Avustralya’da, güvenlik yasalarının basın özgürlüğünü tehdit ettiğine dair endişeler ve devlet kurumlarında giderek artan gizliliğe dair tepkiler, Federal Mahkeme’nin ABC’ye yapılan polis baskınını yasal bulan kararıyla bir kez daha tetiklendi.
Mahkeme, ‘ulusal güvenliği zedeleyebilecek’ içerikteki yayınlar gerekçe gösterilerek yapılan aramaların yasal olduğuna hükmetti.
Binlerce sayfalık belgeye el kondu
Federal Polis, Avustralya Özel Kuvvetlerinin Afganistan'da bazı savaş suçları işlemiş olabileceği iddialarına ilişkin 2017'de yayınlanan haberler nedeniyle, geçen yıl haziran ayında devlet kanalı ABC’nin Sydney ofisine baskın düzenlemişti. Baskında haberlere kaynaklık eden binlerce sayfalık belgeye el koymuştu.
Polisin basın özgürlüğü ve gazetecilerin kaynaklarını gizli tutma hakkına ilişkin anayasal ilkelere aykırı hareket ettiğini savunan ABC, konuyu yargıya taşımıştı.
‘Kamu yararına yönelik gazeteciliğe büyük darbe’
ABC’nin Genel Müdürü David Anderson, karar nedeniyle hayal kırıklığına uğradıklarını belirterek, kararın ‘kamu yararına yönelik gazeteciliğe büyük darbe vurduğunu’ ifade etti.
Aramaların, haberlerin yayınlanmasından iki yıl sonra yapıldığına dikkati çeken ve siyasi motivasyon taşıdığını savunan Anderson, “Bu, açık ve şeffaf bir toplumda yaşama beklentimizle çelişiyor. Avustralya, muadili Batılı demokrasilere kıyasla en ağır ulusal güvenlik yasalarına sahip ülke” dedi.
Kanalın Haber Müdürü Gaven Morris de karara itiraz edeceklerini söyledi. Morris, “Artık, demokrasimizin ardında neler olup bittiğini öğrenme hakkımız olduğunu anlamanın zamanı, artık devam edip bunu düzeltmenin zamanı” diye konuştu.
Gazeteler, ilk sayfalarını karartmıştı
ABC dışında aynı dönemde, istihbarat örgütünün Avustralya vatandaşlarını izleme girişimine dair iddialara yer veren bir haber nedeniyle News Corp. medya grubunda çalışan gazeteci Annika Smethurst'un da vi polis tarafından aranmıştı.
Bu baskınlar sendikalar, basın kuruluşları, sivil toplum örgütleri ve politikacılar tarafından büyük tepkiyle karşılanmıştı. Avustralya’da tüm gazeteler, hükümetin basına yönelik kısıtlamalarını, ilk sayfalarını karartarak protesto etmişti.
Avustralya, Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi'nde geçen yıl iki basamak gerileyerek 177 ülke arasında 21. sırada yer almıştı.