yılın ilk 6 ayını büyük bir kayıpla kapatan Türk turizminin önünde belirsizlikler sürüyor. 1 Temmuz'dan itibaren AB dışındaki 13 ülkeye ‘seyahat uyarısını’ kaldırma kararı alan ve koronavirüsün ilk tespit edildiği Çin’in vatandaşlarının bile Schengen Bölgesi’ne girişini kolaylaştıran Avrupa Birliği’nin bu listesinde Türkiye yok.
AB ve DSÖ: Türkiye’ye yönelik iki farklı yaklaşım
Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, seyahat yasaklarının iki haftada bir gözden geçirildiğini ve Türkiye’ye konulan yasağın da bu kapsamda yeniden değerlendirileceğini söylese de henüz Türkiye’ye seyahatlerin önünün açılacağı net bir tarih ortada yok. Hatta daha önce 1 Temmuz itibarıyla sınır kapılarını Türkiye’ye açacağını söyleyen Yunanistan da, henüz sınırlarını açabilmiş değil.
Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ise bu duruma “Objektif kriterler konulduğu zaman Türkiye’nin güvenli ülke listesinde olması lazım. Sağlık konusunda dünyada en iyilerinden bir tanesi Almanya, bir tanesi de Türkiye. Dünya Sağlık Örgütü de zaten hakkını teslim ediyor” sözleriyle tepki gösterdi. DSÖ daha önce defalarca kez Türkiye’nin yeni tip Kovid-19’la mücadelede örnek bir ülke olduğunu belirtmişti.
Türkiye’ye en çok turist gönderen ilk 5 ülkenin 3’ü Avrupa’dan
Çavuşoğlu’nun sözleriyle bir kez daha gündeme geldiği üzere Türkiye’nin hem Rusya hem de Avrupa’dan turist talep ve beklentisi oldukça yüksek. Zira Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın 2019 verilerine göre, Türkiye’ye en çok ziyaretçi gönderen ülkeler sıralamasında ilk ülke Rusya oldu. Rusya’yı ise Almanya, Bulgaristan, İngiltere ve İran izledi. Başka bir deyişle Türkiye’ye turist gönderen ilk 5 ülkenin 3’ü Avrupa’dan.
‘Turizmciler bu yılı kaybetti, ülkenin hedefleri yüzde 3-5 seviyesinde kaldı’
Konuyu Sputnik’e değerlendiren CHP Antalya Milletvekili Çetin Osman Budak “2019 yılında 34,5 milyar dolar doğrudan döviz geliri kazandıran turizm sektörü, bu yıl 50 milyon turist ve 40 milyar dolar gelir hedefiyle çalışırken, Mart ayında yaşanan pandemi süreci, hem dünyada hem de Türkiye’de turizm hedeflerinin yüzde 3-5 seviyelerinde kaldığına tanık olduk. Dünyadaki beklenti de, bu yıl turizm hareketlerinin son derece sınırlı olması ve dünya turizm endüstrisinin yaklaşık 1,2 trilyon dolarlık bir kayıp yaşanabileceği uzmanlarca dile getiriliyor” diye anlattı.
'Türkiye, Almanya ile yaptığı turizm diplomasisinde eli boş döndü’
Türkiye’nin Avrupa’yla yaptığı turizm görüşmelerinden ‘eli boş döndüğünü’ söyleyen Budak “Büyük kayıpları hafif atlatma olanağı varken, hem sektör oyuncuları hem de iktidarın gerekli adımları zamanında atmamaları daralmanın daha da büyümesine neden oldu. Özellikle sektör oyuncularına dair, lobi faaliyetlerini ülkemize turist gönderen ülkelerde yoğun olarak yapma beklentisi söz konusuydu. Yönetimin de diplomatik açıdan yetersiz kalmasıyla Temmuz ayında, beklentilerin yüksek olduğu bir ortamda AB ve özellikle Almanya ile yaptıkları görüşmelerden ellerinin boş döndüğünü görüyoruz. Bunun gerekçelerinden birisi de ülke pandemi verilerinin şeffaf açıklanmaması olduğu söylenebilir” ifadelerini kullandı.
