Koronavirüs pandemisinde 'umursamaz' ve 'sorumsuz' performans gösterdiği eleştirileri eşliğinde Kasım 2020 seçimlerine doğru yol alan ABD Başkanı Donald Trump'ın tarihi hezimete uğrayacağına dair seçim simülasyonu yapan bir analiz yayımlandı.
Çin'in aralık ayında ilan ettiği koronavirüs salgınına karşı ocak ve şubat aylarında hiçbir önlem almadıktan sonra rekor sayıda vaka ve ölümlerin yanısıra ekonominin tümden durmasıyla baş başa kalan Trump, Oxford Economics'in yaptığı seçim simülasyonunda, kasımda sandığa gömülme görüntüsü çizdi.
The poor economic backdrop means our state-based & national election models both suggest President Trump will lose the popular vote. But while economic factors point to a clear Democrat win, voter turnout and the evolution of the pandemic could be crucial https://t.co/0OhzZgSOtj pic.twitter.com/H64pV4ymfL
— Oxford Economics (@OxfordEconomics) May 20, 2020
Sebebi ekonomik kriz
ABD'de başkan nispi temsil sistemiyle seçilirken, Oxford Economics, Trump'ın 'halk oyunun sadece yüzde 35'ini alıp tarihi hezimete uğrayarak seçimi kaybedeceği' öngörüsünde bulundu.
Bunu koronavirüs pandemisi kaynaklı ekonomik krizle gerekçelendiren analizde işsizlik, gelir ve enflasyon verileri kullanıldı.
Pandemi öncesi öngörüde rahat zafer kazanıyordu
1981'de kurulan ve 1500'den fazla uluslararası şirket, mali kurum, hükümet kurumu ve üniversiteye hizmet veren İngiliz küresel öngörü ve analiz şirketinin pandemi öncesi yine aynı verilerle yaptığı analiz ise Trump'ın yüzde 55 oyla açık ara seçim zaferini öngörüyordu.
Şirketin kullandığı model, son 18 seçimin 16'sında halk oyunun galibini doğru tahmin etmişti. Buna göre 1948'ten beri kullanılan model, 1968 ve 1976 dışında her başkanlık seçiminde halk oyuyla ilgili doğru sonucu verdi.
Büyük Buhran'dan beter
Son analiziyle ilgili raporunda, ABD Başkanı'nın bu yeni şartlar altında seçimi kazanması için 'mucizeye ihtiyacı olduğunu', kasım gelip çattığında ekonominin Trump için 'aşılmaz bir engel oluşturacağını' dile getiren Oxford Economics, şöyle dedi:
"Ekonomi, Büyük Buhran'ın en dip günlerinden daha beter durumda olacak."
Eyalette temelli modelde de sonuç hezimet
Nispi seçim sistemi kazanılan eyaletlerin delege sayısı üzerinden başkanı belirlerken, Oxford Economics, eyalete dayalı yeni bir model de geliştirdi. Yine ekonomik veriler ve benzin fiyatlarının haesaba katıldığı o model de Trump'ın 318'e karşı sadece 210 delege alarak 538 seçici üyeden meydana gelen kurulu da fena halde kaybedeceğini öngördü. Bu öngörü, 7 kararsız eyaletin -Iowa, Wisconsin, Michigan, Pennsylvania, Ohio, Missouri, Kuzey Carolina- Demokrat Parti adayına kayacağı tahminine dayandırıldı.
Raporda "Bu eyaletlerin önemli ekonomik küçülme ve travmatik istihdam kaybı yaşamaları ve bunun oy ibresinin yönünü değiştirmesini bekliyoruz" denildi.
Uzmanlar: Pandeminin gidişatına göre Trump kazanabilir
CNN'in analizle ilgili görüşlerini aldığı uzmanlar ise öngörünün tutmayabileceği, zira seçimin sonucunun gelecek 6 ayda pandeminin nasıl gelişeceğini bağlı olduğunu belirtti. Yeni vaka sayısında düşüş olması halinde bunun ABD Başkanı'nın hanesine artı olarak yazılacağına dikkat çeken uzmanlar, Trump'ın 6 ayda Demokratların adayı olmasına kesin gözüyle bakılan Joe Biden'a karşı strateji geliştirmek ve pandeminin suçunu Çin'e yıkmak suretiyle başarı elde edebileceğini söyledi.