Irak'ta yolsuzluk, kamu hizmetlerinin sağlanmaması, işsizlik gibi nedenlerle patlak veren ve ara ara durulsa da dalgalar halinde uzun zamandır devam eden protestolara karşı güvenlik güçlerinin orantısız güç kullanması sonucu 1 Ekim'den beri öldürülenlerin sayısı 400'ü geçti.
Reuters haber ajansı polis ve hastane kaynaklarından aldığı verileri sayarak 1 Ekim'den beri en az 408 kişinin öldürüldüğünü, bunların çoğunun silahsız protestocular olduğunu duyurdu.
İran Konsolosluğu'nun yakılmasının ardından Irak çapında 62 protestocu öldürüldü
Buna perşembe günü güneydeki Nasiriye'de çıkan çatışmalarda güvenlik güçlerinin öldürdüğü en az 46 protestocu da dahil.
Iraq death toll passes 400 in weeks of mass protests: police, medics https://t.co/p0gcTUuUKU pic.twitter.com/gBSEoQHMcF
— Reuters (@Reuters) November 29, 2019
Irak güvenlik güçlerinin şiddet düzeyi, çarşamba günü Necef'te İran Konsolosluğu'nun protestolar sırasında ateşe verilmesinin ardından tavan yaptı.
Güvenlik güçlerinin göz yaşartıcı gaz kapsülleri ve gerçek mermilerle ateş açması sonucu Nasiriye'deki en az 46 protestocunun yanısıra Necef'te 12, Bağdat'ta 4 protestocu can verdi.
Yani İran Konsolosluğu'nun yakılmasının ardından ülke çapında 62 protestocu öldürüldü.
Bloodshed spread across Iraq as security forces kill dozens of protesters, in what could mark a turning point in the uprising against the Tehran-backed authorities that began last month. More here: https://t.co/d5vBlj2bzn pic.twitter.com/aq4yZB2mRA
— Reuters (@Reuters) November 29, 2019
Sistani'den öldürücü güç kullanılmasını kınama
Iraklı Şiilerin en üst dini merci Büyük Ayetullah Ali es Sistani, protestoculara öldürücü güç kullanılmasını kınadı.
'Barışçı göstericiler, kendilerini barışçı olmayanlardan ayırmalı'
Barışçı protestoculara saldırmanın haram olduğunu söyleyen Sistani, protestoculara da şiddeti reddetmeye çağırarak "Barışçı göstericiler, kendilerini barışçı olmayanlardan ayrı tutmalı. Barışçı gösterilerin insanlara ve mülke yönelik saldırıya dönmesine izin vermemeli" dedi.
Breaking: the senior cleric in #Iraq Ali #Sistani, in strong speech, calls on the parliament to change the current govt after its failed to deal with IraqiProtests and respond to its demands (1) pic.twitter.com/gpRzNMBEBi
— Mustafa Habib (@Mustafa_Habib33) November 29, 2019
'Meclis, Irak'ın çıkarlarının gerektirdiğini yapmalı'
Büyük Taklid Merci'i, ülkede liderlik değişikliği gerektiğine işaret ederek milletvekillerine hükümete verdikleri desteği gözden geçirmeleri çağrısı da yaptı.
Hükümetin son iki ayın olaylarıyla başa çıkma becerisinde görünmediğini dile getiren Sistani, "Görevdeki hükümeti ortaya çıkaran meclis, tercihlerini yeniden değerlendirmeli ve Irak'ın çıkarlarının gerektirdiğini yapmalı" diyerek şöyle devam etti:
"Irak'ın düşmanları ve onların maşaları, ülkeyi diktatörlük dönemine geri götürmek için kaos ve içsavaş tohumları atmaya çalışıyor... Onlara bu fırsatı vermemek için herkes birlikte çalışmak zorunda."
Özellikle Şii nüfusun çoğunlukta olduğu Irak'ın güneyini kasıp kavuran protestolar, yolsuzlukla mücadele, hükümetin istifası gibi taleplerde bulunurken yönetimi elinde tutan Şii elitlerin arkasındaki İran desteğini de hedef alıyor.
‘We want the government to change’: Thousands of sticky paper notes display hopes for the future of Iraq in the heart of a protest movement that remains unbowed despite a deadly government crackdown https://t.co/RIFSrwn4xG pic.twitter.com/CRJAOQX00a
— Reuters (@Reuters) November 27, 2019
Nasiriye kan gölüne dönerken, Irak hükümeti bu kenti kapsayan Zikar vilayetinde kurulan kriz masasının başına çarşamba günü getirdiği Korgeneral Cemil eş Şammari'yi perşembe günü görevden aldı, ancak can kayıplarının durmaması karşısında Vali Adil Duheyli de istifa etti.
Güvenlik güçlerine katliam suçlaması
32 yaşındaki Nasiriyeli avukat Hüseyin, protestoların düzenlendiği alanda olduğunu belirterek 'kan gölü' diye nitelediği durumdan güvenlik güçlerini sorumlu tuttu.
Katar kanalı Al Jazeera'ya konuşan Hüseyin "Son dört günde yolları ve köprüleri kapatmıştık. Güvenlik güçleri köprüleri açabilmek için bizim üzerimize yürüdü. Ateş açmaları ortalığın kan gölüne dönmesine yol açtı" diyerek şöyle devam etti:
"Nasiriye'de olan bitenler inanılmaz. Hiçbir şey bize karşı şideet kullanmalarını haklı gösteremez. Biz halkız, son derece öfkeliyiz. Kanımız kaynıyor. Kardeşlerimiz haksızca öldürüldü."
"Ama güç kullanımıyla bizi korkutamazlar. İçimizden çok daha fazlası sokaklara çıktı, ya öldürülenler için adalet talep etmek ya da köprüleri kontrolümüz altında tutmak için."
'Herkes ya kardeşini ya dostunu kaybetti'
30 yaşındaki protestocu Halife de Nasiriye'deki protestocuların çoğunun ya bir kardeşini ya da bir dostını güvenlik güçlerinin şiddetine kurban verdiğini dile getirdi.
'Irak ordusu güney bölgelerine sevk edildi'
Al Jazeera, Bağdat'taki merkezi hükümet yetkililerinin, protestoların sürekli tırmandığı güney bölgesine düzenin sağlanması için asker gönderdiğini duyurdu.