‘Türkiye’de vakalar il bazında açıklanmadığı için Avrupalılar kriter belirleyemiyor’
Peki, Avrupa neden Türkiye’ye yasaklarda diretiyor? Budak bu konuyu “European Aviation Safety Agency’nin (EASA) alt grubu olan ve Türkiye’nin de üyesi olduğu Pan-European Partners (PANEP), Avrupalı turistler ve havayolları için, uçulacak havaalanının emniyetli olup olmadığı yönünde veriler sunmakta, havayolları da bu verileri değerlendirerek uçuş planlamaları yapmaktadır. İçinde bulunduğumuz pandemi sürecinde ise uçuş yapılacak şehirlerdeki havaalanının emniyetli olup olmadığı Kovid-19 vaka sayıları ile ölçülmekte ve uçuşlar buna göre planlanmaktadır. Ancak Türkiye’de Kovid-19 vaka sayıları halen il bazında olmak yerine ülke bazında açıklandığından, söz konusu ajans tarafından Türkiye’deki turizm destinasyonlarına yönelik uçuş emniyeti değerlendirilmesi yapılamamaktadır” sözleriyle açıkladı.
‘Gerekli adımlar atılmazsa Türk turizm sektörünün yüzde 70’inin işsizliği sürecek’
Budak, yurtdışından turist çekmek için tüm gerekliliklerin yerine getirilmediği takdirde turizm sektörünün yüzde 70’inin işsiz kalmaya devam edeceğine işaret ederek “Yurt dışından, özellikle de Avrupa’dan turist çekmek istiyorsak bu koşullara uygun şekilde, il bazında vaka sayılarının açıklanması gerekiyor. Bu süreçte hangi ülke daha şeffaf ve ulaşılabilir veri açıklarsa, zaten az sayıdaki turist üzerinde o kadar güven tesis edeceği açıktır. Resmi rakamlara göre yaklaşık 1 milyon 500 bin kişiye istihdam sağlayan sektörün, yüzde 70’i şu anda işsiz kalmış durumdadır. Gerekli adımlar atılmadığı sürece bu durumun devam edeceği görülmektedir. Antalya, Muğla, Aydın gibi kıyı turizminin yoğun yapıldığı bölgelerde çalışan ve sayıları 700 bin civarında bulunan mevsimlik turizm çalışanları yaklaşık 8 aydır işsiz durumdadır. Sürecin böyle devam etmesi halinde gelecek sezona kadar da işsiz kalacakları görülmektedir” ifadelerini kullandı.
‘Rusya, Belarus ve Bağımsız Devletler Topluluğu’ndan misafirlerimizi de bekliyoruz’
Budak “Sektörün önde gelen aktörleri ve sivil toplum kuruluşlarının AB üyesi ülkelerde yoğun olarak lobi faaliyeti sürdürmesi, iktidarın da Kovid-19 vakalarında şeffaf verileri paylaşmasıyla turizmin ağustos-eylül aylarının kurtarılabilir olduğu tahmin edilmektedir. Öte yandan Türkiye’de, Rusya, Belarus ve Bağımsız Devletler Topluluğu ülkelerinden de önümüzdeki haftalarda yoğun şekilde yabancı misafirlerimizin geleceğini düşünüyoruz. Rusya’da yaşanan pandemi koşullarının hafifletilmesiyle birlikte bu sürecin daha hızlı gerçekleşeceğine inanıyoruz. Kıyı turizminin yoğunlukla yapıldığı bölgelerde açılan otellerimizin salgına karşı tüm tedbirleri aldıklarını, hijyen kurallarını en üst seviyelerde uygulayacak şekilde personelini bilgilendirdiklerini ve tüm yabancı misafirlerimizi tam bir güven ortamı içerisinde ağırlayacaklarını da özellikle belirtmek istiyor, hepsine gönül rahatlığıyla yapabilecekleri güzel bir tatil diliyorum” diye ekledi.
